Tổng hợp truyện kể bác ba phi !

1. Mục Lục
2. Khỉ đi phát cỏ ruộng
3. Pháo Lung Tràm
4. Nền nhà quay
5. Giữ mạ
6. Vỏ quýt dầy, móng tay nhọn
7. Diệt tàu
8. Sợi dây thần kỳ
9. Ba Phi làm thầy bói
10. Bác Ba Phi ra tỉnh11. Rùa U Minh
12. Mê đá gà
13. Nai cộ lúa
14. Gác kèo mật ong
15.Chài cá chốt16. Trăn đánh giặc
17. Thổi tù và gọi ba khía
18. Bài thuốc trị rắn
19. Khỉ nhận giấy khen
20. Cất nhà lầu
21. Xẻ heo rừng
22. Tờ giấy khen
23. Bắt cá Lung Tràm
24. Nói dóc có sách
25. Bắt nhái bầy
26. Con cua chúa
27. Hỗn chiến với cá lóc
28. Thụt nòng ô-buýt
29. Kế sách giữ đất
30. Ong đánh giặc
31. Chém trực thăng
32. Phá luật giao thông
33. Tre U Minh
34. Trứng rồng ăn xảm xịt mà hôi mùi tro
35. Con khỉ biết... mần ruộng
36. Lúa nở ngầm
37. Heo đi cày
38. Khỉ cười chết nhăn răng
39. Nai trầm thủy
40. Cách bắt kỳ đà sống
41. Bắt cá kèo
42. Bắt rắn hổ
43. Bắt heo rừng
44. Chiếc tàu rùa
45. Cái tĩn Nam Vang lẻ bạn
46. Cá nuôi
47.Thu hoạch lưỡi nai
48. Ếch đờn vọng cổ
49. Câu cá sấu
50. Chà bằng gạc nai
51. Cây mận biết đi
52. Cọp xay lúa
53. Mô đất biết đi
54. Con trăn rồng
55. Dầu mỡ rắn
56. Sân Quạ
57. Rắn Hổ Mây tát cá
58. Chim chuột ở U Minh
59. Sọ đầu cá trê

Khỉ đi phát cỏ ruộng

Hồi mới khai phá vùng này, khỉ nhiều vô kể. Mỗi bầy
đông tới hàng trăm con, con lớn bằng đứa trẻ lên bốn, lên năm. Chúng phá
ác lắm. Tui trồng được thứ gì là nó vặt trọi thứ đó. Năm nọ, tui trồng
rẫy khoai rộng lắm. Tới chừng khoai có củ, khỉ móc ăn sạch sành sanh.
Tức mình quá, tui tìm kế trị chúng một trận cho tởn.



Suy nghĩ hoài mà chưa có cách, giống khỉ khôn có
hạng, đâu phải dễ dàng gì gạt được nó. Một hôm, nghĩ ra một kế. Cứ mỗi
lần đi làm ruộng là nó bu lại ngồi trên đọt tràm dòm ngó. Tui chợt hiểu:
À ! Đám này là chúa bắt chước. Vậy là tới bờ, tui kéo xuồng lên, múc
nước trong xuồng uống rồi rửa mặt. Nước trong xuồng tui pha mật ong ngọt
lịm. Khi về, tui lội bộ, giả bộ bỏ quên xuồng. Vắng người, bọn khỉ
xuống vừa uống vừa tắm đã đời. Cầm đầu bầy có một con khỉ đột, đứng tới
ngực. Nó khôn lắm, mấy lần đầu, nó đâu có chịu xuống. Thấy bầy khỉ con
ăn, tắm đã đời, nó bèn mon men xuống làm thử; thấy êm re hổng có sao
hết, vậy là nó vô khâu. Tui mới làm cái bẫy trong xuồng, con nào nặng
tới năm mươi ký mới bị sập. Cho nên, mấy con khỉ con bò qua đâu có sao,
còn nó nhào xuống thì bẫy sập. Bắt được nó về, tui đâu cho ở không, tui
bắt nó đi phát ruộng. Cũng phảng, cù nèo đàng hoàng. Nó phát giỏi lắm,
tui rồi một công thì nó cũng xong một công.

- Vậy, đám khỉ con đâu hết, bác Ba ? – Có người hỏi.

- Ờ, thấy chúa tể bị lao xiềng, lại bắt làm
ruộng, lũ nhỏ tởn ông tởn cha nó, chừng nào mới dám tới, dám quậy nữa.
Nói cho ngay, hồi đó khỉ chỉ có bắt chước thôi, chớ tay chân đâu có khều
móc, chụp giật như bây giờ. Tụi bây biết tại sao không ?


Thấy lớp trẻ ngơ ngác, bác Ba Phi cười :

- Thì, tại nó tắm ba cái mật ong mà tao gạt chúng
đó. Lâu ngày dài tháng, mật dính vô lông đi tới đâu kiến bu theo tới
đó, ngồi đâu có yên, chúng quào móc riết thành tật, tới bây giờ làm sao
sửa được.

Pháo Lung Tràm

Lần này, tao lại thu được một đầu đạn to tướng, thay
vì nộp cho công xưởng như mọi khi thì ông cháu tao lại hì hục kéo tuốt
về nhà để ngoài vườn.

Thấy thằng Đậu có vẻ thắc mắc, tao giải thích :

- Ậy ! Là vậy con ạ. Nội sẽ sử dụng đầu đạn này đánh tên quận trưởng vùng này một trận tan tác luôn.

- Đánh ! Đánh bằng cách nào ? Mình đâu có pháo để bắn, mà đầu đạn thì đã mất ngòi nổ rồi.

- Vậy mà, nội làm được đó nghen. Con cứ chờ đi.



Sau đó, tao đi vô nhà lấy thùng đồ nghề ra lui cui
làm cả buổi, cuối cùng thì tao cũng đã làm xong một kíp nổ kiểu đầu
gạt, thứ kíp nổ cải biên này chỉ yêu cầu có độ giật là trật mấu nổ ngay.

Tao lại lấy thêm một sợi dây cáp thật dài, xỏ vào
cái khoen làm sẵn trong đầu đạn rồi tìm một cây tràm thật cao leo lên
cột một đầu dây trên đó.

Đền chiều tối, tao cầm đầu dây này, thằng Đậu cầm
đầu dây kia xả ra. Cứ thế cả hai đi về phía sau chi khu hơn năm cây số.
Khi đã thấy ánh đèn sáng rực, ông cháu tao mới dừng lại. Đó chính là
mục tiêu sẽ nhận trái pháo của tao, chỉ cần kéo sợi dây căng lên làm
đường ray cho quả pháo thì nó sẽ “xung trận” ngay.

Hiểu ý tao, thằng Đậu liền phụ tao.

Hì hục mãi, ông cháu tao mới kéo căng sợi cây cáp
lên được, sợi dây cột trên đọt tràm cao chạy kéo xuống thành độ dốc vừa
đủ.

Đâu đó xong xuôi, tao ra lệnh thằng Đậu phát
pháo, bằng cách giật mạnh sợi dây cáp, từ trên đọt tràm cao vút, đầu đạn
theo dây tuột xuống càng lúc càng nhanh hơn. Sau cùng có trớn, đầu đạn
phóng nhanh như gió, vùn vụt về phía dinh tên quận trưởng. Chờ đến khi
đầu đạn tuột đến ngọn đèn, tao liền buông sợi dây, cho quả pháo rơi ngay
xuống.

“Rầm”. Một tiếng nổ long trời lở đất vang lên, kèm theo một vùng lửa sáng rực cả góc trời khói đen mù mịt.

Hai ông cháu tao từ đằng xa cũng bị hất vô bụi, lồm cồm bò dậy, hai ông cháu giông tuốt về nhà đánh một giấc tới sáng.

Nền nhà quay

Không thể rải giống trên cạn được, tao bèn nghĩ ra cách đắp bờ bao chứa nước để gieo ngầm mới xong.

Thế là, hai ông cháu tao bắt đầu làm ngay. Hôm
sau, trời vừa tờ mờ sáng, tao và thằng Đậu vác cây cối và cuốc ra đồng,
cây để cất chòi giữ mạ, cuốc để dùng vào việc đắp bờ bao phòng trời mưa
to giồng bị trôi đi, đắp xong thì trời đã tối mịt.



Đêm hôm đó, quả đúng như sự lo lắng của tao, một
trận mưa kinh hồn đổ xuống. Hai ông cháu tao lần mò ra xem đám mạ thế
nào, bờ bao có bị bể không, nào dè, đám mạ đã biến mất cùng khu bờ bao.
Chừng xem kỹ lại thì giồng bờ bao lại nằm chình ình ở sau chòi.

Và cứ thế, đám mạ lúc thì ở trước nhà, lúc sau nhà, khiến hai ông cháu chẳng hiểu ra sao cả.

