Chương 1
NÀNG SCHEHERAZADE
Sử sách thời Sassanides, thời của những ông vua quốc gia Ba Tư cổ xưa,
đất nước có biên cương mở rộng tới tận Ấn Độ và các đảo phụ thuộc lớn
nhỏ, trải ra tới phía bên kia sông Hằng và phần đất rộng lớn của Trung
Quốc bao la, chép lại rằng ngày xưa có một ông vua của cái quốc gia hùng
mạnh đó, nổi tiếng là một đấng quân vương anh minh, đức độ. Ông vua này
chẳng những được các thần dân tôn sùng kính mến vì tài năng và tính cẩn
trọng mà còn được các quốc gia lân bang nể sợ vì uy danh có một đạo
quân thiện chiến và kỷ luật. Đức vua có hai hoàng tử. Hoàng tử anh tên
là Schahriar có đầy đủ đức tính như cha, xứng đáng là người sẽ được kế
tục ngôi báu. Hoàng tử em là Schahzenan cũng chẳng thua kém gì anh về
mọi mặt.
Sau một thời gian dài trị vì trong vinh quang và thịnh vượng, đức vua
cha già yếu thăng hà. Schahriar, hoàng tử anh lên ngôi. Theo luật của
đất nước này, hoàng tử em Schahzenan không được xẻ chia quyền hành, đành
phải sống như một dân thường. Không có một chút gì bất đồng đố kị,
Schahzenan còn ra sức giúp đỡ anh làm cho anh lúc nào cũng vui vẻ hài
lòng.
Schahrlar vốn đã rất yêu quí em, nay lại thấy rõ thái độ vô tư của chàng
nên lại càng mến trọng. Trong niềm xúc động hân hoan đó, Schahrlar
quyết cắt đất Đại Tartarie và phong cho em làm vua quốc gia rộng lớn
này. Hoàng tử em Schahzenan bèn từ biệt vua anh và lên đường nhậm chức.
Chàng chọn Samarcande làm thủ phủ của đất nước.
Đã mười năm rồi, hai vị vua anh em đó xa nhau, khi vua Schahriar nảy ra ý
muốn tha thiết được gặp lại em. Ông quyết định cử một sứ thần đi triệu
em về triều. Thế là vị đại thần đầu triều cầm đầu sứ bộ cùng với cả một
đoàn tuỳ tùng lên đường ngay. Khi tới gần thủ phủ Samarcande, vua
Schahzenan được tin, đã cùng với các đại thần của triều đình mình, phẩm
phục chỉnh tề ra nghênh đón. Vua xứ Tartarie tỏ ra hết sức vui mừng,
trước hết thăm hỏi tình hình của đức vua anh. Sau khi thoả mãn yêu cầu
của quốc vương xứ Tartarle, ngài tể tướng mới trình bầy mục đích của sứ
bộ. Schahzenan vô cùng cảm động. Quốc vương bảo:
- Tể tướng, đức vua anh ta đã làm cho ta thật là vinh hạnh, ý muốn của
Người đã làm ta vui sướng khôn cùng. Người muốn gặp lại ta, ta cũng rất
nóng lòng được thấy mặt Người. Thời gian đã chẳng làm giảm đi tình nghĩa
anh em của Người, thì ta cũng vậy, tình nghĩa anh em của ta đối với
Người vẫn luôn luôn sâu đậm. Quốc gia ta luôn an bình, ta chỉ cần khoảng
mười hôm để chuẩn bị và sẵn sàng lên đường cùng với nhà ngươi. Như vậy
nhà ngươi cũng chẳng cần vào thành làm gì với khoảng thời gian ngắn ngủi
như vậy. Nhà ngươi cứ hạ trại tại đây, ta sẽ cho mang tới đầy đủ các
thứ vật dụng và lương thực, thực phẩm cho ngươi và cho cả đoàn sứ bộ.
Tất cả đều được mau chóng thực hiện.
Nhà vua vừa về tới Samarcande thì các thứ ùn ùn đưa tới: thức ăn, đồ
uống với số lượng lớn lại thêm bao nhiêu là những tặng vật quí có giá
trị cao.
Trong lúc đó, vua Schahzenan chuẩn bị lên đường, xử lý mau chóng các sự
vụ còn tồn đọng, thành lập một hội đồng để cai trị đất nước trong thời
gian đi vắng và đặt một vị đại thần tin cậy đứng đầu hội đồng đó. Trong
vòng mười ngầy, mọi việc xong xuôi, nhà vua tạm biệt hoàng hậu, rời
Samarcanđe vào buổi chiều cùng với cả đoàn các quan hộ giá, đến nghỉ tại
hành cung cạnh những chiếc lều trại của quan tể tướng. Nhà vua cùng vị
sứ thần đàm đạo tới khuya. Rồi, muốn một lần nữa nói lời tạm biệt với
hoàng hậu mà chàng hết lòng yêu thương, nhà vua một mình quay lại cung
điện. Chàng đi thẳng tới hậu cung. Hoàng hậu không ngờ nhà vua lại trở
về bất ngờ như thế nên trước đó đã đón tiếp trên giường mình một viên
quan hầu hạng bét trong nội cung. Chắc hẳn chúng đã nằm với nhau rất lâu
rồi nên lúc này chúng ngủ say như chết.
Nhà vua nhẹ bước đi vào, rất thích thú là sẽ làm cho hoàng hậu mà nhà
vua cho là yêu thương mình rất mực phải ngạc nhiên về sự trở về của
mình. Nhưng biết bao sửng sốt, khi dưới ánh sáng những bó đuốc chẳng bao
giờ tắt trong đêm tối ở những ngôi nhà của các ông hoàng bà chúa, nhà
vua nhìn thấy một tên đàn ông nằm gọn trong cánh tay hoàng hậu. Ông đứng
lặng người một lát không dám tin vào những gì mình thấy. Nhưng, chẳng
còn nghi ngờ gì nữa.
- Sao? - Chàng tự nhủ - Ta vừa mới ra khỏi cung điện, và hãy còn ở dưới
chân thành Samarcande mà người ta đã đám làm nhục ta? A, quân khốn kiếp.
