Xoa dịu...
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta tuần này thực hiện
một chuyến công du châu Á kéo dài một tuần với các chặng dừng chân gồm
Nhật Bản, Trung Quốc và New Zealand. Tại thủ đô Bắc Kinh, trong bài phát
biểu trực tiếp với các sĩ quan trẻ Trung Quốc hôm 19/9, Bộ trưởng
Panetta đã tìm cách trấn an Bắc Kinh về nỗi quan ngại của nước này trước
sự can thiệp của Mỹ vào cuộc tranh chấp ở Senkaku/Điếu Ngư cũng như kế
hoạch quân sự của Mỹ trong khu vực.
Trung Quốc gần đây luôn cảm thấy bất an và không thoải
mái khi Mỹ thường xuyên can thiệp vào một loạt các cuộc tranh chấp lãnh
thổ ở Biển Đông và Hoa Đông của họ với các nước láng giềng. Nói về vấn
đề này, ông chủ Lầu Năm Góc hôm 19/9 đã tái khẳng định, Washington sẽ
giữ lập trường trung lập, không đứng về bên nào trong các cuộc tranh
chấp lãnh thổ hiện nay ở khu vực châu Á. Ông Panetta đã kêu gọi cả Nhật
Bản và Trung Quốc đều cần phải bình tĩnh, kiềm chế để tránh một cuộc
xung đột có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài nói đến sự lo lắng của Trung Quốc về việc Mỹ can
thiệp vào các cuộc tranh chấp lãnh thổ, Bộ trưởng Quốc phòng Panetta
cũng không quên đề cập đến nỗi quan ngại lớn của Bắc Kinh trước kế hoạch
đưa thêm lực lượng, tàu chiến và triển khai hệ thống lá chắn tên lửa
mới của Mỹ ở châu Á.
Kể từ khi Lầu Năm Góc thông báo về kế hoạch tăng cường
sự hiện diện quân sự của Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương hồi đầu năm nay,
giới lãnh đạo ở Bắc Kinh dường như “mất ăn mất ngủ”. Tuy nhiên, tại một
trường học của quân đội Trung Quốc giữa thủ đô Bắc Kinh, Bộ trưởng
Panetta đã khẳng định: "Kế hoạch sắp xếp lại lực lượng ở châu Á - Thái
Bình Dương của chúng tôi không phải là một nỗ lực nhằm kiềm chế Trung
Quốc. Đó là một nỗ lực nhằm tăng cường hợp tác với Trung Quốc và mở rộng
vai trò của mối quan hệ hợp tác này trong khu vực Thái Bình Dương. Kế
hoạch của chúng tôi là tạo ra một mô hình mới trong quan hệ giữa hai
cường quốc Thái Bình Dương".
... và sau đó là thêm một “cú đấm” bất ngờ
Khi Trung Quốc còn chưa kịp thở phào nhẹ nhõm trước
những lời trấn an, xoa chịu chắc nịch của Mỹ thì ngay ngày hôm qua
(20/9), một quan chức cấp cao của Mỹ đã lên tiếng tuyên bố, nước này có
trách nhiệm phải bảo vệ Nhật Bản trong cuộc tranh chấp lãnh thổ với
Trung Quốc.
Ông Kurt Campbell, Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách các
vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, mới đây phát biểu trước Tiểu ban Đối
ngoại của Thượng viện Mỹ rằng, quần đảo Senakaku/Điếu Ngư - nhóm đảo nhỏ
chưa có người sinh sống ở biển Hoa Đông, “rõ ràng” nằm trong hiệp ước
phòng thủ chung mà Mỹ và Nhật Bản đã ký kết năm 1960. Cụ thể, theo hiệp
ước này, Mỹ có trách nhiệm phải bảo vệ Nhật Bản nếu cường quốc châu Á
này bị tấn công. Phạm vi bảo vệ của Mỹ đối với Nhật Bản bao gồm cả quần
đảo Senkaku/Điếu Ngư.