- Hừm ! - Đổ quạu, tạo chửi đổng - Cả trời đất cũng giỡn mặt với Ba Phi này sao chứ ?


Chợt, thằng Đậu chỉ tay xuống gốc chòi :

- Nội ! Xem kìa !

A ! Thì ra cái chòi nó quay chứ không phải đám mạ
và mặt trời quay. Thấy lạ, hai ông cháu tao nhảy ra khỏi chòi. Xem xét
một hồi lâu, tao vỗ tay cười ngất :

- Đậu ơi ! Nội hiểu rồi. Té ra, hai ông cháu mình
lụp chụp nên chẳng coi xét kỹ đã cất cái chòi trên lưng con càng đước
khổng lồ mà cứ tưởng là mô đất cao.

Hai ông cháu tao khoái quá, nhảy lên chòi điều khiển con càng đước bò thẳng về nhà.

Giữ mạ

Lại tới mùa gieo mạ, nông dân Lung Tràm lại lo lắng
khôn nguôi vì bọn chim chuột phá đám mạ chịu đời không thấu. Nói tới
chim chuột thì tao còn lạ gì, hồi nẳm, tao đã bị chúng chơi cho mấy vố
xấc bấc xang bang cả lên.

Năm nay có khác, tao đã nghĩ ra một cách nắm chắc phần thắng:

- Nè, dượng Ba ! – Hai Lúa vỗ vai tao kỳ kèo -
Phải chi cho mọi người biết là làm sao đám mạ của dượng lại không bị
chim chuột phá đi chớ !

Thấy chẳng cần phải giữ bí mật, tao ôn tồn kể ngay :

- Khi tui hứa với mọi người là đảm bảo đủ mạ cho
hai người cấy thì tui cũng ngâm giống như cô bác lối xóm đấy thôi, nhưng
có điều lúc sạ mạ, tui có phần không giống mọi khi, như cô bác gieo mạ
ban ngày thì tui làm ban đêm. Gieo về đêm thì tránh được lũ chim. Nó đã
đi ngủ cả thì làm sao ăn giống của mình được.

- Thế còn bầy le le ? – Hai Lúa hỏi tới.

- Có khó gì đâu. – Tao đủng đỉnh – Tui bỏ tiền ra mua mấy thiên vọp, loại vọp nhứt, mỗi con trên ký.

Ban ngày, tui biểu bầy trẻ đổ ra sân phơi cho nó
nóng vỏ, tối đổ xuống xuồng chở ra đám mạ rải đều khắp nơi. Vọp bị phơi
nắng cả ngày, gặp nước mát há miệng ra uống. Khi đó thì đám le le thò
đầu xuống mò lúa giống trúng miệng vọp bị kẹp lại, hoảng hồn bay lên lôi
theo cả con vọp, bay chẳng bao xa lại rớt lạch bạch xuống đất. Lúc đó,
tui tha hồ mà chống xuồng đi vớt le le mang ra chợ Cà Mau bán, còn lại
một số nhậu đã đời luôn.

Vỏ quýt dầy, móng tay nhọn



Dân sống vùng quê sợ nhất là mỗi lần nghe lính
đến càn. Chữ “càn” của nó rất đa nghĩa. “Càn” gà vịt của người ta, “càn”
cả phụ nữ, già hổng bỏ, nhỏ hổng tha. Ngoài ra, mục tiêu chính nữa của
chúng trong các cuộc đi càn là càn của cải, tiền bạc.

Mới sáng sớm, mà Hai Lúa đã qua tìm tao than thở :

- Kỳ này, tụi lính đồn nó đi càn quặn dữ đa. Nó đã hốt sạch bầy vịt hai trăm con, không còn lấy một mống.

Tao chưa kịp trả lời thì thằng Tư Ruộng đã chống xuồng qua tới :

- Chú Ba ! Tụi lính đồn đã khen con heo của tui hai tạ mấy, nó còn khen tui khéo nuôi nên con heo mập ú ù.


Nghe nó nói, tui tức muốn ói máu.

Câu chuyện chưa dứt, thì xuồng của bọn lính đã
tới lộ quẹo. Bọn chúng đi tới đâu, heo, gà, vịt kêu nhoi trời tới đó
khiến Ba Phi này nóng mũi. Vỗ vai Hai Lúa, an ủi Tư Ruộng, tao gằn lời :

- Được. Mọi người cứ để tui kêu tụi nó thả vịt,
heo ra cho. Giờ Tư Ruộng ra đầu hè lượm mớ bọng dừa khô gom lại, nhóm
lửa đốt cho có than.

Thấy thằng trưởng đồn dẫn lính tới sát vách nhà, tao cố nói lớn :

- Nhóm cho có thật nhiều than nghen ! Còn tui sẽ xuống mương mò bậy vài chục tôm càng xanh lên làm mồi nhậu chơi.

- Bộ trong mương vườn ông có tôm càng hả ? - Tên trưởng đồn sáng mắt.

Tao lặng thinh, lẳng lặng cởi áo lội xuống kinh
bắt đầu vớt tàu dừa, mo nang, bọng dừa quăng lên bờ cho sạch hai bên bờ
kinh. Sau đó, tao mò theo cặp nước bắt tôm thảy lên, kêu Hai Lúa, Tư
Ruộng bỏ vô bếp than nướng, rồi rủ thằng trưởng đồn cùng nhậu.

Ăn một hơi hết mấy cái đầu tôm, uống hết mấy chung rượu áp sanh đậm đà hương vị nên thằng trưởng đồn khoái chí :

- Này, bác Ba ! Bác có thể kiếm cho tui mấy cái mương vườn kiếm tôm ăn chơi không ?


- Ôi thôi ! – tao xua tay nói xỏ - Mò tôm chi cho cực. Nội ba con gà, con vịt ông nhậu khẳm rồi, lặn hụp chi cho nó lạnh.

Biết tao nói lẫy nên thằng trưởng đồn cụng ly nốc cạn, rồi quay ra nói lớn :

- Tụi bây đâu ! Trả heo, trả vịt hết đi rồi hết thảy lột đồ nhảy xuống mương mò tôm càng về tao nhậu một bữa cho đã coi.

Thằng đồn trưởng lại tiếp tục nhậu, trong lúc tụi
lính ngâm mình đến lạnh mặt, xanh môi mà chẳng được con tôm nào, đã thế
còn bị thằng trưởng đồn mắng như tát nước vào mặt.

Tao gục gặc đầu :

- Muốn mò có tôm, trước hết để có tôm phải làm
sạch mương như tao đã làm lúc nãy, tụi bây làm không đúng bài bản thì
làm gì có chớ.

Đám lính lại nhảy xuống mương dọn sạch mấy chục
liếp vườn cho tới khi trời tối. Cuối cùng tụi nó xúm nhau khiêng thằng
đồn trưởng say mèm ra về, bỏ luôn cuộc càn.

Đêm đó, Tư Ruộng và Hai Lúa đều muốn biết tại sao tao mò có tôm, còn chúng thì không, tao vuốt râu cười khà :

- Tôm ấy là do tui bắt ngày hôm qua. Khi chúng đến, tui xách rọng tôm ra thả xuống rồi lại bắt lên, khó khăn gì nào.

Diệt tàu

Nghe phong thanh tàu sắt Mỹ kéo tới để tóm cổ bằng được tên “Vi Xi” Ba Phi, tao đổ quạu :

Sợi dây thần kỳ

Kể từ khi tao và thằng Đậu mang được con trăn gấm từ
miệng đìa về nhà đắp thuốc, lại là vết thương do chà gạc nai đâm phải,
con trăn đã bình phục trở lại. Nó có thể tự mình đi kiếm ăn nhưng thường
thì nó ở nhà nằm khoanh trước chòi, hoặc đeo lên cháng ba của cây bần
to ở cạnh đìa cá. Nó ít khi ra ngoài, cũng ít khi đi xa như mọi khi, làm
như lần tham ăn nai ấy đến nỗi phải mang thương tích đầy mình đã khiến
nó nhớ đời.



Ngó bộ con trăn ốm đi rất nhiều, do thằng Đậu không thể cung cấp thức ăn đầy đủ cho nó được.

Sức ăn của nó mỗi ngày trên dưới mười ký lô chớ chẳng chơi đâu. Mà thằng Đậu thì còn bận trăm công ngàn việc.

Cũng như mọi khi, tối nay, trước lúc đi ngủ,
thằng Đậu đã xem kỹ con trăm gấm đang nằm khoanh một đống lù lù trước
cửa. Nhưng khi gà gáy hiệp hai, thằng Đậu thức dậy thì không thấy con
trăn đâu cả.

- Hừm ! Chắc nó lại giở mửng cũ ra ngoài kiếm ăn rồi.

