Vén màn bí mật

Tôi ở Đồng Giao về, trong lòng lại canh cánh đeo thêm một 1 nguyện vọng
thiết tha, trong ký ức lại tăng thêm một đoạn ký sử mớI; nhưng bị trôi
nổi trong cuộc mưu y, mưu thực thường ngày, tôi dần dà cũng chả có thì
giờ đâu nghĩ đến hai câu chuyện ở núi Gội và Đồng Giao nữa. Mãi cho đến
ngày tình cờ khiến tôi gặp gỡ ông Trần Công Chất, trong một trường hợp
ngẫu nhiên khi tôi đem vợ con lên nghỉ mát tại Chapa.

Riêng
tôi, tôi chả muốn đi xa diệu vợi làm gì, nhưng vợ tôi, Tuyết Tiên, cứ
nằng nặc đòi lên Chapa một lần cho khỏi thẹn với chị em. Không thể từ
chối được, tôi đành theo ý vợ tôi.

Thế là, dắt díu bồng bế
ôquan san ngàn dặm, thê nhi một đoànô tôi đi nghỉ mát Chapạ Cái cảnh đi
nghỉ mát mà phải đeo đàng sau một bà vợ dềnh dàng cùng một lũ con nheo
nhóc, thì còn gì là thú nữa? Còn gì thú nữa nếu tôi không gặp ông cụ
Chất ngay trong mấy hôm đầu?

Cái cảnh rừng núi Chapa, không có
gì là rừng sâu núi thẳm cả. Chapa là một hòn ngọc là một vườn hoa cao
hơn mặt đất, là một nơi khí hậu đầm ấm, thảo mộc tốt tươi, non nước hữu
tình. Những đường lốI, những bãi có, nhưng rừng cây ở đó sạch như ly như
lau, có thể nằm trên mà ngủ không sợ bệnh tật gì cả. Không một con ruồi
không một con muỗi, loài vắt thì thật là không có hẳn. Chapa không phải
chỉ đẹp ở những rừng đào, thác bạc, đẹp ở những căn nhà xinh
xắn dựng chênh chếch trên sườn đồi, Chapa còn đẹp ở chỗ khách đến đây
cư ngụ toàn là tay chơi hào hoa lịch sự, con gái mơn mởn như trái đào
vừa chín, con trai khỏe mạnh như các hiệp sĩ đời Chiến Quốc, thỉnh
thoảng đánh con ngựa thồ lên dốc núi, dừng cương đứng lẫm liệt giữa vừng
thảo mộc xanh tươi, gợi cho kẻ bàng quan một bức ảnh thanh kỳ, tưởng
chừng có thể làm sống lại một thời oanh liệt của lịch sử...


Trước khi mắt được ngắm phong cảnh Chapa, ta hãy vượt hết một con đường
xoắn ốc chừng ba mươi nhăm cây số, ngùng ngoàn lượn quanh sườn đá theo
hình chữ chi, khúc khuỷu, cong queo, có từng đoạn chênh vênh hết sức.
Trong cái thú đi chơi Chapa, có lẽ khoái lạc là con đường ấy cũng dự một
phần. Một bên là sườn núi cheo leo hiểm hóc, một bên là hang sâu vực
thẳm cây cối um tùm, mọc chi chít hai bên bờ một dải suối khổng lồ nước
cuồn cuộn chảy nhanh như xuống thác, đương chảy thỉnh thoảng lại vấp
phải một thân cây đổ bắc ngang qua khe, hoặc một tảng đá nhẵn lì nằm
ngay giữa long, khiến vì thế lại bồng bột nhảy chồm lên, bọt bắn tung
tóe trắng phau như muôn ngàn tia bạc... Trong khi đi đường xe ô tô không
chỗ nào mở được máy ba cả, phải cứ mở máy hai, sè sè cắn lấy đường
thong thả lên dần. Đi chừng ba mươi ba, ba mươi bốn cây, khí hậu vẫn còn
như thường, trong người vẫn còn thấy nực như khi chưa lên núi; thế mà
gần đến địa hạt Chapa, thì tựa hồ như có phép tiên biến hóa, khí hậu
thấy dịu đi ngay, mình bỗng cảm thấy hơi lành lạnh. Một khi tới hẳn nơi
rồi, sự mát mẻ khoan khoái không tả xiết được. Chỉ từ sáng đến chiều,
xem trong người cũng đã thấy khác ngay; nào là nhức đầu, khó ở, sổ mũi,
hắt hơi, những bệnh vặt đó biến hẳn đi như bị thánh dược xua đuổi; đi
chơi chỉ một chốc về nhà ăn cơm đã khỏe bằng hai ngày thường, mà sự tiêu
hóa cũng rất lưu thông, không bị bí, bị trệ như ở chốn thị thành dưới
chợ.

