Đi tìm lời giải hiện tượng 'giọng Trung hóa Bắc' sau tai nạn

Cả đời chỉ biết quanh quẩn với ruộng đồng, cũng chưa
một lần đặt chân ra Bắc nhưng một điều kì lạ đã xảy đến với chị Nguyễn
Thị Thảo (46 tuổi, trú tại xã Nghĩa Ninh, TP Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình) sau vụ tai nạn tưởng chừng không thể qua khỏi. Bị đập đầu trực tiếp xuống đất, chị Thảo tỉnh dậy trong trạng thái mơ hồ, không kiểm soát được cơ thể và cũng từ đấy giọng nói Quảng Bình của chị bỗng dưng chuyển sang "đặc sệt" giọng miền Bắc.

Bác sĩ Nguyễn Khắc Dũng cho rằng trường hợp chị Thảo giống hội chứng Savant hay còn gọi là "hội chứng bác học'' (savant syndrome). Nhà viết kịch người Pháp Molière ở thế kỷ 17 đã sử dụng cụm từ "sot savant'' để chỉ những người rất đần trong mọi "lĩnh vực'' ấy thế mà lại tỏ ra đặc biệt bác học trong một "lĩnh vực" nào đó! Mặt khác, hiện tượng thần đồng cũng được thấy ở những trường hợp biệt lệ. Chẳng hạn như ở nhiều trẻ mắc chứng tự kỷ (autism) hoặc nhiều đứa trẻ (và cả người lớn nữa) có não bộ bị tổn thương thực thể (sau một tai nạn hoặc sau một ca phẫu thuật ở não) hoặc sau một chấn thương tinh thần.

Giọng Trung tự dưng... hóa Bắc

Suốt nhiều ngày qua ở xã Nghĩa Ninh, câu chuyện về người phụ nữ địa phương bỗng dưng đổi thành giọng Bắc sau vụ tai nạn
nghiêm trọng khiến dư luận xôn xao bàn tán. Diễn biến sự việc càng trở
nên phức tạp bội phần khi nhiều người dân ở các vùng lân cận, vì hiếu
kỳ, cũng tụ tập, qua nhà hỏi han, tìm hiểu, làm phiền gia chủ. Mục đích
bề ngoài của họ là thăm hỏi, nhưng thực chất chỉ cốt để thỏa mãn sự tò
mò.

Người phụ nữ kỳ lạ ấy tên là Nguyễn Thị Thảo, trú tại
thôn 1, xã Nghĩa Ninh. Tối 25/7, sau khi kết thúc công việc đồng áng trở
về nhà trên một chiếc xe đạp, chị Thảo bất ngờ va chạm giao thông với một xe máy đang chạy với tốc độ cao "kẹp" 3 thanh niên đi ngược chiều. Cú va chạm mạnh khiến chị Thảo bị ngã đập đầu xuống đường, ngất gần 4 tiếng đồng hồ và được đưa vào điều trị tại bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cu Ba (Đồng Hới - Quảng Bình).

Với chẩn đoán chấn thương sọ não, chị Thảo ngay lập tức được chuyển vào bệnh viện TW Huế điều trị tiếp. Sau 3 ngày nằm mê man bất tỉnh, chị Thảo
dần tỉnh lại. Nhưng điều khiến nhiều người không khỏi kinh ngạc là chất
giọng bản địa bao năm qua của chị bỗng dưng đổi sang giọng Bắc chuẩn.
Mặc dù, theo nhiều người thì người phụ nữ nông thôn ấy từ trước đến nay
chỉ quanh quẩn ở địa phương, chưa một lần đặt chân ra ngoài Bắc.

Những tưởng hiện tượng kỳ lạ đó sẽ nhanh chóng qua đi nhưng suốt từ ngày ra viện 7/8 đến nay, chị Thảo
vẫn tiếp tục nói bằng thứ tiếng Bắc đặc sệt. Hiện tại người phụ nữ 46
tuổi đã điều trị ổn định nhưng vẫn còn rất yếu, đau đầu chóng mặt, đau
nửa người bên phải, thỉnh thoảng chân tay co rút, không làm được việc
gì. Đêm chị thường xuyên mất ngủ và một ngày chỉ ăn được nửa bát cơm, dù
trước đó ăn rất khỏe đến 3-4 bát mỗi bữa. Được biết, một vài ngày tới chị Thảo sẽ phải vào Huế tái khám để tổng kiểm tra lại sức khỏe.

Tìm đến gia đình người chị Nguyễn Thị Thảo để tìm hiểu
rõ hơn sự tình, chúng tôi đã tận tai nghe những phát âm miền Bắc khá
chuẩn của người phụ nữ "chưa từng một lần tiếp xúc với người Bắc" này.
Trao đổi với chúng tôi, chị Thảo
thừa nhận mình chưa bao giờ ra Bắc, chưa một lần tiếp xúc với người
miền Bắc và thậm chí cũng rất ít xem các kênh truyền hình nói giọng Bắc.