Thằng Đậu nghĩ vậy và trở vô ngủ tiếp. Bỗng, bên ngoài có tiếng người lao xao, rồi Hai Lúa cầm đuốc băng vườn lội qua.

- Lạ quá đi, vợ tui thức giấc nửa đêm, đi ra sau hè rồi không thấy vô nữa.

Đang ngủ, Ba Phi tao ngồi bật dậy, hỏi thằng Đậu:
- Con trăn gấm đâu?


- Con cũng không biết nữa nội à. Lúc tối nó nằm trước cửa, nhưng giờ đã đi mất tiêu rồi.

Ba Phi tao đổ mồ hôi hột, chạy vào trong lấy cây mây trên hai trăm tuổi rồi giục Hai Lúa:

- Anh Hai quơ đuốc sáng rồi theo tui ra vườn.

Không hiểu chuyện gì, nhưng thằng Đậu cũng lót tót chạy theo.

Tao vừa đi vừa quơ cây mây tìm kiếm. Cuối cùng,
tao phát hiện ra con trăn gấm đang há miệng, rướn cổ nuốt... thím Hai
Lúa, nhưng lại nuốt từ chân lên, nên nửa người của thím với hai cánh tay
vẫn còn đang chống dưới đất, có lẽ sợ quá nên thím hai đã bị á khẩu.
Còn Hai Lúa, khi thấy vợ mình bị trăn nuốt thì chỉ la lên được một tiếng
rồi té xỉu.

Tao hào hển nói với thím Hai Lúa:

- Chị Hai bình tĩnh nghen, tui sẽ có cách cứu chị ngay.

Tao vừa nói vừa rút cây mác mây thọc vào miệng
con trăn. Sau đó tao cố hết sức chống cây mây lên, đẩy cho miệng con
trăn gấm há miệng to ra. Vừa đẩy, tao vừa lẩm nhẩm như đọc thần chú:


- Dài ra, nữa... nữa...

Cây mây như có sức mạnh thần kỳ, nó đẩy được
miệng con trăn gấm từ từ há rộng, chẳng chút chấn chừ, tao vội nắm lấy
hai cánh tay của thím Hai Lúa đang chới với một cách tuyệt vọng, kéo
thật mạnh. Cả người thím Hai vụt khỏi miệng con trăn.

Hụt mất con mồi, bây giờ lại mắc cây mây, con trăn tức giận thở khì khì mấy tiếng rồi phóng chạy vào rừng mất dạng.

Ba Phi làm thầy bói

Mấy hôm nay, Hai Lúa cứ nghe thằng Út của mình nói
mãi về ông thầy bói hổng biết từ đâu tới coi tướng, coi tay hay hết biết
luôn. Từ khi ông ta tới, lối xóm coi đông nghẹt.

- Ba biết hông. - Thằng Út huyên thuyên - Ngay cả
ông hội đồng dữ tợn thấy mà vẫn phải sợ ổng. Cả tuần nay, ông ra rước
ổng về cơm nước, trà rượu hẳn hoi với tiền công lên tới hàng trăm đồng
chỉ để coi tiền vận, hậu vận gia đình ông ta. Ổng nói ông hội có nhiều
vợ lẽ, con rơi nên gia đạo bất an, nếu không tích đức như đem của cải
chia sớt cho người nghèo, giảm thuế ruộng, thuế đất thì sau này cuộc đời
sẽ khốn khổ, hổng chừng lại bị tù đày.


- Hừ ! Nói vậy tao nói cũng được. - Hai Lúa xua tay.

Thằng Út cãi lại :

- Tại ba không tin thôi, chứ còn nhiều chuyện lạ
nữa kìa. Như chuyện chú Tư, ổng coi tay, coi tướng một lát rồi nói : Bàn
tay chú có tài lộc đang chờ, nhưng ngặt tuổi kỵ màu đỏ, màu đen. Nếu
chú giải được nạn đó thì nên đi qua Rạch Ráng xin lỗi bà nhạc gia rồi
rước vợ về cho yên gia đạo. Mượn luôn vài chục công đất đi mua lúa cày
cấy liền tay cho tới Tết thì trong nhà chú lúa không dưới năm trăm giạ,
gia đạo yên, tiền tài vô như nước. Còn việc kỵ màu đen, nếu bỏ đá gà,
bài bạc, đánh đề thì xong tuốt.

Nghe thằng Út kể tới đó, Hai Lúa đòi đi xem mặt
lão thầy bói. Nhưng khi vừa thấy Hai Lúa, ông thầy bói đã tái mặt. Còn
Hai Lúa, nhìn lão thầy bói thấy râu giả, kiếng che mặt và gương mặt hao
hao giống ai đó, Hai Lúa ra về thì thầy bói cũng nhổ neo đi mất.

Mấy năm sau, trong một lần có “rượu vào lời ra”, Hai Lúa chợt hỏi :

- Năm đó tại sao chú bỏ trốn ?


- Không trốn anh lật tẩy à ? - Ba Phi tao cười
khà - Chuyện tui làm thầy bói thiệt tình tui có muốn đâu. Cũng bởi, tui
thấy bà con mình mê bói toán, nên tui mới làm vậy với ý định hạn chế
phần nào tệ nạn xã hội ở xứ mình thôi mà. Anh Hai nhớ đi, tui xủ quẻ cho
họ mà tui lấy đồng nào không ? Lúc tui gặp anh, tui giận lắm vì bị anh
phá ngang xương, nhưng nghĩ lại mới thấy chuyện anh tới là đúng lúc, chớ
để tui hết bài, nói ẩu không chừng hậu quả ngược lại ý muốn của mình
thì chết cha.

Bác Ba Phi ra tỉnh

Ở mãi trong rừng, làm bạn với khỉ, nai, rắn, rít cũng buồn. Một lần nọ, Ba Phi tao khăn gói ra tỉnh chơi.

Chân ướt chân ráo, lại nhiều năm làm anh nông dân
miệt quê chính hiệu nên khi ra đến chợ Cà Mau, nhìn đường phố, nhà cửa
được nâng lên cấp hai, cấp ba gì đó tao cứ như từ trên trời rơi xuống,
lơ ngơ, láo ngáo mặt mũi bơ phờ ngơ ngác chẳng ra sao hết.

Đi bộ còn chả xong, vậy mà tao cũng học đòi thiên
hạ, mượn cho bằng được chiếc xe đạp cà tàng dạo quanh phố phường. Giao
xe cho tao, anh bạn quen còn dặn :

- Cẩn thận đấy. Gặp đèn đỏ thì dừng, đèn xanh thì chạy, đường ngược chiều nhớ dắt bộ, nếu không sẽ bị cảnh sát phạt đấy.

Phải thừa nhận một điều, Ba Phi tao rất thông
minh, vừa nghe qua “câu thần chú” đi đường an toàn trên, tao đã thuộc
ngay và dĩ nhiên tao nhất nhất tuân theo “câu thần chú” ấy. Thế nhưng,
lúc đi ngang qua một ngã tư rộng thênh thang, gặp đèn đỏ, tao đang định
dừng lại, bỗng thấy ai nấy cứ ào ào dọt qua, tao làm theo, chả ai phạt
hết. Tao rủa thầm trong bụng: “Mồ tổ cha thằng bạn thân, bày đặt hù”.
Lại thêm một ngã tư, hai ngã tư... đỏ xanh mặc tình, tao cứ dông tuốt.
Ai dè, lần thứ ba, chưa hết phần đường thì bị cảnh sát đứng ở gần chỗ
cột đèn thổi cái “toét” làm tao hết hồn thắng “rét” lại.

Tay cảnh sát kêu tao dắt xe lên lề :

- Ông có rành luật giao thông hôn ?


- Rành chứ. Rành sáu câu à nghen. – Tao lẹ miệng.

- Vậy sao tới ngã tư đèn đỏ mà ông còn chạy.

- Thì tui bắt chước dân ở đây mà. Bộ chú mày không thấy họ vượt đèn đỏ hả ?


Tay cảnh sát nuốt nước miếng :

- Thì tại tui không thấy nên họ mới làm ẩu. Nếu
để tui thấy thì chắc chắn là tui không tha rồi, như trường hợp ông vừa
rồi đó. À, mà này ! Ông dưới quê mới ra phải không ?


- Chú mày giỏi thiệt, biết tao ở quê mới ra. Phải, tui ở U Minh, tên Ba Phi nè.

- Ủa ! bác Ba ư ? – Tay cảnh sát kêu lên – Thôi
được rồi, bác dắt xe đi đi. Kỳ kèo ở đây nữa, sếp tôi thấy tôi sẽ bị kỷ
luật ngay.

Không chờ tay cảnh sát nhắc đến lần hai, tao đã
phóng lên xe dọt lẹ. Dẫu sao tao cũng rất khoái chí về mình, giờ thì tao
đã biết thế nào là “văn kỳ thanh, bất kiến kỳ hình”.

