Bài Viết
Sinh Nhật 
PointĐang ngồi làm việc, có cảm giác nhột nhạt ở đũng quần, kiểm tra, chị Hoa phát hiện một con vật thân mềm màu trắng đục trông như mảnh xơ mít. Vài giờ sau, một con nữa chui ra lúc chị vừa ngủ dậy.
Quá lo lắng, sáng 8/8, chị Hoa mang "con vật lạ" đến Phòng khám chuyên khoa Ký sinh trùng Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM, các bác sĩ xác định, "con vật thân mềm" mà chị mang theo chính là một đoạn của sán xơ mít - loại ký sinh trùng sống ở ruột non.
Đốt sán sơ mít chui ra khỏi người một bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Cũng tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới, chiều 7/8, anh Nguyễn Hữu Tiến, nhà ở đường Gò Dầu, quận Tân Phú cho biết có cùng hiện tượng trên.
“Lần đầu tiên khi xếp chăn, tôi phát hiện 'vật lạ' nhưng nghĩ nó ở đâu bò đến nên không quan tâm lắm. Cho đến một buổi sáng sau đó, thấy đũng quần nhột nhột cảm giác như có con gì bò. Kiểm tra, tôi phát hiện 'con vật' giống hôm trước đang chui ra”, anh này kể.
Anh Tiến cũng cẩn thận cho 'con vật lạ' vào lọ rồi mang đến gặp bác sĩ, tại đây ông chủ quán tạp hóa 42 tuổi mới biết đích danh sinh vật từng chui ra khỏi người mình là sán xơ mít, hay còn gọi là sán dải có trong thịt bò.
“Tôi hoàn toàn bất ngờ vì tôi ăn uống rất kỹ lưỡng, sạch sẽ, không hiểu sao lại bị nhiễm sán”, anh này lo lắng.
Chị Trần Thị Quỳnh Mai, 32 tuổi, nhà ở quận 6 không phát hoảng như những người khác vì biết chắc mình nhiễm sán, song bệnh nhân này lại thắc mắc và nhờ bác sĩ tư vấn bởi cả nhà chị đều uống thuốc trị giun nhưng không có kết quả.
“Nhà tôi có 3 người thì cả ba đều bị cùng hiện tượng. Cách đây gần một tháng, khi con gái tôi báo có 'hiện tượng lạ' ở đũng quần, rồi đến tôi và ông xã, chúng tôi đã uống thuốc nhưng mới hôm qua vẫn còn xuất hiện”, chị Mai nói.
Thạc sĩ - Bác sĩ Đinh Nguyên Huy Mẫn, Trưởng khoa Xét nghiệm Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM cũng là người phụ trách Phòng khám Ký sinh trùng của bệnh viện cho biết, sán xơ mít còn gọi là sán dải. Gọi là sán xơ mít vì trông từng đốt sán giống với mảnh xơ quả mít. Sán có 3 loại chính gồm sán dải bò, sán dải heo và sán dải cá. Hiện nay, bệnh nhân nhiễm sán dải bò được phát hiện nhiều nhất.
“Lượng người bị nhiễm bệnh khá cao, trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp tối thiểu 1-2 bệnh nhân. Hầu hết người nhiễm sán đều cho biết thường xuyên hoặc thi thoảng có ăn món tái mà chủ yếu là thức ăn chế biến từ bò”, ông Mẫn nói.
Theo bác sĩ Mẫn, thịt bò tái cũng có khả năng gây bệnh nhưng không cao bởi khi thái thịt, nếu thấy ấu trùng sán người chế biến đã cắt bỏ. Riêng bò bít tết và bò lúc lắc thì dễ chứa ấu trùng sán hơn, bởi ở món ăn này, thịt thường được sắt dày, trứng sán nằm bên trong khiến người ăn và đầu bếp không thấy. Thêm nữa món này thường không được nấu chính hoàn toàn nên ấu trùng sán vẫn còn tồn tại.
“Tôi cứ nghĩ món này phải ăn tái tái sống sống mới bổ mà không biết mầm bệnh ẩn bên trong”, chị Tuyết đến khám chiều 7/8 nói.
Thịt bò không được thú y kiểm nghiệm, sắt khối thịt bò to và chế biến chưa thật chín là nguyên nhân khiến ấu trùng sán có thể vào cơ thể. Ảnh minh họa: Cao Lâm.
