Webtretho) Nếu bạn hiểu rõ giá trị của những món ăn ngon và tốt cho sức khỏe thì không còn gì thỏa mãn hơn việc ngắm nhìn con mình khám phá ra niềm vui ăn uống. Nhưng làm sao bạn đào tạo cho được một đứa trẻ thích trái cây hơn khoai tây chiên, sẽ không quay lưng với bông cải và cá hồi? Câu trả lời ngắn gọn là: hãy bắt đầu ngay từ bây giờ!
Khẩu vị của chúng ta nhìn chung được hình thành từ rất sớm – trong vài năm đầu đời, mà đặc biệt là năm đầu tiên – nhờ vào những ‘quảng cáo’ mà ta nhận được. Chúng ta có khả năng dạy con mình nhận ra và thích thú với nhiều món ăn tốt. Nếu để lỡ cơ hội đó, kết cục ta sẽ có những đứa trẻ kén ăn chỉ thích những món của trẻ con, và ta sẽ phải vật lộn chỉ để khiến được chúng thích rau trái hơn một chút. Vậy nên hãy bắt lấy cơ hội có từ rất sớm kia. Dưới đây là 10 chiến lược bắt đầu từ muỗng thức ăn dặm đầu tiên, sẽ giúp bạn nuôi dạy một đứa trẻ học ăn – và học cách yêu thích – mọi loại thức ăn.
1. Thời điểm thích hợp để ăn những miếng đầu tiên
Thời điểm tốt nhất để cho con ăn dặm lần đầu tiên là khi bé cảm thấy tươi tỉnh và sảng khoái nhất – tức vào buổi sáng hay ngay sau khi ngủ giấc trưa. Hãy đảm bảo là bé của bạn cảm thấy đói bụng chứ không phải là đói đến mềm người, và các anh chị lớn của bé không chạy nhảy chơi đùa xung quanh (gây mất tập trung). Bạn cũng hãy tắt TV và cất điện thoại của bạn đi nữa nhé. Không có nguyên tắc nào về việc cho ăn gì trước cả, đó có thể là ngũ cốc trộn với sữa mẹ hay sữa công thức. Chuối và bơ có vẻ là loại thức ăn chuyển tiếp dễ dàng, nhưng bạn cũng có thể bắt đầu bằng rau xanh, hay thậm chí là thịt. Sau vài cảm giác ban đầu, con bạn nhiều khả năng sẽ chỉ nhấm nháp vài miếng. Khi bé trề môi, quay đi, lắc đầu hay trở nên xao lãng, nghĩa là bé đã thấy đủ rồi đấy.
2. Tấn công dồn dập bằng sự đa dạng.
Sau khi con bạn đã quen với hoạt động ăn này, hãy giới thiệu cho con những loại thức ăn mới một cách nhanh chóng. Một số chuyên gia khuyên bạn cho bé ăn cùng một loại thức ăn trong vài ngày để nếu có phản ứng không hay xảy ra thì sẽ dễ dàng xác định được đâu là thủ phạm. Nhưng những chuyên gia khácthì khuyên bạn giới thiệu cho con thức ăn mới mỗi ngày – và cho con ăn hỗn hợp càng sớm càng tốt. Một số chuyên gia cho rằng ý tưởng dùng những loại thức ăn riêng lẻ sẽ chỉ dạy trẻ con trở thành những đứa kén ăn mà thôi. Hãy dùng những loại thức ăn quen thuộc để giới thiệu những loại mới; nếu con bạn mê ăn chuối, hãy dùng nó để trộn với đu đủ.; nếu con bạn thích táo, hãy nghiền nó cùng với quả việt quất. Bạn đang tìm cách nào đó vui vui để quyết định xem nên cho con thử món mới nào tiếp theo? Hãy nghĩ theo hướng màu sắc cầu vồng (hãy nghĩ đến: quả ổi, bí đỏ, bắp, bông cải xanh…) và con bạn sẽ được thử nhiều mùi vị và chất dinh dưỡng.
