ZEUS
Zeús, hay Dzeús, hay Dias (còn gọi trong một số sách truyện tiếng Việt
là thần Dớt) ("vua của các vị thần") là thần trị vì các vị thần và là
thần của bầu trời cũng như sấm trong thần thoại Hy Lạp.
Zeus là sự tiếp nối của Dyeus, vị thần tối cao trong tôn giáo Tiền
Ấn-Âu, và tiếp tục hóa thân thành Dyaus Pitar trong Rigveda (hay
Jupiter) cũng như thành Tyr trong thần thoại Đức và thần thoại Bắc Âu.
Tuy nhiên, Tyr sau đó đã bị Odin chiếm ngôi vị cao nhất trong các bộ
lạc Đức cổ và họ không đồng nhất Zeus/Jupiter với Tyr hay Odin, mà là
với Thor. Zeus là vị thần duy nhất trong các vị thần trên đỉnh Olympus
có tên rõ ràng có từ nguyên đến từ hệ ngôn ngữ Ấn-Âu, có nghĩa là "Cha
Trời"
Ngoài sự kế thừa trong hệ Ấn-Âu, Zeus còn có nguồn gốc từ những hình
tượng tiêu biểu trong các nền văn hóa Cận Đông cổ đại, chẳng hạn như là
vương trượng. Zeus được các nghệ sỹ Hy Lạp hình dung chủ yếu trong hai
tư thế: đứng, tay phải giơ cao cầm lưỡi tầm sét hoặc là ngồi uy nghi.
Vai trò và các tên gọi
Zeus đóng một vai trò thống trị, lãnh đạo tất cả các vị thần trên đỉnh
Olympus của Hy Lạp cổ đại. Zeus đã sinh ra rất nhiều các anh hùng và
anh thư (xem danh sách ở cuối trang) và xuất hiện trong rất nhiều các
câu chuyện của họ. Dù trong tác phẩm của Homer, "người gom mây" chính
là thần của bầu trời và sấm sét giống như nguồn gốc từ khu vực Cận
Đông, Zeus cũng là một tạo tác văn hóa tôi thượng: xét về nghĩa nào đó,
Zeus là hiện thân của tín ngưỡng tôn giáo Hy Lạp và là vị thần nguyên
mẫu của Hy Lạp.
Các tên gọi hay tước hiệu của Zeus càng khẳng định các khía cạnh khác nhau trong quyền năng to lớn của vị thần này:
Olympios thể hiện vương quyền của Zeus đối với các vị thần cũng như lễ hội tôn giáo toàn Hy Lạp tại thung lũng Olympia.
Một tên gọi có liên quan là Panhellenios, ('Zeus của người Hy Lạp') và
đã được thờ tại ngôi đền nổi tiếng nhất của vua Aiakos trên đảo Aegina.
Xenios: với tên gọi này, Zeus là vị thần của lòng hiếu khách và các vị
khách, luôn sẵn sàng để trừng phạt những hành vi sai trái đối với những
người khách lạ.
Horkios: với tên gọi này, Zeus là người giữ các lời thề. Những kẻ nói
dối bị phát hiện phải dâng một bức tượng cho Zeus, thường là tại thánh
đường tại Olympia.
Agoraios: Zeus là người coi sóc việc kinh doanh tại các agora (khu chợ,
nơi tụ tập của nhân dân trong các thành bang Hy Lạp cổ đại), và ông sẽ
trừng phạt những thương nhân thiếu trung thực
HERA
Trong thần thoại Hy Lạp, nữ thần Hera là thần của hôn nhân, thần bảo
trợ cho cuộc sống gia đình, cho sự thánh thiện và bền vững của nó. Hera
là vợ của thần Zeus và, cũng như chồng, có toàn quyền thống trị của một
vị nữ hoàng trên đỉnh Olympus. Tương đương của thần này trong thần
thoại La Mã là Juno.