Tội ác của các ngươi không thể không bị trừng phạt! Là vua, ta phải
trừng trị những sai trái xảy ra trong đất nước; là người chồng bị phản
bội, ta phải xé xác ngươi để hả lòng căm giận chính đáng của ta.
Và rồi, vị vua bất hạnh này, không kìm được cơn giận xung thiên, rút
kiếm ra, tiến đến gần chiếc giường ngự, chỉ bằng một nhát, đưa đôi gian
phu dâm phụ từ giấc ngủ đến cái chết nhục nhã. Rồi lần lượt chàng thẩy
xác chúng qua cửa sổ, rơi xuống hào sâu bao bọc xung quanh.
Trừng trị xong lũ đốn mạt, chàng ra khỏi kinh thành, lặng lẽ cũng như
lúc về và lui vào hành cung. Rồi ngay lập tức chàng ra lệnh cuốn lều
trại lên đường. Chuyện vừa xảy ra, chàng chẳng nói với một ai. Tất cả
đều đã sẵn sàng, trời chưa sáng rõ, đoàn người khởi hành trong tiếng
trống chiêng rộn rã làm toàn dân náo nức, trừ nhà vua. Vị hoàng đế này,
đầu óc luôn bị cái cảnh phản bội của hoàng hậu ám ảnh, suốt trong cuộc
hành trình luôn âu sầu phiền muộn.
Khi gần tới kinh thành đất nước Ấn Độ, nhà vua thấy hoàng đế Schahriar
thân chinh cùng cả triều thần ra đón. Làm sao tả được niềm vui gặp gỡ
của hai vị vua anh em này! Họ đều nhảy xuống ngựa để ôm chầm lấy nhau và
sau khi đã thể hiện muôn ngàn dấu hiệu của tình cảm thương mến đậm đà
họ lại lên ngựa và cùng đi vào thành trong những tiếng hoan hô vang dội
của dân chúng tập trung đông vô kể. Hoàng đế dẫn nhà vua tới tận biệt
điện đã chuẩn bị sẵn đành cho vua em. Cung điện này thông sang cung điện
của hoàng đế Schahriar qua một mảnh vườn chung dùng làm nơi tổ chức các
hội lễ, các cuộc vui chơi của triều đình. Và nhân dịp này khu vườn còn
được trang trí thêm nhiều thứ vô cùng tráng lệ.
Schahriar hãy tạm chia tay với quốc vương xứ Tartarie để chàng tắm rửa
và thay áo quần, nhưng ngay sau đó, hoàng đế đã tìm gặp lại em. Hai
người cùng ngồi trên tràng kỷ, những cận thần đều kính trọng lùi ra xa.
Hai vị quốc vương gắn bó với nhau không những vì tình cảm thân thương mà
còn vì cùng huyết thống, được tự do dốc bầu tâm sự cho bỏ thời gian dài
xa cách. Hai anh em cùng nhau dùng bữa tối rồi lại tiếp tục chuyện trò
mãi đến lúc Schahrlar thấy đêm sắp tàn mới rút về hậu cung để em được
nghỉ ngơi.
Vị vua em bất hạnh đi nằm. Nhưng lúc cùng vua anh đàm đạo, nỗi buồn có
nguôi ngoai đôi chút thì lúc này lại khơi dậy mạnh mẽ. Lẽ ra phải thoải
mái nghỉ ngơi để phục hồi sức khoẻ thì tâm trí chàng lại bị giày vò dữ
dội. Hình ảnh phản bội bẩn thỉu của hoàng hậu hiện lên rõ mồn một trong
trí nhớ làm tâm can chàng sôi sục. Rồi, không sao ngủ được, chàng ngồi
lên, chìm đắm trong những ý nghĩ đau buồn. Nét ủ rũ của chàng hiện rõ
trên khuôn mặt khiến vua anh trước đó cũng nhận thấy phải tự hỏi: “Quốc
vương Tartarie làm sao thế nhỉ? Kẻ nào đã làm cho chú ấy phải rầu lòng?
Phải chăng ta đã đón tiếp chú ấy không được chu đáo? Không, ta đã coi
chú ấy như một người em mà ta vô cùng yêu mến, về khoản này thì ta thấy
ta chẳng có gì đáng chê trách. Có thể em ta vì tạm xa cách đất nước và
hoàng hậu, vợ chú ấy mà có tâm trạng nhớ nhung chăng? Ồ, nếu có phải vì
thế mà em ta buồn thì ta sẽ trao ngay những tặng phẩm đã đành cho chú
ấy, để bất cứ lúc nào muốn là chú ấy có thể lên đường trở về
Samarcande!". Và ngay ngày hôm sau ông gửi cho chàng một phần những tặng
vật đó gồm những đồ quí hiếm thật độc đáo. Ngoài ra, hàng ngày, nhiều
trò du hí được tổ chức để làm cho chàng nguôi vơi buồn nhớ. Nhưng những
cuộc vui huy hoàng nhất, tráng lệ nhất cũng chẳng làm chàng khuây khoả
mà lại càng như khơi gợi mối u buồn sâu sắc.
Một hôm hoàng đế Schahriar hạ lệnh mở một cuộc săn lớn trong một vùng có
nhiều hươu nai cách kinh thành hai ngày đường. Quốc vương Schahzenan
xin cho được miễn tham gia, viện cớ không được khoẻ. Hoàng đế chiều lòng
để cho vua em được tự do, rồi cùng với cả triều thần lên đường giải
trí. Sau khi vua anh đi rồi, quốc vương xứ đại Tartarie còn lại một
mình, lui vào phòng riêng khép kín cửa lại. Chàng ngồi bên cửa sổ trông
ra vườn ngự uyển. Khu vườn tráng lệ đầy tiếng chim hót này đáng lẽ làm
cho chàng vui thích nếu còn có khả năng cảm thụ, nhưng luôn bị vò xé vì
cái kỷ niệm não lòng về hành vi thất tiết của hoàng hậu nên chàng chẳng
chú ý gì đến khu vườn mà luôn ngước mắt nhìn lên cao để than thầm cho số
phận.
Nhưng, dù bị nỗi đau chi phối tới bao nhiêu, chàng cũng không sao không
để mắt tới một sự kiện khác thường nó thu hút tất cả sự chú ý của chàng.