Nghỉ dưỡng sức mà lên Chapa, chả mấy chốc lành mạnh không
cần uống thuốc, tinh thần mình cũng nhờ khí hậu mà sáng suốt tỉnh táo
thêm. Tôi chỉ được lên Chapa có một thời hạn mười lăm ngày, khi về lấy
làm quyến luyến, tiếc rẻ, không muốn về nữa. Nếu không có vợ tôi, Tuyết
Tiên, nhất định bắt tôi phải trở xuống Hà Thành, thì có lẽ tôi cứ ở lì
tại Chapa, dẫu phải sống nghèo nàn kham khổ cũng cam lòng - chúng tôi đi
chơi là do sự tình cờ, ai ngờ sự tình cờ ấy rất hữu ích cho tôi, giúp
tôi được đủ vật liệu viết xong quyển tiểu thuyết này. Tôi đương bị tâm
trí bứt rức vì chưa tìm được ra bí thuật để giải quyết một vấn đề mà óc
tôi đang suy tính: vấn đề tìm ra nguyên ủy của câu chuyện tráng sĩ không
đầu ở núi Gội. May thay đặt chân lên đất Chapa tính tò mò hiếu sự của
tôi được thỏa mãn đến cực điểm; không những tôi gây dựng lại được một
đoạn bí sử ngày nay đã bị vùi lấp hẳn trong gầm dĩ vãng xa xăm u ám,
không những tôi đem được hẳn bí sử ấy ra ánh sáng, tôi còn được hạnh
phúc biết rõ sự tích của hai bóng oan hồn ở núi Gội, và dây liên lạc của
sự tích đó với câu chuyện rùng rợn tôi đã nghe ở Đồng Giao trong cái
đêm mưa gió được nằm êm ấm bên cạnh Lệ Thi và Thủy.

Người đàn
ông giúp tôi đi ngược dòng thời gian để làm sống lại cuộc đời Oanh Cơ và
hai tráng sĩ bị tử hình, người đó là ông cụ Trần Công Chất, một cụ già
thâm nho thuộc về thế hệ trước, sống lạc loài ngơ ngác trong xã hội mới
này, nhưng vẫn thành kính nhẫn nại thờ quan niệm cổ hủ của ông cha,
không bị ánh sáng lộng lẫy rực rỡ của kim tiền làm lu mờ mất tính tình,
nhân cách. Tôi ngẫu nhĩ được gặp cụ Chất trên chuyến xe lửa Hà Nội - Lào
Kay, giữa lúc đang bồn chồn thấp thỏm không biết vợ chồng chúng tôi sẽ
trú ngụ Ở đâu một đêm trước khi đáp ô tô lên Chapa nghĩ mát. Tuyết Tiên
và tôi bàn tán cùng nhau vê cách xử sự thế nào trên đất lạ, hai chúng
tôi đều tỏ vẻ lo ngại, rì rầm suy đi tính lại mãi không thôi, nhất là
khi tàu sắp tới ga Phố Mới, sau một ngày lúc lắc trên một con đường gay go khúc khuỷu vô cùng.