Rùa U Minh

“Ai làm gì mà khói lên trong hậu đất vậy cà ?” - Đứng
sau hè, thấy khói lên trong hậu đất, tui lẩm bẩm như vậy rồi bỏ vô nhà.
Mới bưng chén trà lên hớp một ngụm, thì thằng Sáu hào hển chạy qua kêu :

- Bác Ba ơi ! Ai đốt cháy Lung Tràm, rùa qua hậu
đất bác lểnh nghểnh. Hai bác cháu mình ra ví bắt ít con, chiều rang muối
nhậu lai rai chơi.

Nghe nói nhậu rùa rang muối, tui chép nước miếng,
lật đật với cái bao bố rồi dông theo thằng Sáu liền. Hai bác cháu tui
vừa ra khỏi mé vườn thì thấy từ phía Lung Tràm rùa bò qua thật nhanh.
Chúng còn ở ngoài kia, nhưng dường như thấy tụi tui nên nghểnh cổ nhìn.
Đi tới chút nữa, bỗng bầy rùa ấy chụm đầu ngay vào chúng tui mà khẹt
lửa. Liền đó, mấy trái đạn ĐK.57 nổ ầm ầm trên đầu. Hai bác cháu tui
phóng xuống mương, bươn chạy một bữa muốn phờ râu. Biết sao không ? Xe
lội nước chớ rùa gì.


Sau đó không lâu, cũng thấy lửa cháy ven lung như vậy, cũng thằng Sáu hào hển qua, kêu :

- Bác Ba ơi ! Xe lội nước đốt sậy, càn qua tới hậu đất rồi kìa. Chạy trốn mau đi !

Hai bác cháu tui chạy một mạch qua tới Lung Bùn,
chém vè cho tới chiều. Về chưa tới nhà, thì thằng Ba Lùn chặn lại rủ vô
nhà nhậu thịt rùa rang luối. Nó bảo là hồi trưa nó đốt giang sậy ven
Lung Tràm, bắt được vài chục con rùa. Nó còn nói có mấy con bò qua hậu
đất tui, bắt không được. Nghe nói mà tui tiếc hùi hụi. Hồi trưa thấy bầy
rùa bò đó mà tưởng đâu xe lội nước, bỏ chạy trốn. Thiệt tức !

Lại một lần sau nữa thấy lửa cháy giang sậy, cũng thằng Sáu chạy qua kêu :

- Bác Ba ơi ! Lần này đón bắt rùa thiệt đó !

Hai bác cháu tui cảnh giác, đứng núp trong bờ
chuối nhìn ra. Tui thấy từ xa những chấm đen đang động đậy, nhích dần về
phía mình. Thằng Sáu dợm chạy ra bắt.
Tui nắm tay nó, kéo lại :

- Chết mẹ ! Xe lội nước !

Xe lội nước thiệt. Chúng căng thành hàng ngang
chạy ngang qua. Hai bác cháu tui chạy một mạch qua Lung Bùn, chém vè vô
đám nga. Hai đứa chia nhau hai chỗ. Trốn trong con lung này đầy sình
lầy, xe lội nước khó lòng mà chạy vô được.

Tui nằm chờ co ro trong một lùm nga, nghe tiếng
xe chạy rù rù êm tai làm cơn buồn ngủ kéo ghị sụp mí mắt xuống. Trong mơ
mơ màng màng, tui nghe xa xa có tiếng lửa cháy, sậy nổ rốp rốp, gần gần
có tiếng rùa bò qua sột soạt.

Trước mắt tui, chập chờn hình ảnh những còn rùa
vừa bò ngang vừa ngóng cổ lên như nòng súng ĐK trên mui xe lội nước. Lại
tốp rùa phía sau bò tới nữa, tới nữa. Rùa nhả lửa, khạc đạn ầm ầm, ì
ì... Có một con bò đến bên chân tui, thở phì phò, phì phò... Tui cứ nằm
im, nói thầm trong bụng : Kệ cha mày ! Đừng gạt tao chạy ra bắt để gặp
xe lội nước nữa. Nhưng con rùa đó thật kỳ cục, cứ nhắm chân tui mà bò
lên, mà thở phì phò nóng hổi. Hơi thở của nó hôi xăng tanh rình. Người
ta nói không thèm bắt nó rồi mà cứ ủi ủi vào chân mãi. Tui nổi xung,
tống cho nó một đạp thật mạnh. Con rùa văng bổng lên khỏi đọt nga, rớt
ngửa ra giữa lung bùn một cái ùm, nước văng trắng dã. Tui giựt mình tỉnh
dậy, vì bàn chân tui đau điếng. Đang ngồi xoa bóp, bỗng nghe ai đó bò
xột xọt lại gần. Thằng Sáu ! Nó đến sát bên tai tui, thì thào :

- Chết rồi bác Ba ơi ! Tính sao bây giờ ? Có một
chiếc xe lội nước đang bò vô chỗ này, bỗng nhiên nó văng bắn, lộn nhào
ra giữa lung. Nó còn nằm ngửa bơi bơi như hai sợi dây xích lên trời như
hai con cuốn chiếu lật ngược vậy đó.

Mê đá gà

Hồi đó, ở vùng Lung Tràm này, tao luôn nổi tiếng chúa
trùm trường gà. Đi tới đâu, thấy ai có nuôi gà nòi rặt là tao tìm cách
mua hết cho bằng được, có khi còn khăn gói chèo chống nhiều ngày đường
qua tận bên kinh Thứ Mười Một - Rạch Giá để lựa gà. Nhà tao lúc đó mấy
trăm bội với hàng mấy chục con gà tử mị. Đám đệ tử theo học nghề tao
cũng không ít. Nội vườn trồng ngải để “tẩm quất” cho gà thôi cũng đã hơn
chục công, mỗi ngày phải đào cả chục gánh vô gọt vỏ, mài mịn, ngâm với
rượu để tắm cho gà. Gần Tết, dân miệt Sài Gòn, Long An, Châu Đốc... kéo
vô mở trường gà đông hơn đi trẩy hội Nghinh Ông.



Tao phải cất một hơi hơn mấy chục lán trại làm nhà trọ, rồi chỉ cách
cho cả xóm cùng làm. Tiền vô như nước, đếm tê cả các đầu ngón tay. Hồi
đó, tao giàu có tiếng, thế mà bây giờ... bây thấy đó, tao... nghèo có
kém ai đâu. Đầu đuôi gốc ngọn cũng vì mấy con gà, không ở tù đã là may
mắn lắm rồi.

“Vỏ quýt dày có móng tay nhọn” mà. Tao chỉ là dân trùm miệt giồng,
còn họ trùm miệt chợ thì chuyện sạt nghiệp là thường. Thật ra, tao cũng
có những chiêu thật hiểm ác, vào trận, nếu gà của đối phương bị gà tao
đá trầy sơ thì chỉ trong vòng chưa tàn cây nhang đã ngã ra giãy đành
đạch, chết tại chỗ.

- Gà bác thuộc giống gà gì mà ghê vậy ?

- Cũng là gà nòi thường thôi, có điều trước khi cáp độ, tao lấy nọc rắn hổ thoa vô cựa gà.

Bởi vậy, tao bị tay thầy gà miệt Sài Gòn xuống cáp độ lớn tới mức
phải bán hết mấy chục mẫu ruộng và trên chục công vườn, cầm luôn hai bầy
trâu để ăn thua. Lần ấy, gà hai bên đá đến nước thứ ba rồi mà gà tao
vẫn chưa hạ được gà người ta. Đã vậy, gà người ta càng đá càng hăng, còn
gà của mình càng lúc càng xuống sức. Hai bên còn đang giằng co thì du
kích xã xuống tới. Bị bao vây bất ngờ, tụi tao bỏ của chạy lấy người.

- Trời ! Tiếc quá nội hén. - Thằng Đậu chặc lưỡi tiếc rẻ.

- Tiếc gì chứ. Tối ngày cứ ba cái cờ bạc, số đề, đá gà... thì không bao giờ khá được đâu.

Nai cộ lúa

Nai là loại quý hiếm nhưng nói thiệt, nai nhiều lúc nó phá quá mình
cũng đổ quạu. Ai đời, mạ non có bao nhiêu nó cũng kéo tới ních sạch
bách, cứ như vậy hoài thử hỏi mùa tới lấy lúa đâu mà cấy.

Vậy mà bữa nọ, tao đi rừng thấy một con nai mẹ bị trăn quấn chết, còn
con nai con đang rúc đầu vô bú mẹ, bỏ không nỡ nên tao bắt nó đem về
nuôi, lớn bộn.