Khi Hera được nhả ra từ miệng của Cronus, Rhea đã đem nàng đến chỗ của
thần Okeanos ở nơi tận cùng Trái Đất giao cho nữ thần Tethys nuôi
dưỡng. Hera sống một yên bình một thời gian dài xa đỉnh Olympus, cho
đến khi Zeus tình cờ nhìn thấy nàng trong một chuyến du hành. Vị thần
sấm sét vĩ đại vừa nhìn thấy nàng đã đem lòng yêu quý vá quyếr định bắt
cóc nàng về làm vợ. Các vị thần đã làm cho họ một đám cưới thật linh
đình. Nữ thần cầu vồng Iris cùng các nữ thần Duyên Dáng mặc cho Hera bộ
váy áo đẹp nhất, làm cho nàng đẹp lộng lẫy và rạng rỡ hẳn lên giữa các
thần trên núi Olympus, nữ thần Tethys ban cho nàng vườn táo vàng quý
giá làm món quà cưới.
Hera không ưa Heracles vì chàng là con trai của chồng mình với một
người phụ nữ trần gian. Khi chàng còn nhỏ, Hera đã cho rắn đến nôi tấn
công chàng. Sau đó Hera đã khuấy đảo rừng Amazon để hãm hại chàng khi
chàng đang đi săn.
Trong khi đó Hera lại hỗ trợ người anh hùng Jason, vốn không thể nào đoạt được con cừu vàng nếu không có sự hỗ trợ của nàng.
Trong thần thoại Hy lạp, Hera là vị nữ thần cai trị cung điện Olympus
vì nàng chính là vợ của Zeus. Nhưng việc thờ cúng Hera lại xuất hiện
trước việc thờ cúng Zeus khá lâu. Để hiểu rõ hơn, ta lùi lại cái thời
mà những thế lực sáng tạo mà ta gọi là "thần" được quan niệm là người
phụ nữ. Vị nữ thần mang nhiều hình dạng khác nhau, trong đó có loài
chim.
Hera được thờ cúng khắp Hy Lạp, những đền thờ cổ xưa và quan trọng nhất
được hiến dâng cho nàng. Việc Hera chinh phục thần Zeus và miêu tả nàng
như là người đàn bà đanh đá ghen tuông chính là những phản ánh thần
thoại về một trong những thay đổi sâu sắc nhất trong tư duy loài người.
Zeús, hay Dzeús, hay Dias (còn gọi trong một số sách truyện tiếng Việt
là thần Dớt) ("vua của các vị thần") là thần trị vì các vị thần và là
thần của bầu trời cũng như sấm trong thần thoại Hy Lạp.
Zeus là sự tiếp nối của Dyeus, vị thần tối cao trong tôn giáo Tiền
Ấn-Âu, và tiếp tục hóa thân thành Dyaus Pitar trong Rigveda (hay
Jupiter) cũng như thành Tyr trong thần thoại Đức và thần thoại Bắc Âu.
Tuy nhiên, Tyr sau đó đã bị Odin chiếm ngôi vị cao nhất trong các bộ
lạc Đức cổ và họ không đồng nhất Zeus/Jupiter với Tyr hay Odin, mà là
với Thor. Zeus là vị thần duy nhất trong các vị thần trên đỉnh Olympus
có tên rõ ràng có từ nguyên đến từ hệ ngôn ngữ Ấn-Âu, có nghĩa là "Cha
Trời"
Ngoài sự kế thừa trong hệ Ấn-Âu, Zeus còn có nguồn gốc từ những hình
tượng tiêu biểu trong các nền văn hóa Cận Đông cổ đại, chẳng hạn như là
vương trượng. Zeus được các nghệ sỹ Hy Lạp hình dung chủ yếu trong hai
tư thế: đứng, tay phải giơ cao cầm lưỡi tầm sét hoặc là ngồi uy nghi.
Vai trò và các tên gọi
Zeus đóng một vai trò thống trị, lãnh đạo tất cả các vị thần trên đỉnh
Olympus của Hy Lạp cổ đại. Zeus đã sinh ra rất nhiều các anh hùng và
anh thư (xem danh sách ở cuối trang) và xuất hiện trong rất nhiều các
câu chuyện của họ. Dù trong tác phẩm của Homer, "người gom mây" chính
là thần của bầu trời và sấm sét giống như nguồn gốc từ khu vực Cận
Đông, Zeus cũng là một tạo tác văn hóa tôi thượng: xét về nghĩa nào đó,
Zeus là hiện thân của tín ngưỡng tôn giáo Hy Lạp và là vị thần nguyên
mẫu của Hy Lạp.