Bác sĩ Mẫn cho biết, nếu nấu chín sán sẽ chết hoàn toàn, nhưng nếu còn sống, khi vào cơ thể, ấu trùng sán sẽ tiếp tục phát triển thành sán. Sán bám vào thành ruột non và hút dinh dưỡng. Mỗi con sán dài 5-7 mét, thân có nhiều đốt, những đốt già sẽ rụng và chui qua đường hậu môn. Chính vì thế, người bệnh chỉ phát hiện nhiễm sán khi sán đã trưởng thành và chui ra ngoài. Đốt sán khi ra ngoài sẽ mang theo hàng triệu trứng và đây có thể là nguồn lây cho những người tiếp xúc.
Chưa ghi nhận trường hợp biến chứng do sán dải bò gây nên, tuy nhiên theo bác sĩ Mẫn, sẽ rất nguy hiểm nếu trứng sán đi vào máu và phát tán đi khắp nơi. “Hiện tượng này thường thấy hơn ở sán dải lợn. Trong trường hợp xấu, người bệnh có thể bị mù nếu ấu trùng sán đóng kén ở mắt, bị biến chứng thần kinh nếu sán lên đến não”, ông Mẫn nói.
Giải thích việc các bệnh nhân đã uống thuốc sổ giun nhưng vẫn không trị được sán xơ mít, bác sĩ Mẫn cho hay chỉ có thuốc đặc trị mới có thể tiêu diệt được.
“Nhiều người mua thuốc sổ giun bán ở thị trường về uống cũng thấy sổ được một đoạn sán dài, tuy nhiên đầu sán thì vẫn còn cắm sâu vào thành ruột non. Chính vì thế một thời gian sau, sán lại chui ra hậu môn”, bác sĩ Mẫn nói.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM, bệnh nhân sau khi xét nghiệm phân xác định nhiễm sán sẽ được điều trị ngoại trú bằng cách uống thuốc theo phác đồ. Kiểm tra lại nếu thấy không còn trứng sán trong phân có nghĩa là người bệnh đã khỏi.
Theo các bác sĩ, do không có thuốc ngừa và khi phát hiện thì trứng sán đã có thể lây ra môi trường, cách tốt nhất để không bị nhiễm sán xơ mít cũng như các loại ký sinh trùng khác, là không nên ăn các loại thức ăn có thể mang mầm bệnh.
“Nói như vậy không phải là phủ nhận một món ăn đã có từ rất lâu nhưng cần cẩn trọng hơn từ khâu chọn thịt để chế biến và tốt nhất là nên chế biến kỹ hơn thay vì quá sống. Khi nghi ngờ nhiễm sán, cần đến bệnh viện để được điều trị theo phác đồ thay vì cứ tự mua thuốc uống”, một bác sĩ khuyến cáo.
Cao Lâm
Quá lo lắng, sáng 8/8, chị Hoa mang "con vật lạ" đến Phòng khám chuyên khoa Ký sinh trùng Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM, các bác sĩ xác định, "con vật thân mềm" mà chị mang theo chính là một đoạn của sán xơ mít - loại ký sinh trùng sống ở ruột non.
Đốt sán sơ mít chui ra khỏi người một bệnh nhân. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Cũng tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới, chiều 7/8, anh Nguyễn Hữu Tiến, nhà ở đường Gò Dầu, quận Tân Phú cho biết có cùng hiện tượng trên.
“Lần đầu tiên khi xếp chăn, tôi phát hiện 'vật lạ' nhưng nghĩ nó ở đâu bò đến nên không quan tâm lắm. Cho đến một buổi sáng sau đó, thấy đũng quần nhột nhột cảm giác như có con gì bò. Kiểm tra, tôi phát hiện 'con vật' giống hôm trước đang chui ra”, anh này kể.
Anh Tiến cũng cẩn thận cho 'con vật lạ' vào lọ rồi mang đến gặp bác sĩ, tại đây ông chủ quán tạp hóa 42 tuổi mới biết đích danh sinh vật từng chui ra khỏi người mình là sán xơ mít, hay còn gọi là sán dải có trong thịt bò.
“Tôi hoàn toàn bất ngờ vì tôi ăn uống rất kỹ lưỡng, sạch sẽ, không hiểu sao lại bị nhiễm sán”, anh này lo lắng.
Chị Trần Thị Quỳnh Mai, 32 tuổi, nhà ở quận 6 không phát hoảng như những người khác vì biết chắc mình nhiễm sán, song bệnh nhân này lại thắc mắc và nhờ bác sĩ tư vấn bởi cả nhà chị đều uống thuốc trị giun nhưng không có kết quả.
“Nhà tôi có 3 người thì cả ba đều bị cùng hiện tượng. Cách đây gần một tháng, khi con gái tôi báo có 'hiện tượng lạ' ở đũng quần, rồi đến tôi và ông xã, chúng tôi đã uống thuốc nhưng mới hôm qua vẫn còn xuất hiện”, chị Mai nói.