Một cánh cửa bí mật bên cung điện của hoàng đế bỗng mở toang và từ đó
lần lượt đi ra hai mươi người phụ nữ, giữa họ là hoàng hậu mà cung cách
đi đứng làm ta rất dễ nhận biết. Hoàng hậu cho là quốc vương xứ Đại
Tartarie cũng đã cùng đi săn với hoàng đế chồng mình nên đã bước đi một
cách thật mạnh dạn tới tận gần cửa sổ phòng riêng của quốc vương em
chồng. Quốc vương vì tò mò muốn biết cái gì sẽ xảy ra nên đã lui vào một
chút để không bị nhìn thấy nhưng mình thì vẫn trông rõ mồn một cảnh
ngoài vườn. Chàng nhận thấy bọn người tháp tùng hoàng hậu bắt đầu bỏ các
tấm mạng tới lúc đó vẫn còn che mặt và cởi cả những áo dài khoác bên
ngoài những bộ y phục ngắn. Nhưng chàng vô cùng kinh ngạc thấy đám người
mà chàng tưởng toàn là phụ nữ thì lại có mười người con trai da đen,
mỗi người ôm lấy người tình của mình. Về phần hoàng hậu cũng chẳng muốn
chờ đợi lâu vội vỗ mạnh bàn tay và gọi to: “Masoud! Masoud!”. Và ngay
lập tức một tên đàn ông da đen khác tụt từ trên một cây cao xuống, vội
chạy đến với nàng.
Sự ngượng ngùng không cho phép ta kể lại tất cả những gì đã xảy ra giữa
những người đàn bà và lũ đàn ông da đen này, đó là những chi tiết chẳng
đáng quan tâm, chỉ biết là Schahzenan, mắt nhìn thấy cơ sự đó, nhận ra
là hoàng đế anh mình cũng bất hạnh chẳng kém gì mình. Cuộc hoan lạc của
đám người dâm loạn này kéo dài mãi tới nửa đêm. Cả bọn còn nhảy xuống
cái hồ lớn vốn rất sạch đẹp trong vườn ngự uyển để tắm táp rồi sau đó
mặc lại quần áo và biến mất sau cánh cửa bí mật của hoàng cung. Còn
Masoud từ bên ngoài trèo qua tường để vào vườn thì lại đi ra bằng lối
đó.
Vì tất cả những cảnh trên đây đều diễn ra trước mắt vị quốc vương xứ Đại
Tartarie nên làm cho chàng suy nghĩ rất nhiều: “Ta thật là nông nổi -
Chàng tự bảo - Đã cho là mình vô cùng bất hạnh? Đó chẳng qua là số mệnh
khó lòng tránh khỏi của tất cả những ông chồng, ngay cả hoàng đế anh ta,
vua của biết bao nhiêu quốc gia, chúa tể của toàn thiên hạ cũng còn
không tránh khỏi kia mà. Đã là số mệnh thì can chi ta lại quá yếu đuối
mòn mỏi trong phiền não u sầu? Thế là xong: hồi ức của một sự bất hạnh
riêng từ nay không thể lũng đoạn cuộc sống yên bình của ta.”. Quả vậy,
từ lúc đó chàng chẳng còn thấy quá khổ đau phiền muộn. Chàng đã chẳng
thiết gì ăn uống nếu không được mục kích tất cả những gì xảy ra dưới cửa
sổ phòng mình; lúc này chàng đòi ăn và ăn ngon miệng hơn cả kể từ
ngày rời Samarcande, và còn lấy làm thích thú nghe những lời ca điệu
nhạc du dương hoà tấu trong bữa ăn của chàng.
Những ngày tiếp theo, chàng hoàn toàn bình thản và khi biết hoàng đế anh
từ cuộc đi săn đã trở về, chàng đi tới vui vẻ chúc mừng. Thoạt đầu,
Schahriar chưa chú ý gì đến sự thay đổi này mà chỉ phàn nàn tiếc là quốc
vương em đã bỏ lỡ cuộc săn thú vị và không để cho em kịp thanh minh,
ông khoe đã săn bắt được một số lượng lớn hươu nai và các con thú khác
cùng với sự vui thích được hưởng trong cuộc săn. Schahzenan chăm chú
nghe rồi bắt đầu lên tiếng. Vì không còn nỗi buồn rầu ám ảnh làm thui
chột cả trí thông minh sắc sảo, chàng nói năng thật hoạt bát lanh lợi và
đầy tính trào lộng.
Đinh ninh em mình vẫn ủ rũ như lúc tạm chia tay để lên đường đi săn, hoàng đế vô cùng hài lòng thấy chàng thật vui vẻ. Ông bảo:
- Em ạ, ta cảm tạ trời đất đã làm cho em thay đổi tốt lành trong lúc ta
không có mặt ở nhà. Ta thật là vui sướng, nhưng ta có một yêu cầu đối
với em mong là sẽ được em đáp ứng.
- Em lại có thể từ khước anh một điều gì ư? - Nhà vua xứ Tartarie đáp -
Với Schahzenan này, anh có đủ quyền lực. Anh nói đi, em đang nóng lòng
muốn biết anh muốn em phảị làm gì.
- Từ khi em tới triều đình ta - Schahriar nói - Ta thấy em luôn luôn sầu
muộn mà ta đã cố gắng xua đuổi bằng bao nhiêu trò vui chơi giải trí. Ta
đã nghĩ là sự sầu muộn của em là do xa nhà, xa đất nước; ta cũng nghĩ
là tình yêu chiếm phần lớn. Hoàng hậu ở Samarcande mà em đã lựa chọn ắt
phải có một sắc đẹp tuyệt trần, có lẽ đó là nguyên nhân. Không biết là
ta có bị nhầm trong sự suy đoán không, nhưng cũng phải thú thực là cũng
vì thế mà ta chẳng muốn gặng hỏi sợ làm em chẳng vừa lòng. Thế mà, chưa
một chút nhọc công nào chăm sóc, khi trở về ta lại thấy em vui vẻ nhất
trần đời và tinh thần như đã được giải toả mọi nỗi ưu tư, nó đã làm vẩn
đục cả vẻ vui tươi khoái hoạt của em. Hãy vui lòng nói cho ta rõ vì sao
em hết sầu não buồn đau?