Thấy dáng bộ lúng túng của Tuyết Tiên xoăn xoe chung quanh mấy đứa con
thơ và mấy va li đồ đạc, hết dặn bảo các con lại điểm sửa soạn hành lý,
một ông cụ già ngồi ngay cạnh chúng tôi từ ga Hà Nội, bỗng tự nhiên quay lại phía tôi:

- Tôi xem chừng hai thầy cô đi nghỉ mát Chapa thì phả i!

- Thưa cụ vâng! Thưa cụ cũng đi Lào Kay?

- Không, tôi về Chapa chớ? Tôi có nhà ờ đó! Tôi di cư lên Chapa đã mười
mấy năm nay rồi, từ lúc nhà nước mới bắt đầu khai khẩn hạt ấy.

- Vậy ạ? Tha cụ chúng cháu hỏi khí không phải: chúng cháu lên nghỉ mát
lần đầu, chả có ai quen thuộc cả, muốn xin cụ cho chúng cháu ở đậu ít
ngày, chẳng hay như thế có phiền chăng? Cụ có thể vui lòng dung nạp
chúng cháu chăng?

Ông cụ cười khà khà ra vẻ nhân từ hiền hậu lắm:

- Nếu thế thì quí hóa quá! Thầy cô có lòng yêu hạ cố đến tệ xá thì còn
gì bằng! Tôi tuy già rồi, nhưng nhà vắng lắm, chỉ có một đứa con gái đã
lớn và một thằng con nhỏ mà thôi. Thầy cô ở chơi làm bạn với tôi, tôi
rất vui lòng. Tôi xin làm hướng đạo cho thầy cô!

Tuyết Tiên hết sức mừng rỡ, vội vàng cho hai con lại lạy chào ông cụ, cụ vuốt ve hai cháu một cách rất âu yếm tưởng chừng như cháu ruột cụ vậy. Tàu đến ga
Lào Kay cụ săn sóc cho cả bầu đoàn chúng tôi, dắt chúng tôi về ở Thiên
Nhiên khách sạn. Chúng tôi thuê hai phòng, một phòng cho vợ con tôi, một
phòng cho tôi và ông cụ cơm nước xuềnh xoàng cho qua bữa, rồi tôi xin
phép ông bạn già mở va li thiết một bàn thờ Phù dung dới sàn gạch.

Tôi lấy làm sung sướng đến tột bực khi nghe ông cụ tỏ ra cho tôi rõ
ngài cũng là một tín đồ của Nương tử; cho hay những kẻ cùng chung quan
niệm thường hay được hội nhau trong những dịp tình cờ! Nếu thế, hà tất
tôi phải nằm đất để nhường giường cho ông cụ; chúng tôi khiêng bàn tĩnh
lên chiếc phản độc nhất của gian phòng, để cùng nhau được hưởng khoái
lạc lim dim “đi gió về mây” sau một cuộc hành trình khó nhọc.


Thực không bao giờ tôi ngờ được rằng tôi có thể, vì hai bửa nha phiến,
mà ngẫu nhĩ viết lên một pho tiểu thuyết; giá cứ mỗi lần cùng chị Phù
dung tình tự, tôi cũng được diễm phúc như thế, thì dù phải hết sức khổ
sở điêu linh vì thuốc phiện, tôi cũng không hối hận than thở nỗi gì! Tối
hôm đó, câu chuyện của cụ Chất và tôi chỉ loanh quanh ở những vấn đề
làm ăn, ở lai lịch tôi và thân thế cụ Tôi được biết qua loa,
cụ là nòi Thổ, mẹ nưgời bản xứ mà cha người Kinh; thủa bé có xuống Hà
Thành học tập rồi được bổ đi phán sự Ở các miền Cao Bằng, Hà Giang, Lào
Kay và Phong Thổ. Sau khi làm việc được hơn hai mươi năm, cụ xin về hưu,
lên an cư tại Chapa, chỗ mà cụ cho là kỳ quan đệ nhất. Tôi cũng kể cho
cụ nghe tông tích và chí hướng tôi, sự tích nhân duyên của Tuyết Tiên,
con một nhà đại phú hào chốn kinh đô với tôi, là một nhà văn sĩ nghèo
nàn nghiện ngập.