Cho ăn đa dạng ngay từ bé giúp hạn chế kén ăn về sau - Ảnh: Gettyimages
3. Thử, lại thử, và lại thử
Không thành công với cà rốt ư – vậy hãy thử lại sau vài ngày. Lặp đi lặp lại nếu cần thiết. Các nghiên cứu nói rằng cứ 4 bà mẹ thì lại có 1 người bó tay bỏ cuộc sau khi con họ từ chối thử một loại thức ăn nào đó trong khoảng 5 lần hoặc ít hơn. Vấn đề là, nghiên cứu cho thấy có thể phải mất đến 15 lần thử trước khi đứa trẻ chịu chấp nhận một món ăn mới nào đó. “Nếu bạn có thể dụ được con thử thứ gì đó chỉ trong khoảng từ 6-10 lần, bạn có nhiều khả năng đã hình thành được sự yêu thích của con đối với loại thức ăn đó. Chứng minh cho điều đó, một nghiên cứu mà trong đó những người tham gia được yêu cầu cho con mình ăn loại bột nhuyễn với rau mà chúng ghét nhất liên tục nhiều ngày. “Khoảng sau hai tuần một chút, phần lớn chúng đều trở nên thích loại thực phẩm đó. Khi con bạn đã lớn hơn, hãy chuẩn bị tinh thần cho những thời kỳ kén ăn, và khi đứa con chập chững của bạn tuyên bố món cà rốt một thời yêu thích nhất của bé là “kinh”, hãy thay đổi cách bạn chế biến: hôm thì nướng, hôm thì hầm với thịt, hôm thì hấp chấm sốt chẳng hạn.
Hướng dẫn cho ăn theo lứa tuổi
Giai đoạn mang thai và mới sinh: Mẹ hãy ăn đi! Con bạn sẽ nếm những gì bạn ăn qua nước ối và sữa mẹ.
4-6 tháng: Bắt đầu ăn dặm. Những dấu hiệu cho thấy bé sẵn sàng: bé có thể tự ngồi một cách độc lập và tóm lấy các thứ cho vào mồm.
7 tháng: Cho bé làm quen với các loại thức ăn thô hơn. Nghiên cứu đã cho thấy việc ăn những món bột nghiền siêu nhuyễn đến quá tháng thứ 9 có liên hệ đến tình trạng kén ăn sau này.
Tăng dần độ thô của thức ăn theo lứa tuổi của trẻ - Ảnh: Gettyimages
8-9 tháng: Thêm thức ăn bốc tay! Trong lúc luyện tập động tác dùng tay để kẹp, bé sẽ thích bốc những mẩu thức ăn mềm.
10-11 tháng: Cho con ăn thêm nhiều mùi vị. Các chuyên gia cho rằng nếu đến 1 tuổi mà con bạn chưa được làm quen nhiều mùi vị khác nhau thì nhiều khả năng bé sẽ có khẩu vị nhạt nhẽo và bị giới hạn nhiều khi lớn lên.
12-14 tháng tuổi: Đã có thể cho bé uống sữa bò (nguyên chất) cũng như mật ong. Tốc độ tăng trưởng của bé bây giờ bắt đầu chậm lại đáng kể, sự ngon miệng của bé cũng vậy. Bạn sẽ nhận thấy con bỏ mọi thứ vào miệng. Hãy tranh thủ khoảng thời gian tích cực khám phá này để tiếp tục giới thiệu cho con nhiều loại thức ăn mới.
15-17 tháng tuổi: Vào khoảng này, bé sẽ thể có nhiều thành công với chiếc nĩa và muỗng nhỏ của mình.
18-23 tháng tuổi: Giữa khoảng này và tuổi lên 3, ngay cả những bé nhiệt tình nhất cũng sẽ trải qua những giai đoạn khó tính (thuyết tiến hóa: sự kén chọn này giúp cho đứa trẻ chập chững tránh khỏi việc ăn một thứ quả lạ có thể là quả độc). Hãy sáng tạo và luôn thay đổi.