Nghe vua anh nói vậy, quốc vương xứ Đại Tartarie trầm lặng một lát như để suy nghĩ lời đáp. Rồi chàng nói:
- Anh là hoàng đế và cũng là người chủ của em, xin anh hãy miễn cho việc phải đáp ứng điều anh đòi hỏi, em van xin anh đấy.
- Không, em của ta - Hoàng đế nói - Em phải chiều ta. Ta mong muốn như vậy, chớ khước từ ta nữa.
Schahzenan không thể cưỡng lại sự gặng hỏi của Schahriar, đành nói:
- Vậy thì, anh của em? Vì anh đã ra lệnh, em đành phải làm theo ý muốn của anh thôi.
Rồi chàng kể lại sự phản bội, thất tiết của hoàng hậu Samarcanđe. Kể xong, chàng nói:
- Đó là nguyên nhân nỗi buồn đau của em. Phải chăng là em đã sai lầm khi để cho nỗi buồn đó chi phối?
- Ôi, em của tôi? - Hoàng đế kêu lên bằng giọng nhuốm vẻ thông cảm với
nỗi buồn giận của quốc vương xứ Tartarie - Câu chuyện em vừa kể ta nghe
mới khủng khiếp làm sao? Phải kiên nhẫn tới chừng nào ta mới nghe được
tới cuối câu chuyện! Ta khen ngợi em đã trừng trị thích đáng những tên
phản trắc đã xúc phạm em thật nặng nề. Không ai có thể trách cứ hành
động đó: em đã xử sự thật công minh. Còn ta, thú thực nếu ở địa vị của
em, có lẽ ta sẽ chẳng được chừng mực như thế đâu: Cắt đi mạng sống chỉ
của một người đàn bà, đối với ta chưa đủ đâu. Ta nghĩ là có thể hàng
ngàn đứa phải mất đầu trong cơn điên giận của ta kia. Ta không ngạc
nhiên về nỗi buồn của em; nguyên nhân thật quá đắng cay, quá tủi nhục lẽ
nào chẳng làm cho em ta suy sụp. Trời! Thật là đa đoan! Không, ta tin
là chuyện đó chẳng còn có thể xảy ra với ai như đã xảy ra với em. Nhưng
ta cũng phải đội ơn Thượng đế là đã cho em niềm an ủi mà ta tin là có
căn cứ vững chắc. Vậy thì em hãy vui lòng cho ta biết đi, hãy cùng ta
cạn dòng tâm sự.
Schahlenan thấy vô cùng khó khăn đáp ứng điều này hơn điều đã nói về
mình vì đây lại liên quan tới người anh, nhưng cũng đành phải nhượng bộ
vì những lời khẩn thiết của ông.
- Em xin phục tùng - Chàng nói - Vì anh đã kiên quyết muốn biết rõ
nguyên nhân. Em sợ là sự phục tùng của em sẽ gây cho anh nhiều phiền
muộn mà trước đây em đã phải chịu. Nhưng anh chỉ tự trách được mình thôi
vì chính anh đã buộc em phải tiết lộ ra một chuyện mà em đang muốn chôn
vùi trong lãng quên vĩnh viễn.
- Điều em nói đó - Schahriar ngắt lời em - Lại càng làm ta háo hức muốn
biết. Hãy mau hé mở cho ta tấm màn bí mật đó đi, muốn ra sao thì ra.
Vua xứ Tartarie không còn đất để lùi nữa, đành phải thuật lại tất cả
những gì chàng trông thấy về sự cải trang của những tên da đen, về sự
dâm loạn của hoàng hậu và các thị nữ của bà và chàng không quên nói đến
cái tên Masoud.
- Sau khi chứng kiến tất cả những cảnh xấu xa nhơ bẩn đó - Chàng nói
tiếp - em nghĩ là tất cả đàn bà đều như thế cả thôi, họ khó có thể cưỡng
lại được dục vọng. Em như được cảnh tỉnh, thấy ra là: đối với một trang
nam nhi thật là quá hèn yếu nếu để cho sự an bình của mình phụ thuộc
vào lòng chung thuỷ của họ: ý nghĩ này đưa em đến nhiều suy tư khác và
cuối cùng em thấy là không gì tốt hơn là tự mình an ủi mình. Khó khăn
thật đấy, nhưng em đã thành công. Nếu tin em thì anh hãy làm như em vậy.
Mặc dù lời khuyên đó thật là khôn ngoan đúng mực, nhưng hoàng đế không thể chấp nhận mà còn nổi giận đùng đùng:
- Sao? - Ông thét lên - Chánh cung hoàng hậu của đất nước Ấn Độ rộng lớn
mà lại sa đoạ tới mức đê nhục đó ư? Không, em ạ - Ông thêm - Ta không
thể tin được những gì em đã nói nếu ta không được nhìn thấy tận mắt.
Chắc là em đã nhìn nhầm đấy thôi. Sự việc nghiêm trọng đáng để cho ta
phải tự mình khẳng định.
- Anh ạ - Schahzenan nói - Nếu anh muốn mục kích cũng chẳng có gì khó
khăn lắm đâu. Anh chỉ việc tổ chức một cuộc đi săn mới. Khi chúng ta đã
ra ngoài kinh thành cùng với các triều thần cả của anh và của em, chúng
ta sẽ dừng lại ở hành cung và đến đêm cả hai anh em ta sẽ trở về nơi
biệt điện dành cho em. Em đoán chắc là ngày hôm sau anh sẽ thấy tất cả
những gì em đã thấy.
Hoàng đế tán thành kế hoạch đó và lập tức ra lệnh tổ chức một cuộc đi
săn mới, vì vậy các lều trại lại được dựng lên nơi đã được qui định.
