Bài Viết
PointĐể gà làm sẵn trông vàng ươm, bắt mắt, người bán dùng một
loại hóa chất nhuộm màu mà theo các nhà khoa học, hóa chất đó có thể gây
ung thư cho người ăn.
Lâu nay, giới buôn gà thường
rỉ tai nhau về việc sử dụng hóa chất nhuộm gà làm sẵn cho bắt mắt. Gà
nhuộm xong có da vàng ươm, béo ngậy, căng phồng, ai nhìn cũng muốn mua.
Để kiểm chứng, chúng tôi đến nhiều chợ tự phát ở các phố ngoại thành Hà
Nội như đường B52, Bưởi, chợ tạm thuộc Khu đô thị Trung Hòa Nhân Chính,
(Q.Cầu Giấy), Trường Chinh, Láng (Q.Đống Đa), Lĩnh Nam (Q.Hoàng Mai)…
đều bắt gặp những quầy bán gà vàng ươm, con nào con nấy béo ngậy.
Tương tự, ở TPHCM, rảo quanh các chợ tự phát như trên các tuyến đường Tô Ký, Nguyễn Văn Quá, Nguyễn Ảnh
Thủ, Lê Văn Khương (Q.12), Phan Văn Trị, Nguyễn Oanh, Thống Nhất, Phạm
Văn Chiêu (Q.Gò Vấp), Bình Long, Tân Hương, Tân Kỳ Tân Quý (Q.Tân Phú)…
cũng thấy bán rất nhiều loại gà làm sẵn da vàng ươm.
Công nghệ nhuộm
Theo
bí quyết của dân buôn gà, trước khi mang ra chợ bán, gà làm sẵn được
nhuộm qua một loại màu là “bột sắt”. Loại bột này, chỉ cần bỏ vào khoảng
nửa thìa cà phê là nhuộm được khoảng trên dưới 100 con gà. Đặc biệt,
dân buôn gà khẳng định dùng “bột sắt” nhuộm gà sẽ không bị người mua
phát hiện, bởi khi nhuộm nước màu ngấm sâu vào da gà. Nhuộm xong, mang
gà ra nước rửa thoải mái vẫn không bị phai màu, vì vậy không sợ bị khách
hàng “mắng vốn”.
Một lái buôn cả gà thịt lẫn gà sống ở chợ Lòng
Thuyền (P.Lĩnh Nam, Hà Nội) tên H. cho biết, lúc đầu không biết cách
nhuộm gà và chỉ nhuộm bằng bột nghệ nên không “bắt mắt”. Sau đó, được
một bạn hàng “truyền bí quyết” dùng “bột sắt” nhuộm mới là tuyệt chiêu.
Từ đó, H. thường xuyên mua “bột sắt” về nhuộm gà trước khi mang ra chợ
bán lẻ.
Cũng theo H., tất cả các bạn hàng anh biết đều mua “bột
sắt” về để nhuộm. “Tôi làm ít nên chỉ mua vài lạng. Có người mua cả ký
bột sắt vì họ có nhiều mối nhà hàng, quán ăn đặt số lượng cả trăm con
mỗi ngày”, H. cho biết.
Gà vịt trắng nhăn nheo sau khi nhúng “bột sắt” đều căng tròn, vàng ươm
Bán
tín bán nghi về loại “bột sắt” mà H. nói, sáng sớm hôm sau chúng tôi
đến nhà H. ở khu Mai Dịch (H.Từ Liêm, Hà Nội). Lúc này, H. và vợ đã làm
thịt được khoảng 30 con gà. Để cho vợ làm hết số gà đã vặt lông, H. mở
nồi nước nóng vẫn đặt trên bếp lò, dùng muỗng nhỏ múc nửa muỗng “bột
sắt” bỏ vào nồi, lập tức nước trong nồi chuyển sang màu vàng ươm. Tiếp
đến, H. cầm chân từng con gà đã làm sạch lông, da trắng muốt nhúng toàn
thân vào nồi, đảo qua lại 2 lần cho màu thấm vào rồi nhấc nhanh ra. Lúc
này, toàn thân con gà vàng ươm, da căng phồng, trông gà béo ngậy, khác
hoàn toàn màu trắng nhợt, da nhăn như lúc mới vặt lông xong.
Cứ
thế, chỉ một chốc, gần 50 con gà được H. nhuộm màu xong. “Bột sắt rất
chuẩn. Ông chỉ cần bỏ vào chút xíu là gà vàng ươm, nếu muốn vàng đậm để
nướng lu hoặc quay, ông bỏ thêm bột vào nồi”, H. hướng dẫn.
Chất độc!
Người phụ nữ bán “bột sắt” trên phố Hàng Khoai
Theo
chỉ dẫn của H., tôi tìm đến phố Hàng Khoai (Hà Nội) tìm mua “bột sắt”.