Năm đó trúng mùa, trâu thì rất hiếm, kinh rạch thì cạn queo làm sao lôi
lúa cho xiết. Không biết tính cách nào, tao với bả nằm đêm suy nghĩ.
Cuối cùng, tao nghĩ ra một kế, sáng ra tao đốn tre làm cộ. Xong đâu
đấy, tao bắt con nai tơ của nhà tao thay trâu kéo cộ. Kéo đâu được mấy
ngày đêm, coi bộ nó ngán hay sao, nó bỏ vô rừng kêu một bầy nai độ
chừng trên dưới vài trăm con về phụ nó. Lúc ấy, có người kéo lại không
có cộ, chợt thấy bộ gạc trên đầu nó, tao liền lấy bó lúa máng lên. Mỗi
con có thể mang khoảng mười bó. Cộ lúa sau cùng về tới nhà cũng vừa lúc
đón giao thừa. Thiệt là may, nếu không có bầy nai, tao với bác Ba gái
mày có nước khóc... tiếng Mọi. Đúng là cứu vật, vật trả ơn.

Gác kèo mật ong

Mùa hạn năm đó, tui quảy gùi, vác mác, lội rừng ăn
mật ong. Đi từ suốt sáng cho tới trưa mà vẫn chưa cạo được ổ nào. Ong
đóng kèo bạ thì chẳng có bao nhiêu, còn đóng kèo gác toàn là loại mới ốp
lưỡi mèo, mật mới tráng ống. Buồn tình, tui mới lột gùi, để mác với dao
tre một bên, lấy tấm vải nhựa ra trải dựa gốc tràm, nằm ngủ một giấc.
Tui nằm tréo ngoảy, chân này gác xiên lên chân kia. Lúc nghe nắng nóng
nóng bên mang tai, tui mới giật mình thức dậy.

Cũng còn nằm nguyên tư thế cũ, tui móc gói thuốc
ra vấn hút. Đang lúc nhả khói, phun mây phì phèo, tui bỗng nghe ở đâu
đây có tiếng bầy ong mật vỗ cánh rì rào. Tui ngó dáo dác, định ngồi dậy
đi tìm. Nhưng chợt nhìn xuống cái chân tréo ngoảy của mình thì... trời
đất ! Ổ ong đang đóng dưới bụng ống chân tui. Thấy mình ngủ nằm tréo
ngoảy, nó tưởng đâu cái kèo mà áp lại đóng.


“Mày đem nạp mạng, sẵn đây tao cạo luôn”. Nghĩ
vậy, nên tui hút mạnh mấy hơi thuốc, phà khói vào tổ ong. Bị khói thuốc
Gò Vấp cay mắt, bầy ong bỏ ổ, bay tán loạn. Tui với lấy cây dao tre để
bên cạnh, xắn lấy tàn ong bỏ đi, tấm tàn lớn bằng cái sàng vậy. Còn lại
khúc mức, tui xeo thêm mấy nhát dao tre nữa, nó rớt xuống tấm vải nhựa
cái đụi, một khối mật vàng óng bằng trái dừa khô nằm trưu trứu trên tấm
vải nhựa.

Chài cá chốt

Bữa nọ, bác Ba gái bây bả thèm mắm tép, vì thế bả kêu tao đi chiều về mần ít nắm, sẵn gởi cho Hai Lúa một mớ nhậu chơi.
Làm theo lời bả, hai ông cháu tao chống xuồng ra sông cái, rà tới rà lui
một hồi, tao tấp xuồng vô bờ rồi quăng chài, cái chài tròn lủm thiệt là
vừa mắt.

Quăng xong, ông cháu tao ngồi chờ, nhưng lạ quá, cái chài không muốn chìm.

Ngồi chờ đến tàn điếu thuốc, mà cái chài cứ nhồi
lên, chìm xuống như cặp bè gặp sóng không bằng. Tức mình nên tao biểu
thằng Đậu phóng xuống mò thử xem sao. Loáng sau, thằng Đậu đã trồi lên,
nó thở khì :

- Chài không mắc gốc đâu nội ơi. Tại nó chụp đúng bầy cá đông nghẹt nên nó không chìm được đó thôi.

Kiếm tép lại gặp cá, nhưng bỏ cá thì uổng, ông cháu tao đành hì hục kéo cái chài đầy cá lên xuồng, vừa vặn nước liếm be.
Đẩy được chiếc xuồng về đến xóm thì đã quá trưa, tao quyết định đưa chài
lẫn cá lên giàn phơi luôn, chớ cá chốt gai ngạnh thấy phát ớn, ai đâu
mà gỡ cho nổi.

Phơi luôn tới ngày hôm sau, ông cháu tao lấy chài
xuống gỡ được hơn chục thúng cá khô. Tổng cộng là mười hai ngàn lẻ hai
con cả thảy. Bác Ba gái bây kêu thằng Đậu cuốn bồ, vô cá để làm phân rải
cho mùa dưa hấu tới.

- Nè, bác Ba ! Hổng lẽ bác đếm từng con cá chốt sao mà bác biết nó có mười hai ngàn lẻ hai con ?


- Trời đất ! Thứ đồ cá làm phân, ai hơi sức đâu
để đếm. Tại vì cái chài của tao có mười hai ngàn lẻ hai lỗ, mỗi lỗ dính
một con, vậy có phải mười hai ngàn lẻ hai con không hả ?

Trăn đánh giặc

Lần đó địch mở chiến dịch “Nhổ cỏ U Minh”, bên ta rút
quân sâu vô rừng ém và lên sa bàn tổ chức phản công. Đang tranh luận
gay cấn thì được tin tình báo vừa bắt được một “do thám”.

Ra gã do thám ấy là... bác Ba Phi tao đây.

Bên ngoài xăm xăm bước vô, bất ngờ tao quay lại. Nhận ra tao, mấy đứa đó giật mình la lớn :

- Trời ! Bác Ba ! Bác đi đâu vậy ? Bộ bác không
biết bọn địch đang đưa mấy tiểu đoàn đi càn sao ? Kỳ này, bọn chúng nhất
định nhổ cỏ U Minh, bác đi vậy lỡ bị địch phục kích thì sao ?


Tao cười hề hề, nói :

- Tao vô đây báo cho tụi bây một tin mừng.

Thấy mấy đứa cứ nhấp nhổm, mặt lộ vẻ sốt ruột, tao bèn vòng vo tam quốc.

... Hồi nẳm tao đi rừng, gặp ổ trăn đang ấp. Ấp
xong, trăn con trăn mẹ kéo đi ráo, chỉ còn sót lại một trứng. Tưởng lép,
tao mang về định luộc nhậu. Hổng dè chưa kịp luộc nhậu, trứng lại nở ra
con trăn, một con trăn đẹt ngắt. Thằng cháu nội tao cưng lắm, nó bắt
chuột cho ăn đã đời. Bữa nọ, do no nên trăn ăn không hết chuột. Đêm đó,
chuột khoét chuồng chun ra, trăn theo đó bò đi mất. Kiếm giáp vòng không
có, thằng cháu tao nó khóc đến bỏ ăn, sưng cả mắt luôn. Thấy vậy, tao
định tìm bắt cho nó con trăn khác, nào ngờ con trăn trở về. Nuôi thêm
hai năm, con trăn lớn bộn. Thằng cháu tao đã gặp may, vì trăn là trăn
cái nên một năm, vào lối rằm tháng mười âm lịch, mùa trăn hội là trăn
đực từ rừng U Minh bò về. Ôi thôi, không đếm xuể. Thằng cháu tao chỉ
việc bắt trăn bỏ vào bao chở ra chợ bán, nó giàu lên cũng nhờ con trăn
này.

- Bác Ba à ! Bác kể dông dài làm chi, giặc đánh
rần rần, tụi cháu lo muốn hụt hơi luôn đây này, còn tâm trí đâu mà nghe
bác kể chuyện.

Tao làm mặt giận :

- Hổng nghe thì thôi, nhưng con trăn của tao nó
có liên quan đến trận càn này. Tao vô đây báo cho tụi bây ra ngoải chở
súng về, nhiều lắm đa.

- Bác ba giỡn hoài.

- Vụ này, tao nói thiệt đó. Số là hồi hôm này,
khi tụi lính kéo vô tới nơi rủ tao nhậu tới quắc cần câu. Xong, cả đám
lăn ra ngủ như chết. Hừng đông, tao tính tới sở chỉ huy của nó dò la tin
tức. Ai dè tới nơi không thấy thằng nào ráo, có điều lạ là súng ống còn
nguyên ra đó, tao gom lại mấy đống luôn. Đi loanh quanh một hồi, tao
thấy con trăn nằm chình ình ra đó. Thấy miệng nó còn ló chiếc giày bốt,
chừng đó tao mới hiểu hai tiểu đoàn lính đi càn đã làm mồi cho trăn.
Thôi, tụi bây bảo anh em chống xuồng ra chở vũ khí mang về mà xài. Đứa
nào không tin thì cứ hỏi bả thì rõ.