Ngày hôm đó cả hai vị vua lên đường cùng với cả hai đoàn tuỳ giá. Họ
tới nơi đã định trước và ở đó cho tới đêm. Lúc bấv giờ Schahriar cho đòi
tể tướng tới và chẳng cần cho biết ý đồ của mình, ra lệnh cho ông này
tạm quyền và không được để bất cứ người nào ra khỏi trại với bất cứ lý
do gì. Ra lệnh xong, quốc vương xứ Đại Tartarle cùng với hoàng đế lên
ngựa, bí mật rời khỏi trại, đi về kinh thành, tới hoàng cung, vào cung
điện dành cho Schahzenan. Họ đi ngủ và ngày hôm sau, sáng tinh mơ, họ
tới ngồi kín đáo bên cửa sổ, nơi mà quốc vương Tartarie đã nhìn thấy
cảnh bọn đa đen giở trò dâm loạn. Họ cùng hưởng một lát không khí mát mẻ
của buổi ban mai vì lúc đó mặt trời chưa lên; và vừa khẽ trao đổi
chuyện trò vừa thi thoảng liếc mắt sang chiếc cửa bí mật bên kia khu
vườn ngự uyển. Cuối cùng, cửa mở và chuyện xảy ra tương tự, hoàng hậu
xuất hiện cùng đám thị nữ với mười tên da đen cải trang; mụ kêu tên
Masoud và hoàng đế nhìn thấy tất cả những gì đã làm nên nỗi nhục nhã và
sự bất hạnh của mình.
- Ôi Thượng đế! - Ông kêu lên - Nhục nhã biết chừng nào! Kinh tởm biết
chừng nào! Vợ của một ông vua như ta đây sao lại có thể sa đoạ đê tiện
tới mức ấy? Sau sự ô nhục này, còn có vị hoàng đế nào dám khoe khoang là
mình hạnh phúc hoàn toàn nữa không? Ôi, em của ta! - Ông ôm lấy quốc
vương Tartarie và nói tiếp - Chúng ta hãy từ bỏ tất cả các thứ trên thế
giới này, thiện tâm thiện ý đâu còn; xu nịnh đi đôi với phản trắc. Hãy
từ bỏ tất cả đất đai sông núi và tất cả sự phù hoa hào nhoáng quanh ta.
Chúng ta hãy cùng đi tới những xứ sở xa lạ kéo dài một cuộc sống tối tăm
và giấu biệt đi nỗi bất hạnh khổ ải của chúng ta.
Schahzenan không đồng tình với quyết định đó nhưng chàng chẳng dám đấu
tranh vì thấy anh mình còn đang trong cơn nóng giận sục sôi.
- Anh của em - Chàng nói - Em cũng không có ý kiến gì khác anh đâu. Em
sẵn sàng đi theo anh bất cứ nơi nào anh muốn, nhưng xin anh hãy hứa với
em là chúng ta sẽ trở về nếu được gặp một người nào đó còn khổ sở hơn cả
chúng ta nữa.
- Anh hứa - Hoàng đế đáp - Nhưng ta nghĩ là chúng ta sẽ chẳng tìm thấy một ai như thế cả đâu.
- Em chưa đồng tình với anh ở chỗ đó - Quốc vương Tartarie phản bác - Có thể là chúng ta chẳng phải đi lâu đâu.
Rồi họ bí mật rời hoàng cung và đi bằng con đường khác với lúc đi về. Họ
đi, đi mãi chừng nào ánh sáng còn cho họ thấy rõ con đường, và đêm đầu
tiên họ ngủ dưới bóng cây. Dậy từ sáng sớm, họ lại tiếp tục đi cho đến
lúc tới một bãi cỏ xanh rờn bên bờ biển mà ở đó từng quãng từng quãng
một có những cây to cành lá rậm rạp. Họ ngồi dưới một trong các cây đó
để nghỉ ngơi và hóng mát. Sự bội phản và thất tiết của các hoàng hậu lại
là đề tài của cuộc chuyện trò tâm sự.
Chưa được bao lâu thì chợt họ nghe thấy ngay cạnh họ một tiếng động
khủng khiếp về phía biển và tiếp theo đó là những tiếng kêu thất thanh
làm họ run sợ. Mặt biển bỗng mở ra và dâng lên một cái cột đen khổng lồ
cao chạm đến các tầng mây. Cái vật lạ này làm cho họ kinh hoảng khiếp
vía, vội bật đậy, lanh lẹn leo lên cây, trèo thật cao, theo họ thì đó là
chỗ ẩn nấp thích hợp nhất. Vừa mới lên vị xong, họ ngoảnh lại nơi vừa
phát ra tiếng động làm cho mặt biển như mở ra đó liền thấy cái cột đen
từ từ rẽ nước tiến vào bờ. Lúc đầu họ không thể phân biệt được đó là cái
gì, nhưng chẳng mấy chốc đã trông thấy rõ ràng.
Đó là một trong các hung thần tinh ma độc ác, là những kẻ tử thù của
loài người. Hắn đen đủi và xấu xí, có thân hình của một người khổng lồ
cao to lừng lững, đội trên đầu một cái hòm thuỷ tinh có nắp đóng lại
bằng bốn chiếc khoá thép. Hắn đi vào bãi cỏ và đặt cái hòm đúng chỗ gốc
cây, cái cây mà hai anh em nhà vua vừa trèo lên nấp. Hai anh em cảm thấy
nguy hiểm cùng cực, tưởng là phen này thì đi đứt.
Tuy vậy hung thần chỉ từ từ ngồi xuống cạnh chiếc hòm, rút chùm chìa
khoá dắt ở thắt lưng lần lượt mở hòm ra bằng bốn chiếc chìa. Ngay tức
thì từ trong hòm bước ra một người đàn bà y phục lộng lẫy, thân hình
thanh tú, đẹp tuyệt trần. Lão hung thần đặt nàng ngồi bên cạnh, say sưa
ngắm người đẹp và nói.
- Phu nhân của ta, một người đẹp hơn tất cả những người đẹp được mọi
người chiêm ngưỡng ơi! Con người duyên dáng mà ta đã cướp đi giữa ngày
hôn lễ, người mà ta luôn mãi yêu thương, nàng hãy cho ta ngủ một lát bên
nàng; chính vì ta rất buồn ngủ nên đã tới đây để nghỉ ngơi một chút.
Nói xong, hắn ngả cái đầu nặng nề của hắn lên đùi của nàng thiếu phụ.
Rồi, duỗi thẳng đôi chân chạm tới mép biển, hắn ngủ tức thì. Tiếng ngáy
của hắn vang dội cả một vùng biển.
