Nam khoáng đạt, bước dừng chân lịch sử của hành trình ông cha mấy ngàn
năm mở cõi. Trong cõi tâm tư của người dân đất Việt, có lẽ ai chẳng ao
ước một lần được đặt chân đến đây, để tận mắt chứng kiến sự sinh sôi nảy
nở trên vùng đất hằng ngày vươn mình lấn biển bởi dòng phù sa bồi đắp
và để tận hưởng cảm giác tự hào quá đỗi về đất nước mênh mông từ ải Nam
Quan đến mũi Cà Mau.
Cà Mau, cái tên bây giờ nghe đã bớt xa xôi như
hồi trước vì những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội nhiều năm gần
đây. Cả nước biết đến Cà Mau là địa phương có tốc độ tăng trưởng ổn định
và bền vững, có ngành kinh tế mũi nhọn Thủy sản đóng góp rất lớn vào
kim ngạch xuất khẩu của ngành Thủy sản nước nhà… Tuy nhiên, còn một Cà
Mau rất khác : hiền hòa và bình dị tình đất, tình người. Chất tình ấy
chan hòa trong cách ứng xử, phong tục, tập quán, tên từng địa danh… và
đặc biệt thấm đượm trong những món ăn dân dã. Không là chuyện ẩm thực
đơn thuần, trong từng món ăn gói trọn hương vị quê hương, là một nét độc
đáo trong bản sắc văn hóa xứ Cà Mau.
Với mong muốn gửi gắm chút tình của những người
nơi miền cuối đất, kể từ hôm nay, Báo ảnh Đất Mũi giới thiệu đến bạn đọc
hương sắc Cà Mau qua từng món ăn đậm tình, níu lòng du khách và đeo
đẳng lòng người xa quê…
CHÁO CÁ KÈO
Cháo cá kèo là món ăn bình dân ở xứ Cà Mau chằng
chịt sông rạch này ! Cá kèo - một loài hải sản nhiều chất dinh dưỡng,
bổ, thơm và đặc biệt tăng cường sinh lực cho người ăn. Cá kèo thường
sinh sống ở những vùng sông nước lợ hoặc trong những vuông tôm của những
vùng đất ngập mặn. Vào những ngày xổ tôm, ngay con nước, người dân có
thể thu hoạch hàng trăm ký cá kèo trên một héc-ta mặt nước. Đó là những
con nước mà cá kèo chạy - ở con nước này ngoài việc bán, phơi khô để làm
cái ăn hằng ngày thì người dân vùng đất này không quên được một món ăn
truyền thống của mình, đó là nấu cháo cá kèo, sau khi gật gù tàn buổi
nhậu trúng vuông.
Chế biến cháo cá kèo cũng thật đơn giản: Cà kèo
được rửa sạch rồi cho vào dĩa để tươi sống cạnh bếp ăn và ta cũng không
được quên một dĩa hành sống cọng non mơn mởn để giải nhiệt những buổi
trưa hè. Bên cạnh đó, ta bắc một nồi cháo trắng, nấu nhừ nêm nếm bột
ngọt, mắm muối vừa ăn. Để có một nồi cháo cá kèo ngon hợp khẩu vị, người
nấu phải nêm nếm làm sao để khi cháo vừa nhừ là ta có thể cho cá kèo
còn tươi vào mà nồi cháo cũng vừa ăn. Có lẽ đây là một bí quyết nhà nghề
của người nấu. Khi khách đã yên vị, thì chủ nhà cùng khách cho những
con cá kèo vài cọng hành sống rồi khi thấy cá vừa chín thì múc ra tô
hoặc chén không quên rắc thêm một ít hành lá, ngò, tiêu vào. Trên bàn
bày một lọ nước mắm, một chén gừng xắt nhỏ và một đĩa chanh ớt, tùy ý
khách có thể cho thêm để hợp khẩu vị mình. Vậy là ta có thể thưởng thức
hương vị của nồi cháo cá kèo của vùng sông nước cực nam này. Món cháo cá
kèo thật tuyệt vời khi vừa ăn vừa thổi mới thấy hết vị ngon và hấp dẫn
của nó.
Cháo cá kèo chẳng khác nào một phương thuốc
"thần hiệu" mỗi khi ăn, sẽ làm ta quên hết ưu phiền mệt mỏi, và nhất là
giải nhiệt sau một ngày lao động mệt nhọc.
NĂM VUÔNG