Thổi tù và gọi ba khía

Ba khía làm mắm, được chế biến với đủ liều lượng, gia vị, rau răm, quế, khế, thơm, chuối chát ăn với cơm nguội. Số dách !

Ở U Minh, ba khía có rất nhiều, tới mùa ba khía rộ, dân trong vùng
và các nơi đổ về soi ba khía để làm mắm, nhưng bắt ba khía bằng cách đi
soi, thộp cổ từng con bỏ vào thùng thiếc để đem về làm ra món mắm đặc
sản mà đã có đông đảo dân mình ghiền, là xưa lơ xưa lắc rồi. Năm nay,
tao có cách khác rồi vừa nhàn hạ, vừa nhiều ba khía và đảm bảo làm mắm
ngay.

Nghe tao tuyên bố thế, chẳng mấy ai tin, tao đành phải “nói có sách, mách có chứng”.

Trời chập tối, tao đã kêu sấp nhỏ chuẩn bị bảy chiếc xuồng.

Thằng Đậu ngạc nhiên :

- Mình chỉ có ba ông cháu, một chiếc xuồng đã đủ, ông nội kêu chuẩn bị tới bảy chiếc để làm gì vậy ?


Tao cười tỉnh rụi :

- “Thiên cơ bất khả lậu”. Cứ làm theo ông nội chỉ, đâu sẽ vào đấy.

Tao còn bảo chúng nó đổ nước lưng lưng hai chiếc xuồng, năm chiếc xuồng còn lại đổ muối hột, muối dự trữ để sẵn trong thúng.

Chờ cho đỏ đèn, mấy ông cháu tao ì ạch đẩy hết
xuồng ra vàm để hứng luồng ba khía từ trong rừng U Minh bò ra. Tao sắp
xếp xuồng thứ tự đâu đó cả : Hai chiếc chứa nước đậu phía trước, kế tới
năm chiếc xuồng muối.

Tao dặn thêm thằng Đậu :

- Có lớp ba khía nào bò lên thì xếp một lớp muối
hột lên trên, lớp trên cùng gài bằng sóng lá dừa cho chặt, sau phủ lớp
lá chuối là xong.

Thằng Đậu đốt đèn cho ba khía thấy đường bò về, còn con Mè bắc cầu cho ba khía leo lên xuồng.

Đèn được đốt lên, mấy ông cháu tao bò lên gò đất
ngồi chờ. Hút tàn điếu thuốc rê, tao liền rút trong túi áo bà ba ra cái
sừng trâu bóng lộn đưa lên miệng.

Tu và... tu và... tu và...

Thằng Đậu thắc mắc


- Ông nội thổi sừng trâu chi vậy ?


Tao rung đùi, trả lời :

- Gọi ba khía chứ chi.

Thằng Đậu cười ré lên :

- Úy trời ! Nào giờ mới biết cái vụ này. Ngộ quá ta !

Thổi sừng trâu một chập thì ngưng, tao lại vấn thuốc, chưa xong đã nghe tiếng thằng Đậu la :

- Trời ơi ! Ba khía về, nó leo lên xuồng nước. Ôi ! hằng hà sa số tận luôn.

Y như vậy, từng đàn ba khía từ dưới rạch theo cầu
và bò lên xuồng thứ nhất, sau đó bì bõm qua xuồng nước thứ hai, rồi từ
xuồng nước thứ hai chúng bò sang xuồng chứa muối hột. Nghe thấy hơi
muối, chúng liền nằm im, lớp này chồng lên lớp kia rất thứ tự, lớp lang.

- Bây thấy chưa ?


Thấy chúng nó không hiểu, tao giải thích :

- Tao đã tính kỹ, ba khía bò lên xuồng nước đầu
tiên là để rửa càng, rửa ngoe cho sạch bùn, tiếp tục bò sang xuồng thứ
hai cho sạch rong rêu, rồi cứ thế bò sang xuồng chứa muối để tự
nguyện... làm mắm.

Trăng lên chưa tới đỉnh sào thì mấy ông cháu tao đã bắt đầy bảy xuồng ba khía, nước tát bỏ đi, để muối dự trữ vào.

Trên đường về, con Mè hỏi :

- Bộ... ba khía khoái nghe tù và lắm hả nội ?


Tao cười khà :
- Tao thổi tù và cho vui thôi. Chủ yếu là ba khía nó đánh hơi nghe mùi muối, hiểu chưa. Hổng tin, cứ hỏi bả thử coi.

Bài thuốc trị rắn

Hồi nẳm, xứ này có ông thầy bắt rắn hổ nổi danh. Thấy nghề bắt rắn của
ổng kiếm ăn được lại thong dong nên tao quyết định đi theo học nghề.
Nhưng nài nỉ cỡ nào ổng cũng không chịu dạy, tao xách nốp sang ngủ luôn
nhà ổng, chờ khuya theo ổng, nhưng khi thức dậy thì thấy ổng biến mất.

Túng cùng, tao nghĩ ra một kế, chống xuồng qua, cột dây mũi sau lái
xuồng của ổng, lỡ có ngủ quên thì không sao, nhưng khuya chống xuồng đi
một lúc, phát hiện ra xuồng tao, ổng nhẹ nhàng mở dây bỏ tao giữa đường.

Có lẽ ổng thấy tao nhất quyết học nghề nên cuối cùng ổng cho theo.
Theo một thời gian ngắn thì tao học được cách tìm hang cụt có rắn, rồi
lấy tay vuốt miệng hang nhiều lần, sau đó vỗ vỗ lên miệng hang thì rắn
sẽ tự động bò ra, ổng chỉ cần lấy cây có nạng chận đầu con rắn rồi nắm
đầu nó, xong dùng mác cạo hai cái răng có chứa nọc độc rồi thả vô rọng,
tới khi rọng quảy nặng thì về.

Học thêm một thời gian nữa, tao đã rút ra được kinh nghiệm : Rắn
không biết nghe, nó chỉ phán đoán con mồi hay đối thủ qua độ rung mặt
đất và nhận biết vật cản qua thăm dò nhờ cái lưỡi. Mình bị rắn cắn là do
đạp phải nó hay làm động tác chống cự nó mà thôi.

Sau đó, tao đi bắt rắn một mình, khi tìm thấy hang rắn, tao vội lấy
thuốc ra vấn hút để nhả khói phun xuống hang coi có bao nhiêu ngách để
ém chặt, chỉ chừa một cửa chính cho rắn chun lên như ông thầy từng làm.
Chẳng dè, gặp hang có quá nhiều ngách, bối rối tao nằm dài ra lấy hai
tay, hai chân bịt miệng hang lại hổng cho rắn chun lên. Con rắn nghe
động, tưởng có mồi, nó bò lên chun vô ống quần tao, tao ráng trân mình
mà chịu nhột. Con rắn chun lên tới lưng quần, hết đường, nó quây đầu trở
xuống. Chờ nó bò ra xa, tao phóng cái rột định tháo chạy thoát thân,
nào ngờ con rắn lẹ kinh hồn, nó rượt theo táp nghe cái “phập”, tao lẹ
làng lăn ba vòng, nhảy ba bước, quơ mấy nắm cỏ nhai nuốt nước, còn xác
thì đắp lên chỗ rắn cắn, đây là bài thuốc trị rắn cắn thuộc hàng độc
chiêu của Ba Phi, nhưng phải là rắn cắn hụt đấy nhé.

Khỉ nhận giấy khen

Hồi xửa hồi xưa, khi vùng đất U Minh mới được khai
phá, các thức đặc sản ở đây rất nhiều. Trong một lần, tao (bác Ba Phi)
đi bắt vọp về làm món ăn cho đỡ ngán, đang nghĩ tới chuyện bắt vọp thì
dưới bờ kinh một bầy khỉ hàng ngàn con chuyền trên vạt mắm rần như có
giông tới.

Thấy bầy khỉ đi qua đầu, tao nép mình dưới bụi
cây đứng coi. Tới bìa rừng, bầy khỉ tuột xuống đất. Con khỉ cầm bầy bẻ
một nhánh đước rồi bỏ xuống bãi, thấy con vọp nào hả miệng thở thì lấy
ngay nhánh đước chêm ngay miệng để con vọp không kịp hớp miệng lại được
rồi thì thò tay vào móc thịt vọp ăn ngon lành.

Thấy con khỉ cầm bầy khôn giàn mây, tao liền nảy ngay ý định bắt nó về nuôi đặng sai vặt.

Con khỉ càng lớn bộn, càng khôn lại biết nghe
lời. Nó biết phụ pha trò, bưng cơm cho tao ăn, nó còn phụ giữ trâu với
thằng cháu của tao.

Trong một lần giặc càn, máy bay bỏ bom tùm lum, con khỉ sợ quá bỏ đi mất tiêu, đến bốn ngày sau mới về.