Người thiếu phụ tình cờ ngước mắt nhìn lên, trông thấy hai nhà vua tít
trên gần ngọn cây, liền dùng tay ra hiệu bảo hai người xuống và đừng gây
tiếng động. Hai chàng vô cùng sợ hãi khi thấy mình bị lộ. Cũng bằng dấu
hiệu tay, họ xin miễn cho việc phải trèo xuống. Nhưng mà nàng, sau khi
nhẹ nhàng nâng đầu lão hung thần trên đùi mình xuống đất, đứng lên khẽ
bảo họ giọng sôi nổi:
- Xuống đi nào! Nhất thiết các chàng phải xuống đây với em.
Hai anh em gắng sức làm cho nàng ta hiểu, cũng bằng những cử chỉ, là rất sợ lão hung thần.
- Nào thôi xuống đi! - Cũng vẫn bằng giọng khẽ khàng và sôi nổi, nàng
nói như ra lệnh - Nếu các chàng không nghe lời em ngay, em sẽ đánh thức
hắn đậy và tự em sẽ bảo hắn giết các chàng.
Câu nói làm cho hai nhà vua sợ hãi, vội vàng nhưng rất thận trọng tụt
xuống để khỏi làm lão hung thần thức giấc. Khi họ đã ở trên mặt đất,
thiếu phụ nắm lấy tay hai người kéo đi và khi đã xa xa một chút, dưới
hàng cây, nàng ta trơ trẽn bắt họ phải lần lượt chiều mình. Mới đầu hai
người khước từ nhưng bị bắt buộc và đe doạ đủ điều nên đành phải làm
theo. Sau khi đã được thoả mãn theo ý muốn, nhìn thấy các chàng đều có
một chiếc nhẫn ở ngón tay, nàng ta đòi lấy. Khi đã nắm hai chiếc nhẫn
trong tay, nàng ta lấy ra một cái hộp trong túi đựng đồ trang sức, kéo
ra một sợi dây buộc những chiếc nhẫn khác đủ các loại, các kiểu, chỉ cho
hai người và hỏi:
- Các chàng có biết các nhẫn này có ý nghĩa gì không?
- Không - Họ đáp - Nhưng chắc là nàng sẽ cho chúng tôi biết chứ.
- Đó là những chiếc nhẫn của tất cả những người đàn ông đã cùng em ân ái
- Nàng thản nhiên nói - Đã có chín mươi tám chiếc đã đếm kỹ mà em giữ
làm kỷ niệm. Em đòi nhẫn của hai chàng cũng là với ý ấy và để cho tròn
một trăm. Như vậy - Nàng nói tiếp - Tính tới hôm nay là em đã có tròn
một trăm tình nhân, dù có sự canh giữ ráo riết và sự đề phòng cẩn mật
của cái lão hung thần xấu như ma kia lúc nào cũng giam riết lấy em trong
cái hòm thuỷ tinh khoá kín, nhưng dù có cất giấu em dưới đáy biển, em
vẫn thoát được ra ngoài sự kiểm soát của lão. Các chàng hẳn thấy rõ là
khi một người đàn bà đã có một ý định gì thì không một người chồng nào,
một tình nhân nào có thể ngăn cản được. Tốt hơn là người đàn ông chẳng
nên ép buộc và cưỡng bách đàn bà, có thế thì người đàn bà mới có thể trở
nên người tiết hạnh.
Nói đoạn, người thiếu phụ xâu hai chiếc nhẫn vào cùng một dây với những
chiếc nhẫn khác. Rồi nàng ngồi vào chỗ cũ, nhẹ nhàng nâng đầu lão hung
thần vẫn ngủ say lên đùi mình, rồi ra hiệu cho hai chàng đi.
Hai nhà vua trở lại con đường đã đi tới và khi khuất tầm nhìn của người thiếu phụ và lão hung thần, Schahriar bảo Schahzenan:
- Này em? Em nghĩ gì về chuyện vừa xảy ra với chúng ta? Phải chăng lão
hung thần đã có một cô tình nhân thật là chung thuỷ? Và em có công nhận
với anh là không gì có thể sánh được với sự tinh ma quỉ quái của đàn bà?
- Thưa anh, đúng như vậy - Quốc vương xứ Đại Tartarie đáp - Và chắc anh
cũng phải nhất trí với em là lão hung thần thật đáng được phàn nàn vì
còn bất hạnh hơn cả chúng ta. Vậy là chúng ta đã thấy điều đang muốn tìm
kiếm. Hãy trở về thôi anh ạ và chuyện này cũng chẳng có gì ngăn cản
chúng ta trong hôn phối. Với em, em đã biết cách giữ trọn niềm tin của
mình như thế nào. Lúc này, em chưa muốn nói ra đây nhưng rồi anh sẽ biết
tin và chắc chắn là anh cũng sẽ làm theo như em.
Hoàng đế tỏ vẻ đồng tình và tiếp tục cùng em rảo bước. Họ về tới nơi hạ trại vào cuối đêm thứ ba kể từ ngày đi.
Tin hoàng đế trở về được loan báo, các đại thần tề tựu từ sáng sớm trước
hành cung. Nhà vua với họ vào, vui vẻ tiếp đón họ khác hẳn ngày thường
và tặng thưởng cho tất cả mọi người. Sau đó nhà vua tuyên bố chẳng muốn
đi xa hơn nữa, lệnh cho họ lên ngựa, và chẳng mấy chốc về tới hoàng
cung.