24 tháng: Giờ đã đến lúc thay thế các chế phẩm sữa nguyên chất béo bằng những chế phẩm ít béo.
Khẩu vị của chúng ta nhìn chung được hình thành từ rất sớm – trong vài năm đầu đời, mà đặc biệt là năm đầu tiên – nhờ vào những ‘quảng cáo’ mà ta nhận được. Chúng ta có khả năng dạy con mình nhận ra và thích thú với nhiều món ăn tốt. Nếu để lỡ cơ hội đó, kết cục ta sẽ có những đứa trẻ kén ăn chỉ thích những món của trẻ con, và ta sẽ phải vật lộn chỉ để khiến được chúng thích rau trái hơn một chút. Vậy nên hãy bắt lấy cơ hội có từ rất sớm kia. Dưới đây là 10 chiến lược bắt đầu từ muỗng thức ăn dặm đầu tiên, sẽ giúp bạn nuôi dạy một đứa trẻ học ăn – và học cách yêu thích – mọi loại thức ăn.
1. Thời điểm thích hợp để ăn những miếng đầu tiên
Thời điểm tốt nhất để cho con ăn dặm lần đầu tiên là khi bé cảm thấy tươi tỉnh và sảng khoái nhất – tức vào buổi sáng hay ngay sau khi ngủ giấc trưa. Hãy đảm bảo là bé của bạn cảm thấy đói bụng chứ không phải là đói đến mềm người, và các anh chị lớn của bé không chạy nhảy chơi đùa xung quanh (gây mất tập trung). Bạn cũng hãy tắt TV và cất điện thoại của bạn đi nữa nhé. Không có nguyên tắc nào về việc cho ăn gì trước cả, đó có thể là ngũ cốc trộn với sữa mẹ hay sữa công thức. Chuối và bơ có vẻ là loại thức ăn chuyển tiếp dễ dàng, nhưng bạn cũng có thể bắt đầu bằng rau xanh, hay thậm chí là thịt. Sau vài cảm giác ban đầu, con bạn nhiều khả năng sẽ chỉ nhấm nháp vài miếng. Khi bé trề môi, quay đi, lắc đầu hay trở nên xao lãng, nghĩa là bé đã thấy đủ rồi đấy.
2. Tấn công dồn dập bằng sự đa dạng.
Sau khi con bạn đã quen với hoạt động ăn này, hãy giới thiệu cho con những loại thức ăn mới một cách nhanh chóng. Một số chuyên gia khuyên bạn cho bé ăn cùng một loại thức ăn trong vài ngày để nếu có phản ứng không hay xảy ra thì sẽ dễ dàng xác định được đâu là thủ phạm. Nhưng những chuyên gia khácthì khuyên bạn giới thiệu cho con thức ăn mới mỗi ngày – và cho con ăn hỗn hợp càng sớm càng tốt. Một số chuyên gia cho rằng ý tưởng dùng những loại thức ăn riêng lẻ sẽ chỉ dạy trẻ con trở thành những đứa kén ăn mà thôi. Hãy dùng những loại thức ăn quen thuộc để giới thiệu những loại mới; nếu con bạn mê ăn chuối, hãy dùng nó để trộn với đu đủ.; nếu con bạn thích táo, hãy nghiền nó cùng với quả việt quất. Bạn đang tìm cách nào đó vui vui để quyết định xem nên cho con thử món mới nào tiếp theo? Hãy nghĩ theo hướng màu sắc cầu vồng (hãy nghĩ đến: quả ổi, bí đỏ, bắp, bông cải xanh…) và con bạn sẽ được thử nhiều mùi vị và chất dinh dưỡng.