Nghe tôi nói, cụ chỉ gật gù điểm một lời rất ôn tồn, song chứa đầy triết lý:

- Chả qua chỉ là duyên nghiệp cả! Ai mà tránh khỏi nghiệp duyên tự mình, mình đã gây nên?

Điếu chú, điếu anh thì giờ êm ả bằn bặt trôi, không biết đã lướt qua
bao nhiêu độ. Tuyết Tiên và con tôi ngủ im thin thít trong phòng bên
cạnh, chỉ còn tôi và cụ Chất nằm lim dim, nửa mê nửa tỉnh, giữa một vùng
lặng lẽ âm ụ Bỗng đâu tôi mơ màng thấy bên cạnh có bóng dáng một thiếu
phụ áo quần trắng toát, tóc lòa xòa phủ kín ngang vai, giữa ngực một
dòng máu tươi phọt ra đỏ sẫm. Tôi giật mình thức dậy, bồ hôi đẫm ướt cả
sơ mị Ngọn đèn dầu lạc lụn bấc tỏa ra một thứ ánh sáng lờ mờ, gian phòng
tối vắng đìu hiu nhuộm một vẻ thê lương ảm đạm..

Không dám
chợp ngủ nửa, tôi khêu to ngọn bấc, tiêm thuốc hút để xua đuổi những tư
tưởng rùng rợn đến ám ảnh tôi. Khói thuốc xanh cuồn cuộn tỏa khắp phòng,
tựa hồ có mãnh lực thiêng liêng gạn lọc sạch trong không gian những
bóng hình ma quỉ. Tiếng kêu vo vo của điếu thuốc thu dần vào nhĩ tẩu
chẳng khác gì một điệu kèn làm huyên náo quãng u tịch thê thảm của canh
trường. Tiếng vo vo ấy kinh động giấc ngủ thiu thiu của cụ bạn già ngài
mở choàng mắt dậy.

- Thưa cụ xơi với con vài điếu nữa cho vui, con sợ quá, không dám ngủ.

- Làm sao mà thầy sợ?

- Con vừa chợp mắt đi, thấy ngay một bóng ma đàn bà trắng lốp, giữa
ngực có một vết thương máu tuôn đỏ chóe, đến sờ tay lạnh buốt vào tay
con, con giật mình tỉnh dậy bồ hôi ướt đẫm khắp mình...

-
Thôi, đích thị rồi! Ấy là con gái ông Hường Quyền, bị người nhân tình
ghen đâm chết trong phòng này đó! Chị ả chết đến năm nay đã mười mấy năm
rồi. Ra cái thứ ma chết oan lại bất đắc kỳ tử này nó sống dai dẳng
thật, có khi đến mấy chục năm mà vong hồn vẫn chưa siêu linh!

- Bẩm cụ cũng tin là có ma?

- Thầy hỏi lạ chửa! Có chứ sao không? Ma là giống ở cỏi âm cũng như
mình là loài ở cỏi dương, có gì là lạ! Ai ở địa hạt người ấy, miễn đừng
xâm phạm đến nhau, đừng làm hại đến nhau thì thôi!

- Thưa cụ, mình có làm gì họ mà họ hại mình?

- Có chớ! Nó không thể xâm phạm đến mình được, nhưng nó chòng ghẹo mình
thử chơi. Cũng tựa hồ như mình nói đùa con cái vậy. Một đôi khi, có lợi
cho nó, thì nó tìm kế tàn sát mình nữa, tỷ như lũ ma trành chả hạn...