Vừa đặt chân xuống đất, hoàng đế lập tức đến hậu cung bắt trói ngay
hoàng hậu, trao cho tể tướng đem đi xứ giáo. Viên đại thần nầy lập tức
thi hành cũng chẳng hỏi xem bà ta đã phạm tội gì. Vị hoàng đế đang cơn
giận dữ không chỉ bằng lòng có thế, ông tự tay mình chặt đầu tất cả
những thị nữ của hoàng hậu. Sau sự trừng phạt nghiêm khắc đó, đinh ninh
là trên đời này chẳng có một người đàn bà nào tiết hạnh, nhà vua quyết
định mỗi tối lấy một vợ, ngủ với người đó và sáng ra thì đem đi thắt cổ
để tránh cho người đàn bà này khỏi có hành động phản bội, thất tiết với
mình. Đặt ra cái luật ác độc nghiệt ngã đó rồi, hoàng đế thề là sẽ thi
hành ngay sau khi quốc vương Tartarie lên đường về nước. Chẳng bao lâu
vua em cũng từ biệt anh lên đường mang theo nhiều tặng vật quí hiếm và
sang trọng. Schahzenan đi rồi, Schahrlar tức thì lệnh cho tể tướng đưa
đến cho mình cô con gái của một trong các võ tướng của triều đình. Tể
tướng tuân lệnh. Hoàng đế ngủ với cô gái đó và sáng hôm sau trao lại cho
tể tướng mang đi xử tử, đồng thời truyền cho kiếm một cô gái, con một
vị đại thần khác cho tối tiếp theo. Dù bất bình và khổ tâm đến đâu khi
phải thi hành những mệnh lệnh như thế, tể tướng vẫn phải nhắm mắt phục
tùng. Ông đưa tới cho hoàng đế con gái của một võ quan cấp dưới mà hôm
sau người ta lại đưa đi hành quyết. Sau cô gái này đến lượt con gái của
một nhà giàu trong kinh thành và cứ như vậy mỗi ngày có một trinh nữ lấy
chồng và một người vợ đi sang thế giới bên kia.
Tiếng đồn của hành động tàn bạo chưa từng có đó đã gây nên một sự kinh
hoàng khắp chốn kinh thành. Vang lên khắp nơi tiếng kêu la, than khóc:
nơi này là một người cha chan hoà nước mắt trong tuyệt vọng vì mất đứa
con gái yêu; chỗ kia là những bà mẹ hiền lành, rên rỉ thảm thiết sợ con
gái mình rồi cũng sẽ rơi vào số phận bi thương như thế. Vì vậy, thay vào
những lời ngợi ca và chúc phúc mà vị hoàng đế thường nhận được từ trước
đến nay là những tiếng trách oán của muôn dân.
Vị tể tướng mà chúng ta đã biết, ngoài ý muốn của mình đã phải thi hành
một lệnh bất công khủng khiếp.Ông này cũng có hai cô con gái: cô chị là
Scheherazade và cô em là Dinarzade.
Tài sắc cô em cũng chẳng thua kém gì chị, nhưng lòng can đảm của cô chị
thì vượt hơn hẳn mọi người và trí thông minh thì vô cùng sắc sảo. Nàng
đọc sách rất nhiều và có một trí nhớ lạ kỳ. Tất cả những gì đã đọc đều
ghi sâu trong óc. Nàng đặc biệt có năng khiếu về các lĩnh vực triết học,
y học, sử học và mỹ thuật. Nàng làm thơ có hồn hơn cả các nhà thơ nổi
tiếng đương thời. Ngoài ra, nàng còn có một sắc đẹp lộng lẫy và một đức
hạnh kiên trinh bao trùm lên tất cả những tài hoa đó.
Tể tướng yêu thương rất mực người con gái thực xứng đáng với tình cảm
cao đẹp của mình. Một hôm, trong cuộc chuyện trò của hai cha con, nàng
nói:
- Cha ơi, con có một điều muốn cầu xin. Con thiết tha mong được cha cho phép.
- Cha chẳng bao giờ từ chối con điều gì - Ông nói - Miễn là điều con cầu xin phải chính đáng và hợp lẽ phải.
- Là chính đáng - Scheherazađe thưa - Thưa cha, không có gì chính đáng
hơn. Cha có thể xét nguyên cớ nó bắt con phải cầu xin cha. Ý đồ của con
là muốn ngăn chặn hành vi man rợ của hoàng đế đối với các gia đình trong
kinh thành này. Con muốn làm tiêu tan nỗi lo chính đáng mà bao bà mẹ
đang chịu đựng là mất con gái mình một cách bi thảm.
- Con gái ơi, ý định của con thật vô cùng đáng khen - Tể tướng nói -
Nhưng tai hoạ mà con muốn hoá giải thì cha thấy có thể là vô phương con
ạ. Con định liệu thế nào để có thể làm được đến nơi đến chốn?
- Cha ạ - Scheherazade nói - Vì qua sự sắp đặt của cha mà hoàng đế mỗi
ngày lại làm một cuộc hôn nhân mới, con xin cha, với tấm lòng yêu thương
con gái, cha hãy tạo cho con cái vinh hạnh được hầu hạ đức vua...
Vị tể tướng không sao ngăn được sự kinh hãi khi nghe những lời trên đây của con gái.
- Ôi Chúa ơi? - Ông giận dữ ngắt lời con - Con điên rồi hay sao đấy? Sao
con lại có thể cầu xin ta một điều dại dột nguy hiểm như vậy? Chắc con
cũng biết là nhà vua đã thề độc là chỉ ân ái một đêm với chỉ một người
đàn bà rồi sẽ giết đi ngay ngày hôm sau, thế mà con còn xin cha cho được
làm vợ Người ư? Con có nghĩ là sự nông nổi bộp chộp sẽ đưa mình đến đâu
không?
- Có, thưa cha - Cô gái đức hạnh đáp - Con biết tất cả sự hiểm nguy mà
con dấn thân vào, nhưng con chẳng sợ. Nếu con chết đó là cái chết vinh
quang và nếu thành công thì con đã phục vụ cho đất nước một công tích
quan trọng.
- Không - Tể tướng nói - Dù con có cố sức trình bày để ta mềm lòng cho
phép con dấn thân vào vòng hiểm nguy ghê gớm này, đừng tưởng rằng ta
bằng lòng đâu nhé. Khi hoàng đế ra lệnh cho ta phải cắm mũi dao nhọn sắc
vào tim con, than ôi! Nhất định ta phải tuân theo rồi: đau đớn sao cái
công việc của một người cha! Ôi! Nếu con không chút nào sợ cái chết, thì
ít nhất cũng tránh cho cha nỗi đau xé ruột khi thấy bàn tay mình nhuốm
máu con gái yêu thương của chính mình.
- Một lần nữa, thưa cha - Scheherazade nói – Xin người hãy gia ân đáp ứng lời cầu xin của con.