Cho ăn đa dạng ngay từ bé giúp hạn chế kén ăn về sau - Ảnh: Gettyimages
3. Thử, lại thử, và lại thử
Không thành công với cà rốt ư – vậy hãy thử lại sau vài ngày. Lặp đi lặp lại nếu cần thiết. Các nghiên cứu nói rằng cứ 4 bà mẹ thì lại có 1 người bó tay bỏ cuộc sau khi con họ từ chối thử một loại thức ăn nào đó trong khoảng 5 lần hoặc ít hơn. Vấn đề là, nghiên cứu cho thấy có thể phải mất đến 15 lần thử trước khi đứa trẻ chịu chấp nhận một món ăn mới nào đó. “Nếu bạn có thể dụ được con thử thứ gì đó chỉ trong khoảng từ 6-10 lần, bạn có nhiều khả năng đã hình thành được sự yêu thích của con đối với loại thức ăn đó. Chứng minh cho điều đó, một nghiên cứu mà trong đó những người tham gia được yêu cầu cho con mình ăn loại bột nhuyễn với rau mà chúng ghét nhất liên tục nhiều ngày. “Khoảng sau hai tuần một chút, phần lớn chúng đều trở nên thích loại thực phẩm đó. Khi con bạn đã lớn hơn, hãy chuẩn bị tinh thần cho những thời kỳ kén ăn, và khi đứa con chập chững của bạn tuyên bố món cà rốt một thời yêu thích nhất của bé là “kinh”, hãy thay đổi cách bạn chế biến: hôm thì nướng, hôm thì hầm với thịt, hôm thì hấp chấm sốt chẳng hạn.
Hướng dẫn cho ăn theo lứa tuổi
Giai đoạn mang thai và mới sinh: Mẹ hãy ăn đi! Con bạn sẽ nếm những gì bạn ăn qua nước ối và sữa mẹ.
4-6 tháng: Bắt đầu ăn dặm. Những dấu hiệu cho thấy bé sẵn sàng: bé có thể tự ngồi một cách độc lập và tóm lấy các thứ cho vào mồm.
7 tháng: Cho bé làm quen với các loại thức ăn thô hơn. Nghiên cứu đã cho thấy việc ăn những món bột nghiền siêu nhuyễn đến quá tháng thứ 9 có liên hệ đến tình trạng kén ăn sau này.
Tăng dần độ thô của thức ăn theo lứa tuổi của trẻ - Ảnh: Gettyimages
8-9 tháng: Thêm thức ăn bốc tay! Trong lúc luyện tập động tác dùng tay để kẹp, bé sẽ thích bốc những mẩu thức ăn mềm.
10-11 tháng: Cho con ăn thêm nhiều mùi vị. Các chuyên gia cho rằng nếu đến 1 tuổi mà con bạn chưa được làm quen nhiều mùi vị khác nhau thì nhiều khả năng bé sẽ có khẩu vị nhạt nhẽo và bị giới hạn nhiều khi lớn lên.
12-14 tháng tuổi: Đã có thể cho bé uống sữa bò (nguyên chất) cũng như mật ong. Tốc độ tăng trưởng của bé bây giờ bắt đầu chậm lại đáng kể, sự ngon miệng của bé cũng vậy. Bạn sẽ nhận thấy con bỏ mọi thứ vào miệng. Hãy tranh thủ khoảng thời gian tích cực khám phá này để tiếp tục giới thiệu cho con nhiều loại thức ăn mới.
15-17 tháng tuổi: Vào khoảng này, bé sẽ thể có nhiều thành công với chiếc nĩa và muỗng nhỏ của mình.
18-23 tháng tuổi: Giữa khoảng này và tuổi lên 3, ngay cả những bé nhiệt tình nhất cũng sẽ trải qua những giai đoạn khó tính (thuyết tiến hóa: sự kén chọn này giúp cho đứa trẻ chập chững tránh khỏi việc ăn một thứ quả lạ có thể là quả độc). Hãy sáng tạo và luôn thay đổi.
24 tháng: Giờ đã đến lúc thay thế các chế phẩm sữa nguyên chất béo bằng những chế phẩm ít béo.