"Chúng tôi không đứng về bên nào trong vấn đề chủ
quyền đối với những hòn đảo nhỏ đó. Tuy nhiên, chúng tôi phải thừa nhận
rõ ràng rằng, Nhật Bản đang nắm quyền kiểm soát quần đảo Senkaku và vì
vậy, quần đảo này chắc chắn vẫn nằm trong phạm vi Điều khoản 5 của Hiệp
ước An ninh", ông Campbell phát biểu như vậy tại một phiên điều trần
trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ về các cuộc tranh chấp lãnh thổ
hiện nay ở châu Á.
Điều khoản 5 tuyên bố, “mỗi bên phải thừa nhận rằng,
một cuộc tấn công vũ trang vào bất kỳ bên nào trong vùng lãnh thổ dưới
sự kiểm soát của Nhật Bản đều là hành động nguy hiểm đối với hòa bình và
an ninh chung của hai bên. Vì thế, hai bên sẽ phải hành động để đối phó
với mối nguy hiểm chung. Hành động đó phải phù hợp với các tiến trình
và quy định của hiến pháp".
Nhật Bản kiểm soát những hòn đảo nhỏ chưa có người sinh
sống ở biển Hoa Đông từ năm 1895 đến nay và đặt tên cho nhóm đảo nhỏ
này là quần đảo Senkaku. Trước đó, từ 1945-1972, Mỹ quản lý quần đảo
Senkaku.
Rõ ràng, Mỹ đang bị đặt vào tình thế tiến thoái lưỡng
nan trong cuộc tranh chấp giữa Trung Quốc với Nhật Bản. Nếu một cuộc
xung đột Trung-Nhật nổ ra, Mỹ chắc chắn sẽ phải can thiệp vào bởi nước
này có ràng buộc với Nhật Bản bởi một Hiệp ước phòng thủ chung. Tuy
nhiên, Mỹ hoàn toàn không muốn gây căng thẳng quá mức với Trung Quốc bởi
điều đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của họ. Đây là lý do giải
thích tại sao, trong thời gian qua Mỹ đã tăng cường các nỗ lực ngoại
giao nhằm làm dịu căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản.
Theo VnMedia
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta tuần này thực hiện
một chuyến công du châu Á kéo dài một tuần với các chặng dừng chân gồm
Nhật Bản, Trung Quốc và New Zealand. Tại thủ đô Bắc Kinh, trong bài phát
biểu trực tiếp với các sĩ quan trẻ Trung Quốc hôm 19/9, Bộ trưởng
Panetta đã tìm cách trấn an Bắc Kinh về nỗi quan ngại của nước này trước
sự can thiệp của Mỹ vào cuộc tranh chấp ở Senkaku/Điếu Ngư cũng như kế
hoạch quân sự của Mỹ trong khu vực.
Trung Quốc gần đây luôn cảm thấy bất an và không thoải
mái khi Mỹ thường xuyên can thiệp vào một loạt các cuộc tranh chấp lãnh
thổ ở Biển Đông và Hoa Đông của họ với các nước láng giềng. Nói về vấn
đề này, ông chủ Lầu Năm Góc hôm 19/9 đã tái khẳng định, Washington sẽ
giữ lập trường trung lập, không đứng về bên nào trong các cuộc tranh
chấp lãnh thổ hiện nay ở khu vực châu Á. Ông Panetta đã kêu gọi cả Nhật
Bản và Trung Quốc đều cần phải bình tĩnh, kiềm chế để tránh một cuộc
xung đột có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài nói đến sự lo lắng của Trung Quốc về việc Mỹ can
thiệp vào các cuộc tranh chấp lãnh thổ, Bộ trưởng Quốc phòng Panetta
cũng không quên đề cập đến nỗi quan ngại lớn của Bắc Kinh trước kế hoạch
đưa thêm lực lượng, tàu chiến và triển khai hệ thống lá chắn tên lửa
mới của Mỹ ở châu Á.