Cuối cùng, người cha trước sự kiên quyết của con gái, đành phải nhượng
bộ trước những lời khẩn cầu tha thiết của cô. Và hết sức não lòng vì
không làm được cho con gái từ bỏ một quyết định khốc hại, ông tới bệ
kiến Schahriar và tâu cho nhà vua biết đêm sau ông sẽ đưa tới cho Người
nàng Scheherazade, con gái ông.
Hoàng đế vô cùng ngạc nhiên về sự hy sinh của vị đại thần thân cận của mình. Ông bảo:
- Làm sao mà nhà ngươi lại có thể quyết định đưa chính con gái ngươi đến cho ta?
- Tâu bệ hạ - Tể tướng đáp - Chính con gái thần đã tự nguyện. Số phận bi
thảm chờ nó cũng chẳng làm cho nó sợ hãi, mà chỉ muốn trong đời vinh dự
được có một đêm làm vợ đấng Chí tôn.
- Nhưng, Tể tướng, mong nhà ngươi cũng chớ có nhầm tâm - Hoàng đế nói -
là sáng mai, lúc trao trả Scheherazade vào trong tay nhà ngươi, ta muốn
là ngươi phải giết nàng. Nếu làm sai, ta thề là sẽ tự tay ta xử tử nhà
ngươi.
- Tâu bệ hạ - Tể tướng lại nói - Lòng thần chắc chắn là xót đau vô hạn
khi phảl tuân lệnh vua. Mặc dù vậy tấm lòng trung thành này với Người
vẫn không hề bị chuyển lay.
Schahriar nhận sự dâng hiến của tể tướng và bảo ông cứ đưa con gái tới khi nào cũng được.
Vị quan đại thần này đưa tin về cho Scheherazađe. Nàng vui mừng đón nhận
như một điều hạnh phúc nhất đời Nàng cảm ơn cha đã hết lòng ưu ái đối
với nàng và khi thấy cha ảo não khổ đau, nàng nói để an ủi cha là ông sẽ
không phải hối tiếc là đã gả nàng cho hoàng đế, ngược lại ông có thể
lấy đó làm niềm vui hưởng thụ cho đến hết đời.
Nàng chỉ còn nghĩ đến việc phải sửa soạn thật chu đáo để ra mắt đấng
quân vương. Nhưng trước khi rời nhà để vào hoàng cung, nàng gọi riêng
Dinarzađe ra và nói với em:
- Em thân yêu của chị, chị cần sự giúp đỡ của em trong một vụ việc vô
cùng quan trọng, chị xin em chớ có chối từ. Cha chúng ta sắp đưa chị vào
hoàng cung để làm vợ nhà vua. Mong là tin này không làm em khiếp sợ.
Hãy lắng nghe chị nói nhé. Khi chị đã vào trong cung, trước mặt hoàng đế
chị sẽ xin Người cho em cũng được vào cung và ở cùng phòng để chị em
mình được cùng nhau sum họp một đêm cuối cùng. Nếu được sự ân sủng như
chị mong muốn đó thì em nhớ là sẽ đánh thức chị dậy vào lúc chỉ độ còn
một tiếng đồng hồ nữa là trời sáng và nói với chị như thế này: “Chị của
em ơi, nếu chị không ngủ nữa thì em xin chị, trong lúc chờ mặt trời lên
chắc cũng chẳng còn bao lâu nữa, chị hãy kể cho em nghe một trong những
câu chuyện thật hay mà chị biết”. Thế rồi chị sẽ kể cho em nghe một
chuyện. Và chị tin rằng bằng cách này chị sẽ giải thoát cho toàn dân
tình trạng kinh hoàng như hiện nay. Dinarzade trả lời chị là nàng sẽ vui
lòng làm tất cả những gì mà chị nàng yêu cầu.
Cuối cùng giờ ngủ đã tới. Ngài tể tướng đưa Scheherazade vào hoàng cung
và rút lui ngay sau khi đã dẫn nàng tới tẩm phòng. Lúc nhà vua thấy chỉ
còn mình với nàng, liền bảo nàng bỏ mạng che mặt. Nhà vua sững sờ say
đắm thấy nàng quả là chim sa cá lặn, nhưng thấy nàng đầm đìa nước mắt
bèn hỏi nguyên nhân.
- Tâu bệ hạ - Scheherazade thưa - Thần thiếp có một em gái mà thiếp vô
cùng yêu quí và cũng được em thiếp yêu quí như vậy. Thiếp mong ước là em
thiếp cũng được qua đêm nay trong phòng ngự này để chị em được trông
thấy nhau và để thiếp được nói với em một lần nữa lời vĩnh biệt. Bệ hạ
có đồng ý cho thiếp có niềm an ủi bằng việc thể hiện với em lần cuối
cùng tình chị em thân thiết đó không?
Schahriar chấp thuận và cho đi tìm Dinarzade. Cô em mau chóng tới ngay.
Hoàng đế cùng với Scheherazade nằm ngủ trên một cái bệ rất cao theo cung
cách của các vua chúa phương đông. Còn Dlnarzade thì nằm trên một chiếc
giường được đặt dưới thấp kê ngay bên bệ.
Một tiếng đồng hồ trước khi trời sáng, Dinarzade thức giấc, không quên điều chị nàng căn dặn:
- Chị thân yêu của em - Nàng khẽ kêu - Nếu chị không còn ngủ nữa thì em
xin chị, trong lúc chờ mặt trời chẳng mấy chốc nữa sẽ nhô lên, hãy kể
cho em nghe một trong những chuyện thật hay mà chị biết. Than ôi? Có thể
đây sẽ là lần cuối cùng mà em có được niềm vui sướng đó.
Scheherazade đáng lẽ trả lời em thì lại nói với hoàng đế:
- Tâu bệ hạ, đấng chí tôn có vui lòng cho phép thần thiếp được thoả mãn lời yêu cầu của em thiếp chăng?
- Ta vui lòng - Hoàng đế đáp.
Thế rồi Scheherazađe bảo với em gái hãy lắng nghe và quay lại với Schahriar, nàng bắt đầu câu chuyện như sau...
Dịch giả: Vũ Liêm – Đoàn Doãn