Thấy người đàn bà khoảng trên 40 tuổi ngồi trên ghế nhựa dưới gốc cây
bàng, bên cạnh là chiếc thúng đựng túi chứa các loại màu, tôi hỏi mua 2
lạng “bột sắt”. Vừa thò tay lấy ra một túi bột đóng sẵn, bà ta vừa bĩu
môi: “Cậu mới vào nghề buôn gà hay sao mà mua ít thế. Dân buôn chuyên
nghiệp ngày nào cũng tới mua cả ký, ai mua 2 lạng như cậu bao giờ…”. Nói
vậy, bà vẫn đưa gói bột cho tôi và thu 30.000 đồng/2 lạng “bột sắt”. Về
nhà, tôi lấy thử một chút “bột sắt” ra hòa tan. Bị nước màu dính vào
tay, tôi cố gắng dùng xà bông rửa thế nào cũng không sạch!
Mang
“bột sắt” mà chúng tôi mua ở phố Hàng Khoai vào TPHCM đến gặp TS Đàm Sao
Mai, Viện trưởng Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, trường Đại học
Công nghiệp TPHCM, để nhờ kiểm nghiệm tìm độc tố. Sau hai ngày phân
tích, tiến sĩ Mai cho biết “bột sắt” là một loại màu công nghiệp chứa
chất 2,4 diaminoazobenzene hydrochloride. Chất này được dùng trong công
nghiệp sản xuất polymer, thuốc nhuộm tóc, sản xuất cao su (chất chống
ôxy hóa cao su), mực in... và tuyệt đối cấm sử dụng trong thực phẩm.
Cũng
theo TS Mai, chất bột màu này là dạng độc tố, khi tích lũy trong cơ thể
con người có khả năng gây tổn hại cho gan và thận, gây ung thư da, ung
thư bàng quang. Tiếp xúc thường xuyên sẽ gây viêm da nặng, kích ứng mắt
và chảy nước mắt, hen suyễn, viêm dạ dày, suy thận, chóng mặt, run, co
giật, và hôn mê. Triệu chứng khi nuốt phải lượng lớn: đau bụng, môi và
móng tay chuyển màu xanh tím, co giật ói mửa, khó thở, buồn ngủ, lịm
dần.
Chợ hóa chất Kim Biên
Tìm
hiểu ở TPHCM, chúng tôi cũng được dân buôn gà cho biết họ vẫn thường
xuyên lên chợ Kim Biên (Q5) mua “bột sắt” về để nhuộm gà trước khi mang
bán lẻ ngoài chợ. Theo lời các lái buôn, chúng tôi tìm đến chợ Kim Biên
và dễ dàng tìm được loại “bột sắt” giống y chang “bột sắt” ở phố Hàng
Khoai. Có điều, người bán ở chợ Kim Biên nói chỉ bán từ 1 kg (giá
150.000 đồng) trở lên, chứ “không bán lẻ, mất thời gian!”.
Cảnh giác với các thực phẩm có màu vàng bất thường
Theo
BS Phạm Xuân Dũng, Phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu TPHCM, vào đầu thập
niên 1980, tại một vùng ở Anh người ta ghi nhận trên một nhóm người câu
cá nghiệp dư thường xuyên sử dụng phẩm màu công nghiệp có tên 2,4 -
diaminoazobenzene hydrochloride để nhuộm một loài sâu làm mồi câu cá.
Sau
5 năm, những người này có tỷ lệ mắc bệnh ung thư bàng quang cao hơn
nhóm người không sử dụng chất 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride. Sau
đó, cũng có công trình nghiên cứu thử nghiệm trên chuột và đưa ra ghi
nhận chất 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride gây ung thư tế bào gan
và ung thư máu trên cơ thể chuột....
“Chắc chắn 2,4 -
diaminoazobenzene hydrochloride là chất không được dùng trong thực phẩm,
vì nó thuộc màu công nghiệp”, bác sĩ Phạm Xuân Dũng nói.
Anh
Toàn, một kỹ sư hóa chuyên kinh doanh hóa chất phụ gia thực phẩm tại
TPHCM, nói: “Chất 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride là phẩm màu công
nghiệp. Loại màu này được dùng chủ yếu trong công nghiệp nhuộm, giá
hàng xuất xứ từ Trung Quốc chỉ từ 70 - 80 ngàn đồng/kg. 2,4 -
diaminoazobenzene hydrochloride gây độc hại cho gan và thận, nó có thể
gây chết người ở liều lượng cao”. Cũng theo anh Toàn, một số người còn
dùng acid orange - một loại phẩm màu công nghiệp được dùng trong sản
xuất nhang và nhuộm vải, để nhuộm cho da gà, măng... có màu vàng tươi
hấp dẫn. Loại phẩm màu này chỉ có giá từ 30 - 40 ngàn đồng/kg, trong khi
phẩm màu vàng dùng cho thực phẩm giá cao gấp nhiều lần.
Bác sĩ
Trần Văn Ký, Hội Khoa học kỹ thuật an toàn vệ sinh thực phẩm VN, cho
rằng trong phẩm màu công nghiệp chứa nhiều tạp chất, kim loại nặng, có
tính bám dính chắc vào cơ thể, khó phân hủy - là yếu tố gây bệnh mãn
tính, ung thư.
Theo Thanh Niên
Sinh Nhật 