Thạc sĩ - Bác sĩ Đinh Nguyên Huy Mẫn, Trưởng khoa Xét nghiệm Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM cũng là người phụ trách Phòng khám Ký sinh trùng của bệnh viện cho biết, sán xơ mít còn gọi là sán dải. Gọi là sán xơ mít vì trông từng đốt sán giống với mảnh xơ quả mít. Sán có 3 loại chính gồm sán dải bò, sán dải heo và sán dải cá. Hiện nay, bệnh nhân nhiễm sán dải bò được phát hiện nhiều nhất.
“Lượng người bị nhiễm bệnh khá cao, trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp tối thiểu 1-2 bệnh nhân. Hầu hết người nhiễm sán đều cho biết thường xuyên hoặc thi thoảng có ăn món tái mà chủ yếu là thức ăn chế biến từ bò”, ông Mẫn nói.
Theo bác sĩ Mẫn, thịt bò tái cũng có khả năng gây bệnh nhưng không cao bởi khi thái thịt, nếu thấy ấu trùng sán người chế biến đã cắt bỏ. Riêng bò bít tết và bò lúc lắc thì dễ chứa ấu trùng sán hơn, bởi ở món ăn này, thịt thường được sắt dày, trứng sán nằm bên trong khiến người ăn và đầu bếp không thấy. Thêm nữa món này thường không được nấu chính hoàn toàn nên ấu trùng sán vẫn còn tồn tại.
“Tôi cứ nghĩ món này phải ăn tái tái sống sống mới bổ mà không biết mầm bệnh ẩn bên trong”, chị Tuyết đến khám chiều 7/8 nói.
Thịt bò không được thú y kiểm nghiệm, sắt khối thịt bò to và chế biến chưa thật chín là nguyên nhân khiến ấu trùng sán có thể vào cơ thể. Ảnh minh họa: Cao Lâm.
Bác sĩ Mẫn cho biết, nếu nấu chín sán sẽ chết hoàn toàn, nhưng nếu còn sống, khi vào cơ thể, ấu trùng sán sẽ tiếp tục phát triển thành sán. Sán bám vào thành ruột non và hút dinh dưỡng. Mỗi con sán dài 5-7 mét, thân có nhiều đốt, những đốt già sẽ rụng và chui qua đường hậu môn. Chính vì thế, người bệnh chỉ phát hiện nhiễm sán khi sán đã trưởng thành và chui ra ngoài. Đốt sán khi ra ngoài sẽ mang theo hàng triệu trứng và đây có thể là nguồn lây cho những người tiếp xúc.
Chưa ghi nhận trường hợp biến chứng do sán dải bò gây nên, tuy nhiên theo bác sĩ Mẫn, sẽ rất nguy hiểm nếu trứng sán đi vào máu và phát tán đi khắp nơi. “Hiện tượng này thường thấy hơn ở sán dải lợn. Trong trường hợp xấu, người bệnh có thể bị mù nếu ấu trùng sán đóng kén ở mắt, bị biến chứng thần kinh nếu sán lên đến não”, ông Mẫn nói.
Giải thích việc các bệnh nhân đã uống thuốc sổ giun nhưng vẫn không trị được sán xơ mít, bác sĩ Mẫn cho hay chỉ có thuốc đặc trị mới có thể tiêu diệt được.
“Nhiều người mua thuốc sổ giun bán ở thị trường về uống cũng thấy sổ được một đoạn sán dài, tuy nhiên đầu sán thì vẫn còn cắm sâu vào thành ruột non. Chính vì thế một thời gian sau, sán lại chui ra hậu môn”, bác sĩ Mẫn nói.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP HCM, bệnh nhân sau khi xét nghiệm phân xác định nhiễm sán sẽ được điều trị ngoại trú bằng cách uống thuốc theo phác đồ. Kiểm tra lại nếu thấy không còn trứng sán trong phân có nghĩa là người bệnh đã khỏi.
Theo các bác sĩ, do không có thuốc ngừa và khi phát hiện thì trứng sán đã có thể lây ra môi trường, cách tốt nhất để không bị nhiễm sán xơ mít cũng như các loại ký sinh trùng khác, là không nên ăn các loại thức ăn có thể mang mầm bệnh.
“Nói như vậy không phải là phủ nhận một món ăn đã có từ rất lâu nhưng cần cẩn trọng hơn từ khâu chọn thịt để chế biến và tốt nhất là nên chế biến kỹ hơn thay vì quá sống. Khi nghi ngờ nhiễm sán, cần đến bệnh viện để được điều trị theo phác đồ thay vì cứ tự mua thuốc uống”, một bác sĩ khuyến cáo.
Cao Lâm