"Công việc nhà nông lam lũ, suốt ngày quanh quẩn với
ruộng vườn, lúc nông nhàn thì có ai thuê gì làm nấy nên cả đời tôi chưa
được đi đâu xa, huống chi ra đến Hà Nội. Gia đình tôi cũng thường xem
các kênh truyền hình của địa phương hoặc cùng lắm là các tỉnh miền
Trung. Những người xung quanh tôi đều là dân quê nên nghe giọng Bắc cũng
câu được câu chăng. Muốn diễn đạt gì, tôi cứ phải nói đi nói lại nhiều
lần, may ra họ mới hiểu" - chị Thảo cho biết.

Đi sâu vào câu chuyện, chúng tôi nhận ra không chỉ ở
cách phát âm mà kể cả danh từ, đại từ hay thán từ cũng đã bị thay đổi
hoàn toàn trong cách nói chuyện của người phụ nữ này. Ví dụ, chị Thảo không còn gọi cái chén (dùng ăn cơm, theo cách gọi của người Quảng Bình)
như trước mà nói cái bát (theo cách gọi của người Bắc). Tiếng kêu "trời
ơi" thì nay chị nói "giời ơi"; "Tau", "mi" đổi thành "tao", "mày"; hay
các từ thường dùng ở địa phương như "chi", "mô", "răng", "rứa"... thì đã
chuyển hết thành "gì", "đâu", "sao", "thế"… theo cách nói của người
miền Bắc. "Tôi hoàn toàn không cảm thấy khó khăn hay khác biệt gì ở cách
phát âm cả. Nó hoàn toàn bình thường như khi xưa tôi nói tiếng địa
phương vậy" - chị Thảo nói.

Chị Nguyễn Thị Thảo là trường hợp đầu tiên ghi nhận tại Việt Nam chuyển giọng nói sau tai nạn

Bị nghi oan... cố tình pha tiếng

Khi được hỏi về cảm giác của mình lúc bắt đầu đổi sang nói giọng Bắc, chị Thảo
tâm sự: "Kể từ thời điểm bị đập đầu xuống đất đến lúc tỉnh dậy, tôi
hoàn toàn không biết gì. Người nhà ai cũng tưởng tôi sẽ không thể qua
khỏi. Lúc mới dậy, tôi thấy mình như một con người hoàn toàn khác, thân
xác như đi mượn, khó khăn khi điều khiển các bộ phận trên cơ thể. Lúc
tôi cất tiếng thều thào đầu tiên gọi chồng, anh Lâm đã thoáng bất ngờ
nhưng không nói gì. Mãi sau về nhà, mọi người mới giải thích rằng ai
cũng nhận thấy sự khác biệt của tôi nhưng không nói ngay vì tôi đang
trong quá trình điều trị".

Kể từ ngày xuất viện, nhiều bà con làng xóm đã sang thăm hỏi, động viên và chia sẻ với chị Thảo vì đã vượt qua hoạn nạn. Thế nhưng, cũng có một số người dị nghị, cho rằng chị Thảo
cố tình pha tiếng, nói vậy. Thậm chí, có không ít người lạ ở nơi khác
cũng tìm đến nói chuyện với tôi với mục đích xem câu chuyện thực hư như
thế nào. "Tôi thật đâu có muốn như vậy. Ở giữa địa phương mà nói giọng
khác đi, tôi cũng thấy mình bị lạc lõng lắm. Tuy nhiên gần đây, nhờ tiếp
xúc, nói chuyện nhiều trong môi trường địa phương, tôi cũng đã sử dụng
được một số từ địa phương. Các anh chị không biết là tôi mừng thế nào
đâu" - chị Thảo tâm sự.

Cũng theo chị Thảo
thì chị may mắn được về nhà điều trị tiếp nên chồng mới có cơ hội để đi
làm thuê kiếm sống nuôi gia đình. Hiện, 4 người con nhỏ của anh chị,
cùng người mẹ già 81 tuổi đều trông chờ vào anh Lâm, người đàn ông trụ
cột trong gia đình. Đối với chị Thảo
bây giờ, nói giọng gì không quan trọng, chị chỉ mong sớm lành bệnh để
làm việc, kiếm tiền đỡ đần với chồng, nuôi các con ăn học. Trong giao
tiếp hàng ngay, chị cũng đang cố gắng tập nói lại giọng Quảng Bình để trở lại nếp sống xưa cũ.

Nhiều chiều cảm xúc "Tui rất khó chịu khi nghe con dâu nói giọng Bắc và sợ không biết nó bị bệnh gì nữa. Tui chỉ mong nó mau khỏe và ở đâu thì nói giọng ở đó", mẹ chồng của chị Thảo tỏ ra lo lắng. Ngồi cạnh vợ mình, anh Trần Đình Lâm, chồng chị Thảo khá vui vẻ khi tiếp chuyện với chúng tôi. Anh Lâm cho biết, dù vợ mình có nói giọng gì đi nữa, điều anh quan tâm nhất vẫn là chị Thảo nay đã tai qua nạn khỏi. "Tui rất bất ngờ khi vợ mình tỉnh dậy lại nói giọng Bắc. Thời gian đầu, vợ tui nói giọng Bắc còn đặc sệt hơn thế này nhiều. Nay ở nhà được một thời gian, giọng đã hơi lai lái đi rồi" - anh Lâm cho biết.

Theo Người Đưa Tin

bị sock đó…