Kể từ khi Lầu Năm Góc thông báo về kế hoạch tăng cường
sự hiện diện quân sự của Mỹ ở châu Á - Thái Bình Dương hồi đầu năm nay,
giới lãnh đạo ở Bắc Kinh dường như “mất ăn mất ngủ”. Tuy nhiên, tại một
trường học của quân đội Trung Quốc giữa thủ đô Bắc Kinh, Bộ trưởng
Panetta đã khẳng định: "Kế hoạch sắp xếp lại lực lượng ở châu Á - Thái
Bình Dương của chúng tôi không phải là một nỗ lực nhằm kiềm chế Trung
Quốc. Đó là một nỗ lực nhằm tăng cường hợp tác với Trung Quốc và mở rộng
vai trò của mối quan hệ hợp tác này trong khu vực Thái Bình Dương. Kế
hoạch của chúng tôi là tạo ra một mô hình mới trong quan hệ giữa hai
cường quốc Thái Bình Dương".
Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư - trung tâm của cuộc tranh giành quyết liệt hiện nay giữa Trung Quốc và Nhật Bản. |
... và sau đó là thêm một “cú đấm” bất ngờ
Khi Trung Quốc còn chưa kịp thở phào nhẹ nhõm trước
những lời trấn an, xoa chịu chắc nịch của Mỹ thì ngay ngày hôm qua
(20/9), một quan chức cấp cao của Mỹ đã lên tiếng tuyên bố, nước này có
trách nhiệm phải bảo vệ Nhật Bản trong cuộc tranh chấp lãnh thổ với
Trung Quốc.
Ông Kurt Campbell, Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách các
vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, mới đây phát biểu trước Tiểu ban Đối
ngoại của Thượng viện Mỹ rằng, quần đảo Senakaku/Điếu Ngư - nhóm đảo nhỏ
chưa có người sinh sống ở biển Hoa Đông, “rõ ràng” nằm trong hiệp ước
phòng thủ chung mà Mỹ và Nhật Bản đã ký kết năm 1960. Cụ thể, theo hiệp
ước này, Mỹ có trách nhiệm phải bảo vệ Nhật Bản nếu cường quốc châu Á
này bị tấn công. Phạm vi bảo vệ của Mỹ đối với Nhật Bản bao gồm cả quần
đảo Senkaku/Điếu Ngư.
"Chúng tôi không đứng về bên nào trong vấn đề chủ
quyền đối với những hòn đảo nhỏ đó. Tuy nhiên, chúng tôi phải thừa nhận
rõ ràng rằng, Nhật Bản đang nắm quyền kiểm soát quần đảo Senkaku và vì
vậy, quần đảo này chắc chắn vẫn nằm trong phạm vi Điều khoản 5 của Hiệp
ước An ninh", ông Campbell phát biểu như vậy tại một phiên điều trần
trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ về các cuộc tranh chấp lãnh thổ
hiện nay ở châu Á.
Điều khoản 5 tuyên bố, “mỗi bên phải thừa nhận rằng,
một cuộc tấn công vũ trang vào bất kỳ bên nào trong vùng lãnh thổ dưới
sự kiểm soát của Nhật Bản đều là hành động nguy hiểm đối với hòa bình và
an ninh chung của hai bên. Vì thế, hai bên sẽ phải hành động để đối phó
với mối nguy hiểm chung. Hành động đó phải phù hợp với các tiến trình
và quy định của hiến pháp".
Nhật Bản kiểm soát những hòn đảo nhỏ chưa có người sinh
sống ở biển Hoa Đông từ năm 1895 đến nay và đặt tên cho nhóm đảo nhỏ
này là quần đảo Senkaku. Trước đó, từ 1945-1972, Mỹ quản lý quần đảo
Senkaku.
Rõ ràng, Mỹ đang bị đặt vào tình thế tiến thoái lưỡng
nan trong cuộc tranh chấp giữa Trung Quốc với Nhật Bản. Nếu một cuộc
xung đột Trung-Nhật nổ ra, Mỹ chắc chắn sẽ phải can thiệp vào bởi nước
này có ràng buộc với Nhật Bản bởi một Hiệp ước phòng thủ chung. Tuy
nhiên, Mỹ hoàn toàn không muốn gây căng thẳng quá mức với Trung Quốc bởi
điều đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của họ. Đây là lý do giải
thích tại sao, trong thời gian qua Mỹ đã tăng cường các nỗ lực ngoại
giao nhằm làm dịu căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản.
Theo VnMedia