Khoảng đâu chừng tháng sau, tao được thư của mấy
thằng tiểu đoàn U Minh mời vô liên hoan mừng thắng trận, với lời phụ
chú: “Nhớ dẫn theo con khỉ”.

Tao nghĩ nát óc cũng không hiểu căn nguyên do đâu mà đi dự tiệc còn dặn mang theo khỉ, đành cứ dẫn nó theo.
Ngồi chưa nóng ghế, cậu cán bộ phụ trách thi đua đã tìm tao, hỏi họ tên của con khỉ để ghi vào giấy khen :

- Úy trời đất ! Thiệt hôn mày ?


- Thiệt chớ bộ giỡn sao bác. - Cậu cán bộ phụ trách trả lời ngon ơ.

Số là vầy...

Sau nhiều lần giặc đổ quân càn bị thua xiểng
niểng, tụi lính ớn ợn không dám đi càn nữa mà chỉ dám cho máy bay oanh
kích bậy bạ để gỡ ghẻ, nào ngờ bị tiểu đoàn cao xạ bắt trả rớt mấy
chiếc, có thằng phi công nhảy ùm trốn trong rừng, dân quân, du kích tìm
miết không gặp. Khi đó thằng phi công núp trong đám chòi, nó lấy đồ hộp
khui ra ăn rồi khui bia lon ực ngon lành.

Nhằm bữa đó, con khỉ tao bỏ nhà đi, rình coi.
Thấy đã quá, nên nó chờ thằng phi công say, ngủ quên, nó bò xuống kiếm
thịt ăn và khui bia uống cho sướng. Chẳng dè thịt hộp, bia lon nó không
lấy, lại vớ trái lựu đạn rồi đưa tay vô nhíp định rút. Bất ngờ thằng phi
công tỉnh giấc, thấy đã rút chốt lựu đạn, nó hoảng hồn co giò chạy trối
chết, nó mang tòn ten hộp thịt nên con khỉ tiếc rượt theo, chạy gần xế
chiều thì lọt vô đúng ngay mũi lùng sục của tiểu đoàn. Thấy cảnh tượng
như vậy thì ai nấy lăn ra cười. Cuối cùng thằng phi công bị bắt. Không
uống được bia, con khỉ tức giận chọi lựu đạn xuống sình, chờ hoài không
thấy nổ, nó mới biết lựu đạn lép.

Cất nhà lầu

Bác Ba gái bây bả bắt tao phải cất cái chòi cho bả có
chỗ ăn ở rộng rãi, chớ ở chung một cái xuồng be có mui hoài nó tù túng,
bực bội quá.


Chiều ý bả, tao đốn nan cất một căn chòi lớn. Trong chòi có chỗ đặt bếp, chỗ ăn ngủ lại thêm một gian ví lẫm lúa nữa.

Nhưng tụi bây biết rồi đó, nọc tràm cất nhà ở
giỏi lắm cũng vài ba năm, bởi vậy, tao mới nghĩ chuyện phải kiếm cách
chi cất nhà một lần mà có thể ở suốt đời, thì mới tiết kiệm thời giờ
đặng mà lo làm công việc khác kiếm sống.

Suy tính xong, tao mới bỏ ra mấy ngày tìm chỗ đất
phù hợp cho việc cất nhà mới. Tìm được, tao liền vác búa hạ tràm thành
một lõm trống, chỉ chừa lại hai mươi cây tràm đúng y ngay vị trí cắm
cột, sau đó lấy cưa cắt ngọn, đục mở miệng rồi luồn xiên xà lót sàn, nói
tắt là tao chơi kiểu cất cột tràm sống ở khỏi phải thay cột. Ở đâu lối
hai năm thì những cây cột tràm sống nhóng lên cao hơn hai thước, nên mỗi
khi lên xuống phải bắc thang thật khó khăn. Thôi thì làm thêm một sàn ở
phía dưới.

Ở mấy chục năm thì cái chòi cứ cao vọt lên hoài,
thành thử vài năm lại phải cất thêm cái sàn phía dưới, cái chòi cũ bây
giờ trở thành nhà sàn cao sáu, bảy tầng. Sau năm Thìn bão lụt, cái chòi
lầu của tao mỗi bận gió lùa, nó đưa đẩy như cái bàn bị long mộng. Đối
đế, tao phải cắt gốc, nào ngờ đất sình lầy nên nó lún mau hết biết, chỉ
trong một năm mà nó còn một tầng như bây giờ.

Hổng tin, bây hỏi bả thì rõ.

Xẻ heo rừng

Hồi nẳm, dân U Minh trúng mùa bắp, nhà nào cũng có rẫy bắp mấy chục công.

Trong mấy mùa liền, bà con dư ăn, dư để.


Nhưng bận nọ, tao đi thăm rẫy. Từ đằng xa tao
nghe tiếng gió ào ào, bắp gãy kêu rốp rốp, ngã la liệt. Tao lội tới, thì
ra một bầy heo rừng ra ăn bắp của tao, chúng có cả hàng ngàn con chớ
không ít, trong số đó có con heo cầm bầy coi bộ bặm trợn. Tao cầm cây
tầm quơ, đuổi bầy heo tơ dông mất, chỉ còn mình con heo đực, “hắn” trụ
lại nghinh chiến, tao còn thấy bộ nanh của nó nhọn hoắt.

Thấy nó nghinh, tao hơi ớn, nhưng cũng trân mình
xốc tới nạt đùa. Tưởng nó sợ, nào ngờ nó phóng ào tới đánh tao cái vù,
tao thất kinh né khỏi rồi dông tuốt một mạch về nhà.

Mấy hôm sau, tao mới hoàn hồn, và tao cũng đã
nghĩ ra cách để trị nó. Trước hết, tao xách cây mác mài thật sắc bén để
sẵn, sau đó trời vừa nhá nhem, tao lên đường ra ngoài chòi bắp. Chờ tới
khuya, sương xuống nhiều để cho con heo đừng đánh hơi được tao, với lại
trời khuya nó mê ăn không đề phòng.

Quả đúng y như vậy, khi nó phát hiện ra tao thì
cả đôi bên chỉ còn cách nhau hơn một tầm đất. Con heo đực lên một tiếng
báo động cho bầy heo bỏ chạy vô rừng, còn nó đứng lại. Thấy tao như vậy,
nó tưởng tao sợ, chồm tới định dùng cặp nanh đánh tao một lần nữa. Còn
tao, lúc đó đang ngồi chồm hổm, hai vế kẹp chặt cán mác, chờ con heo
xông tới, tao hét lớn :

- Chết nè !

Con heo thoáng giật mình vèo tới, tao ngã người
ấn mạnh lưỡi mác ngay yết hầu con heo. Do trớn phóng tới quá mạnh, con
heo bị lưỡi mác vạch một đường dài từ dạ dưới lên tận sống lưng thành
hai phần đều ran. Cái đầu còn nguyên nên máng trên cổ tao, tao lấy hết
sức đứng dậy đi về một mạch, về tới xóm thì gà cũng vừa gáy sáng.

Tờ giấy khen

Tờ giấy khen của huyện cấp cho tui về thành tích đóng góp vũ khí cho bộ đội công binh đánh tàu đó !

Số là, ở đây tính theo đường chim bay ra cụm pháo
Rạch Ráng độ bảy, tám cây số. Thường đêm, pháo nó thụt vô ầm ầm như giã
gạo chày ba. Đạn pháo bay từng bầy, chẳng khác le le về ăn đám mạ.
Người ở trong tầm pháo riết rồi cũng đâm ra chai lì. Nghe trái pháo nào
đi kêu “hú hú” thì kệ thây nó, chỉ để ý những trái kêu “khè khè”, “khẹt
khẹt” như tiếng vịt xiêm cồ gù thì mới chui vô hầm.


Một bữa, cán bộ mình truyền rao cho đồng bào kiếm
đầu đạn ô-buýt lép cho “công trường” tháo kíp làm chất nổ để đánh tàu.
Khắp xóm xôn xao kéo nhau đi tìm kiếm, đào bới. Tui già cả rồi, yếu thì
làm theo cách yếu. Đêm đó, tui nhóm một bếp lửa thật lớn giữa sân, quạt
cháy bùng ngọn lên rồi xắn tay áo đứng chờ. Tụi pháo binh thấy vậy tưởng
đâu mình làm mít tinh.