- Bẩm cụ, con nghe nói trên các miền thượng du này có rất nhiều chuyện
ma kỳ quặc chẳng hay có đúng hay chăng? Con tuy chưa bao giờ ở lâu tại
đồng rừng, nhưng cứ như mắt con đã thấy ở núi Gội và tai con đã nghe ở
Đồng Giao, thì con phải tin rằng, trong cõi âm u lạnh lẽo của linh hồn,
có nhiều sự kỳ dị hết sức. Con xin kể cụ nghe hai chuyện này, may ra cụ
có thể chỉ giáo cho con được chút nào bổ ích chăng, vì sống trước con
bốn năm chục năm, có lẽ cụ đã từng nghe nói về hai sự tích đó?

- Vừa tiêm thuốc mời ông cụ Chất, tôi vừa dần dà kể hầu cụ hai huyền bí
hiểm lạ lùng mà tôi đã tường thuật trên đây. Cụ như chăm chú nghe tôi
lắm, thỉnh thoảng lại cười mỉm và gật gù thưởng thức lời tôi. Khi thuật
xong, cụ không đợi tôi phải hỏi, nói ngay rằng:

- Thầy với tôi
hẳn phải có tiền duyên, nên mới gặp nhau tình cờ như hôm nay đó! Đã là
bạn có duyên với nhau tôi nhẽ nào chẳng bổ chính thêm vào câu chuyện của
thầy cho có ngành có ngọn, khiến thấy có thể, một ngày kia, đem hiến
cho người đời. Quả như thầy đã tưởng, tôi có thể giúp thầy gây dựng lại
sự tích nàng Oanh Cơ được. Hai câu chuyện thầy vừa kể, mặt ngoài tuy
không có liên lạc gì mật thiết với nhau, song, bề trong chính là do một
gốc mà ra cả.

Ai ngờ một chuyện bị chìm vào dĩ vãng ngoài năm
chục năm rồi, bây giờ lại còn có người moi móc lên được? Giá thầy không
gặp tôi, chuyện đó sẽ không có cỏ gì lý thú đáng ghi chép cả, nó chỉ là
hai đoạn dã sử rời rạc mà thôi. Đã gặp tôi, tôi đem hai đoạn ấy chắp
liền làm một, biến chúng thành một thiên bi sử ly kỳ. Ngoài tôi ra, hiện
thời này, thực không còn ai có thể giúp thầy làm nên việc ấy! Tôi nói
ngoài tôi, bởi tôi là người độc nhất vô nhị giấu trong ký ức thiên bi sử
ly kỳ đó. Thầy đã có duyên với tôi, thì tôi xin kể thầy nghe!

Ông cụ nói đến đây, ngừng lại một chút. Tôi càng nghe ông. càng như nở
từng khúc ruột, tai tôi nuốt lời ông một cách thèm nhạt, ngon lành. Tôi
thấy mở đầu đã khá dài, cũng hơi nóng ruột muốn đi vào đầu đề tức khắc.
May sao, ông cụ Chất không để tôi mất công chờ đợi.

Đêm hôm
ấy, lại bên cạnh chiếc khay đèn nha phiến, cũng trong một gian phòng
lặng lẽ âm u, tôi được hớt trên môi ông bạn già lai lịch của hai võ sĩ ở
núi Gội, cũng như tôi đã trên môi anh Thủy, làm quen được với một đóa
hoa vô cùng mỹ lệ và biết một phần sự tích của nàng Oanh Cơ!


Trong hoàn cảnh đêm đó, chỉ kém có một cái bóng yêu kiều: Lê Thị Một cái
bóng khác, may sao, tự nhiên đền bù vào chỗ thiếu; Tuyết Tiên không
hiểu vì đâu không nhắm mắt được, có lẽ cũng như tôi sợ con ma đàn bà bị
đâm chết, nên mở cửa phòng sang nghe chõ chuyện dưới chân chồng, vẽ lên
nền vàng xám của bức tường khách sạn một hình ảnh mảnh khảnh, dịu dàng, tha thướt như thông lay, buồn rầu như liễu rủ...