Các tên gọi hay tước hiệu của Zeus càng khẳng định các khía cạnh khác nhau trong quyền năng to lớn của vị thần này:
Olympios thể hiện vương quyền của Zeus đối với các vị thần cũng như lễ hội tôn giáo toàn Hy Lạp tại thung lũng Olympia.
Một tên gọi có liên quan là Panhellenios, ('Zeus của người Hy Lạp') và
đã được thờ tại ngôi đền nổi tiếng nhất của vua Aiakos trên đảo Aegina.
Xenios: với tên gọi này, Zeus là vị thần của lòng hiếu khách và các vị
khách, luôn sẵn sàng để trừng phạt những hành vi sai trái đối với những
người khách lạ.
Horkios: với tên gọi này, Zeus là người giữ các lời thề. Những kẻ nói
dối bị phát hiện phải dâng một bức tượng cho Zeus, thường là tại thánh
đường tại Olympia.
Agoraios: Zeus là người coi sóc việc kinh doanh tại các agora (khu chợ,
nơi tụ tập của nhân dân trong các thành bang Hy Lạp cổ đại), và ông sẽ
trừng phạt những thương nhân thiếu trung thực
HERA
Trong thần thoại Hy Lạp, nữ thần Hera là thần của hôn nhân, thần bảo
trợ cho cuộc sống gia đình, cho sự thánh thiện và bền vững của nó. Hera
là vợ của thần Zeus và, cũng như chồng, có toàn quyền thống trị của một
vị nữ hoàng trên đỉnh Olympus. Tương đương của thần này trong thần
thoại La Mã là Juno.
Khi Hera được nhả ra từ miệng của Cronus, Rhea đã đem nàng đến chỗ của
thần Okeanos ở nơi tận cùng Trái Đất giao cho nữ thần Tethys nuôi
dưỡng. Hera sống một yên bình một thời gian dài xa đỉnh Olympus, cho
đến khi Zeus tình cờ nhìn thấy nàng trong một chuyến du hành. Vị thần
sấm sét vĩ đại vừa nhìn thấy nàng đã đem lòng yêu quý vá quyếr định bắt
cóc nàng về làm vợ. Các vị thần đã làm cho họ một đám cưới thật linh
đình. Nữ thần cầu vồng Iris cùng các nữ thần Duyên Dáng mặc cho Hera bộ
váy áo đẹp nhất, làm cho nàng đẹp lộng lẫy và rạng rỡ hẳn lên giữa các
thần trên núi Olympus, nữ thần Tethys ban cho nàng vườn táo vàng quý
giá làm món quà cưới.
Hera không ưa Heracles vì chàng là con trai của chồng mình với một
người phụ nữ trần gian. Khi chàng còn nhỏ, Hera đã cho rắn đến nôi tấn
công chàng. Sau đó Hera đã khuấy đảo rừng Amazon để hãm hại chàng khi
chàng đang đi săn.
Trong khi đó Hera lại hỗ trợ người anh hùng Jason, vốn không thể nào đoạt được con cừu vàng nếu không có sự hỗ trợ của nàng.
Trong thần thoại Hy lạp, Hera là vị nữ thần cai trị cung điện Olympus
vì nàng chính là vợ của Zeus. Nhưng việc thờ cúng Hera lại xuất hiện
trước việc thờ cúng Zeus khá lâu. Để hiểu rõ hơn, ta lùi lại cái thời
mà những thế lực sáng tạo mà ta gọi là "thần" được quan niệm là người
phụ nữ. Vị nữ thần mang nhiều hình dạng khác nhau, trong đó có loài
chim.
Hera được thờ cúng khắp Hy Lạp, những đền thờ cổ xưa và quan trọng nhất
được hiến dâng cho nàng. Việc Hera chinh phục thần Zeus và miêu tả nàng
như là người đàn bà đanh đá ghen tuông chính là những phản ánh thần
thoại về một trong những thay đổi sâu sắc nhất trong tư duy loài người.