Bọn pháo thủ bắt đầu khai hỏa. Ban đầu chúng thụt
loại pháo 105 ly từng bầy bay tuốt ra sau ruộng nổ ùng ình. Một hồi
lâu, bộ thấy đạn đó nhỏ, thụt lọt tay, chúng mới thay đạn cỡ 155 ly. Cỡ
này là “vô khẩu” tui rồi đó ! Tui đứng nghiêng bề cạnh, nhìn từng bầy
đạn pháo bay qua. Bất thần có hai đầu đạn quá thấp, mới vừa nghe “khẹt
khẹt” là nó kẹp gọng kềm vào sườn tui. Không có cách nào tránh kịp, tui
nhảy dựng lên, la lên một tiếng, cặp nách gọn hai đầu đạn pháo 155 ly
bay bổng qua sông. Vì mất đà, tui bị té xuống bờ đìa một cái rất đau.
Lúc đứng dậy phủi đít, tui thấy mắc cỡ quá trời. Thôi, sẵn trớn đó tui
ôm lại đầu đạn pháo lên huyện nạp luôn. Vợ tui ở nhà tưởng đâu tui bị
chết mất xác rồi, bả mần heo làm đám ma, khóc um sùm. Tui xách tờ giấy
khen trên huyện về, thấy vậy, rửa chân trèo lên dứt một bụng cháo lòng
heo, còn nhậu lai rai thêm vài ba xị đế. Không tin, thì hỏi bả coi!

Bắt cá Lung Tràm

Vùng Lung Tràm nổi tiếng cá nhiều, vào mùa hạn, cá lội về đục nước, nó táp mồi như nước cơm sôi vậy.


Nhớ năm đó, tao với thằng Đậu chống xuồng đi giăng câu về mần mắm cho công cấy ăn.

Hai ông cháu tao chống xuồng đi tới cuối kênh
Lung Tràm thì giăng câu của tao vướng chà rớt xuống kênh nên phải chống
xuồng nghỉ. Nhân đó, tao kêu thằng Đậu rà xuống để gỡ lưỡi câu. Mới thò
giò xuống định quơ thử nó mắc gốc chỗ nào thì bất ngờ bị con cá lóc đói
táp nghe cái “bốp”. Tao thất kinh rút lẹ chân lên, máu chảy ròng ròng
còn lủng lẳng con cá lóc bằng bắp vế, áng chừng không dưới năm ký.

Sau khi lấy thuốc, dầu ra cầm máu rồi băng bó xong, tao lấy sào dò tìm lưỡi câu mắc gốc.

Quơ tới quơ lui không thấy gốc đâu, ông cháu tao
đành nắm giềng câu phăng tới. Té ra, giềng câu trăm lưỡi của tao bị cá
ăn trì níu chứ nào phải bị gốc cây, mắc chà.

Đêm đó, tao với thằng Đậu gỡ cá đã đời luôn, gỡ
cho tới hừng đông. Lui cui gỡ cá ở đầu này, thì đằng kia cá quẫy ì đùng
hỏi không mê sao được. Ông cháu tao phải lấy rổ xúc cá nhỏ đổ xuống kinh
cho xuồng bớt khẳm mới dám chống về.

Nói dóc có sách

Có lần, thằng cảnh sát Xọn ở trụ sở xã Khánh Bình Tây
sai lính dân vệ lên bắt tui về, vì ba năm rồi tui không đóng thuế đất,
và không chịu làm thuế ước cho nó. Theo lời thằng Ủy viên tài chánh Mi,
là tui phải đóng số tiền là hai mươi bảy ngàn tám trăm sáu mươi ba đồng
bốn cắc tư. Hừ ! Cái thân già làm không ăn, không có một đồng xu cạo
gió, tiền đâu mà đóng cho nó dữ vậy ? Thế là chúng giam tui ba ngày liền
không thả về.

Đến buổi chiều thứ tư, thấy trời chuyển mưa mù
mịt, tui mới nghĩ ra một kế, bèn ngồi khóc. Thằng cảnh sát Xọn thấy vậy
hỏi, tui mới nói thiệt với nó :

- Không nói giấu gì cảnh sát. Mấy ngày nay tui
tính không đóng tiền, nhưng chuyện đó quả là lỗ quá rồi. Số là tui tiếc
có hăm mấy ngàn mà giờ chịu bỏ tới mấy trăm ngàn, uổng biết bao nhiêu !
Bó bạc tui giấu trên đọt dừa, bà nó ở nhà làm sao mà biết để lấy vô. Mưa
điệu này chắc là rã tan hết.

- Vậy thôi, ông hãy dìa rút lấy đi, rồi mai đem tiền xuống đóng !

Thằng Xọn sốt sắng bảo tui như vậy, rồi thả tui về.

Ba bữa sau, rồi mười bữa sau, tôi cũng không moi
đâu ra tiền mà đem xuống đóng cho nó. Thằng Xọn biết là mắc điếm tui nên
báo ra quận. Thằng Nhung, quận trưởng quận Rạch Ráng sai lính bảo an vô
bắt tui nữa.

Ra đến quận, thằng Nhung điểm mặt tui thách :

- Nghe đồn bác nói dóc dữ lắm hả bác Ba Phi ? Mấy thằng tề xã mắc điếm bác, chớ tui thì... còn lâu !

- Tui chỉ nói dóc lai rai để giúp vui cho trẻ lối xóm vậy, chớ đâu dám nói dóc với quận, quận trưởng như ông.

Tên quận Nhung cười ngặt nghẽo :

- Bác nói dóc cho tui tin thì tui sẽ thả bác về liền đó.

Tui làm ra vẻ uể oải :

- Quận trưởng là người lớn, có nói dóc thì cũng phải tra sách vở đàng hoàng chớ ai dám nói tay ngang.

- Bác nói dóc có sách à ?


- Ba bộ : Thượng, trung, hạ, đều có đủ cả.

- Vậy bác về lấy bộ nào cho thật tốt, đem xuống tui xem.

Tui xin thằng quận Nhung ra chợ đón xuồng quá
giang về nhà. Ba bốn ngày sau, không tthấy tui xuống, thằng quận Nhung
nhắn bảo tui đem sách xuống cho nó. Tui mới nói lại với người đem tin
rằng : “Anh về nói với quận trưởng là cuốn sách nói dóc nhứt tui đã giao
hết cho ổng hồi bữa đó rồi”.

Bắt nhái bầy

Mùa mưa lại về. Ông trời vần vũ mây đen, sấm chớp rần
rần cả góc trời, cứ như thế, độ tàn điếu thuốc thì mưa như trút nước.
Ếch, nhái, ễnh ương bắt đầu rộ lên điếc cả tai.

Ngồi nhìn mưa một hồi, thằng Đậu chợt lên tiếng :

- Nội nè ! Mưa lớn vầy, mình đi soi nhái nghen nội.

- Ừ, đi thì đi.

- Vậy, để tui chuẩn bị đèn soi.

- Khỏi.

Thấy thằng Đậu cứ trố mắt mà nhìn, tao phẩy tay nói :

- Soi nhái mà bắt vô rọng từng con biết chừng nào
mới có ăn. Tối nay, ông cháu mình bài binh bố trận gọi nhái về trước
sân nhà từng bầy, cứ bắt bỏ vô lu, sáng mai, con Mè chèo xuồng đem ra
chợ bán, hốt bạc. Giờ mày vào trong biểu con mè chuẩn bị cho nội một số
lu, số mái và mấy cái mùng.

- Chi vậy nội ?


- Ậy ! Cứ theo lời nội mà làm đi, hơn nữa, thiên cơ bất khả lậu mà.

Tối đến, tao giao con Mè trải ba cái mùng lớn ra
giữa sân, bốn gốc cột bốn sợi dây dài để kéo túm lại cho lẹ, bốn góc sân
cột bốn cây đuốc để nhái thấy đường. Cắt đặt xong, tao xách giỏ ra vườn
bắt nhái... đực.

- Làm sao biết nhái đực hay cái hả nội ?


- Dễ ợt. Thường đầu hôm thế này chỉ có nhái đực
nhảy ra khỏi hang, còn nhái cái phải tận khuya, chờ nhái đực kêu ra rả
nó mới bò ra.

Mình bắt nhái đực để dụ nhái cái về sân cho mình thộp cổ... tha hồ.

Về tới nhà, tao đặt mỗi giỏ nhái đực vào giữa mỗi
cái mùng trải sẵn. Đâu chừng hút tàn hai điếu thuốc thì lũ nhái đực đã
bắt đầu kêu ran, hệt như một dàn nhạc hòa tấu cổ kim có tập dượt sẵn.
Quả y, một lúc sau, hằng hà sa số nhái cái nhảy vào mùng. Càng về khuya,
lũ nhái càng kéo về càng nhiều hơn, chúng nhảy tới từng đàn, làm rạp cả
cỏ thành một con đường mòn từ cánh đồng mênh mông trước mặt rừng dẫn
đến sân nhà tao. Khoảng ba, bốn giờ sáng, thì bọn nhái về thưa dần. Lúc
này, hai chục lu nhà tao đầy nhái và nhái, chúng kêu điếc cả tai, khiến
cả nhà phải thức trắng đêm, không ai chợp mắt được.

Hổng tin, hỏi bả thì rõ.