“Băng bỏng” trong quan hệ Trung-Mỹ

© Collage: «The Voice of Russia»

Bắc Kinh và Washington muốn phá
vỡ lớp băng trong quan hệ song phương. Những ngày 4-5 Tháng 9, Ngoại
trưởng Mỹ Hillary Clinton sẽ đến thăm Trung Quốc trong bối cảnh cuộc đối
đầu đang leo thang giữa hai nước.
Tình hình xấu đi
quá nhanh và hai bên thậm chí không trì hoãn cuộc đàm phán đến thời gian
tiến hành Hội nghị thượng đỉnh APEC ở Vladivostok, là diễn đàn tạo
khả năng tổ chức cuộc gặp như vậy. Trong 4 tháng qua, đây là lần thứ
hai Bà Hillary Clinton đến Bắc Kinh. Trước đây, trong thực tiễn quan
hệ song phương chưa có điều đó.
Hoa Kỳ muốn bố trí
các bộ phận của hệ thống phòng thủ tên lửa châu Á sát gần biên giới
của Trung Quốc. Họ sẵn sàng đặt cơ sở NMD ở Nhật Bản và Philippines để
vô hiệu hóa và nếu cần thiết thì phá hủy các tên lửa Trung Quốc. Đáp
lại điều đó, Trung Quốc bắt đầu thử nghiệm tên lửa đạn đạo liên lục
địa. Mục tiêu của nó là rõ - chống hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ.
Đây
không phải là thí dụ duy nhất cho thực tế rằng, ở khu vực này, bước đi
của một bên gây ra phản ứng của bên đối thủ. Chuyên viên Yakov Berger
từ Viện Viễn Đông nói: “Ở khu vực này, cả Trung Quốc và Hoa Kỳ đều tổ
chức những cuộc diễn tập hải quân nghiêm trọng. Gần đây, đáp trả cuộc
tập trận Mỹ-Nhật, Trung Quốc đã tiến hành cuộc tập trận quy mô rất lớn ở
Quân khu Nam Kinh. Hành động đó cũng tác động rất tiêu cực đến quan
hệ song phương. Từ phía các nhân vật cao cấp trong quân đội Trung
Quốc đã vang lên những lời tuyên bố rất nghiêm trọng, kể cả từ phía Bộ
trưởng Quốc phòng. Nội dung chính của các lời tuyên bố đó - Trung
Quốc sẵn sàng đối phó với bất kỳ hành động khiêu khích”.
Trong
khi đó, đây là lần đầu tiên khi cả cuộc tập trận Mỹ-Nhật cả cuộc
diễn tập Trung Quốc đều được thực hiện theo một kịch bản – đổ quân
trên một hoang đảo và bảo vệ nó khỏi sự tấn công của kẻ thù tiềm năng.
Cả hai bên đều không nêu tên hòn đảo cụ thể, nhưng rõ ràng ở đây nói
về quần đảo Điếu Ngư (Senkaku). Mấy tháng gần đây, cuộc tranh chấp
xung quanh quần đảo này đã đẩy quan hệ Trung-Nhật xuống mức thấp nhất.
Hoa Kỳ đã đổ thêm dầu vào lửa khi tuyên bố rằng, Mỹ sẽ bảo vệ quền
đảo này cùng với Nhật Bản trên cơ sở Hiệp ước năm 1960. Theo ý kiến
của chuyên viên Aleksei Arbatov, Giám đốc Trung tâm An ninh Quốc tế,
hiện nay, Mỹ và Trung Quốc đang đứng bên bờ vực nguy hiểm: “Có nguy cơ
lớn bùng nổ cuộc xung đột vũ trang. Ở Trung Quốc người ta không nói
công khai về điều đó, ở Mỹ - hầu như không nói gì về nội dung này. Ở
khu vực châu Á-Thái Bình Dương đang nổi lên sự rạn nứt giữa Trung Quốc
và Mỹ cùng một số nước láng giềng với Trung Quốc. Các nước này lo ngaị
về sức mạnh quân sự của Trung Quốc, về chính sách của Trung Quốc đang
trở thành cứng rắn hơn, mang tính chất tấn công. Trong khi đó, Hoa Kỳ
tự coi mình là người bảo vệ lợi ích của các quốc gia đó, bắt đầu từ
Nhật Bản và Hàn Quốc đến các nước Đông Nam Á có cuộc tranh chấp lãnh
thổ với Trung Quốc xung quanh các đảo trong Biển Nam Trung Hoa (Biển
Đông) và khu vực thềm lục địa có nhiều dự trữ dầu mỏ. Mỹ chuyển sức
mạnh quân sự của mình tới khu vực châu Á - Thái Bình Dương, chuẩn bị sẵn
sàng trong trường hợp xung đột”.
Trong khi đó, cả
Washington và Bắc Kinh đều nhận thức rằng, sự leo thang tình hình căng
thẳng không phục vụ lợi ích của hai nước. Rõ ràng, Bộ trưởng Ngoại giao
Dương Khiết Trì đã mời bà Clinton đến Bắc Kinh để hai bên ra khỏi tình
huống nguy hiểm, để tìm sự cân bằng hợp lý giữa các mâu thuẫn chính
trị quân sự sắc nét và sự phụ thuộc lẫn nhau về tài chính và kinh tế.
Như dự kiến, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào sẽ có cuộc gặp với bà Hillary
Clinton. Có lẽ, tại cuộc gặp này hai bên sẽ phát tín hiệu chấm dứt qúa
trình tăng cường cuộc khủng hoảng trong quan hệ song phương.

hay

Up…